Het huwelijk: als jij en ik wij worden (2)

Albert van Dieren schrijft in het boek ‘Als jij en ik wij worden’ (van Hans Groeneboer) over ‘de dialoog – als weg naar vernieuwd vertrouwen’. ‘Dialoog gaat over een wijze van in relatie zijn en niet over alleen maar praten met elkaar. Het gaat over in relatie zijn op een manier waarmee men zichzelf laat zien, zijn eigen waarheid inbrengt en tegelijkertijd ook blijft openstaan voor de ander en diens waarheid.’ Twee belangrijke pijlers waarop een huwelijk gebouwd dient te zijn, zijn: liefde en vertrouwen. Naast de beide partners komt er een derde identiteit bij namelijk het ‘wij’. ‘De mate waarin iemand investeert (AG: in het ‘wij’ en daardoor in de ander), heeft te maken met hoe liefde en vertrouwen als fundamentele pijlers ontwikkeld zijn in ieders persoonlijk leven.’ De begrippen ‘liefde’ en ‘vertrouwen’ worden verder uitgewerkt in dit hoofdstuk.

Verschillen tussen een man en een vrouw zijn waardevol en maken onze verbinding ook waardevoller. ‘Probeer nooit van elkaar te verwachten dat je hetzelfde wordt, maar leer eerder te genieten van de verschillen.’

‘Het thema genade is cruciaal om te voorkomen dat we met elkaar vervallen in een prestatiegerichte relatie. In het thema genade ligt de onvoorwaardelijkheid besloten. Je houdt onvoorwaardelijk van elkaar, omdat je voor elkaar hebt gekozen. Niet omdat je het verdient, maar op grond van een keuze, van toewijding en trouw.’ ‘We hebben te maken met onrecht in onze generaties, families en gezinnen. Dit onrecht maakt dat veel mensen opgroeiden in gezinnen waar geen genade was. Je werd afgerekend op wat je deed, niet op wie je was.’

Er zijn een aantal elementaire aspecten nodig in een gezin om een kind te leren genade in het leven te kunnen ontvangen. Deze basisaspecten zijn: onvoorwaardelijke aanvaarding, lichamelijke verzorging, geestelijke verzorging, emotionele verzorging en psychologische verzorging (discipline, liefde, betrouwbaarheid). Er zijn mensen die genade niet kunnen ontvangen. ‘Van ontvangen word je kwetsbaar. We komen door dat ontvangen in ons onvermogen, het maakt ons afhankelijk en dat is moeilijk.’ Hij vertelt in zijn boek: “Ik merk in het dagelijkse leven als christentherapeut dat veel mensen de boodschap van genade niet kunnen begrijpen. Levend in een ongenadige maatschappij en een ongenadige wereld kunnen we dit goddelijke principe niet bevatten.”

Hans schrijft ook ‘de liefde’. Over hoe je de liefde kunt kwijtraken en hoe je de liefde kunt toepassen. Liefde is dat je onvoorwaardelijk voor elkaar kiest en onvoorwaardelijk liefhebt. ‘Liefde moet je doen. Het is geen gevoel, het is een keuze.’ Het is belangrijk om de liefde toe te passen als werkwoord. ‘Als we de liefde niet toepassen en heel veel doen, heeft alles wat we doen geen waarde. De liefde is de basis in de relatie en niet de prestatie.’ Vervolgens werkt Hans dit thema nog verder uit aan de hand van 1 Korintiërs 13.

Het laatste hoofdstuk gaat over ‘manipulatie binnen het huwelijk en het gezin’. Manipulatie is: ‘mensen op een oneigenlijke manier brengen tot keuzes waar ze zelf niet achter kunnen staan’. ‘De manipulator probeert mensen of omstandigheden te beheersen door middel van bedriegelijke bedoelingen of beïnvloeding.’ ‘Mensen die autonoom zijn en grenzen aan kunnen geven, zijn moeilijk te manipuleren.’ Manipulatie is voor de manipulator een overlevingsmechanisme. De manipulator is zelf ook ooit gemanipuleerd. Vaak gaat manipulatie ook onbewust. Het is een ingebakken patroon in het leven van de manipulator. Vormen van manipulatie zijn: het dwingen tot gehoorzaamheid, de afwijzing op de persoon en niet op het gedrag, het werken met (sterke) emoties, zwijgen, etc. ‘De manipulator moet zich bekeren van zijn gedrag en de ander vrij maken om autonoom te zijn. De gemanipuleerde moet leren zijn grenzen aan te geven en om passend te gaan geven, dus niet meer ten koste van zichzelf.’ ‘Jezus is gekomen en daarom mag je vrij zijn, jezelf zijn! De manipulator en de gemanipuleerde zijn beiden slachtoffer.’