Bevrijd van jezelf

Er is in Nederland opnieuw een boek van Tim Keller verschenen: ‘Bevrijd van je zelf’ met als ondertitel ‘De weg naar echte christelijke blijdschap’. Weliswaar een klein boekje (42 pagina’s), maar wel met een ‘grootse’ inhoud. Het boekje geeft een uitwerking van 1 Korintiers3  : 21 – 4 :7. Volgens Keller wordt in dit tekstgedeelte een benadering van ons zelfbeeld, van ons eigen ik en van de manier waarop we naar onszelf kijken gegeven, die absoluut anders is dan zowel de traditionele als de (post)moderne benadering.

In hoofdstuk 1 schetst Keller de natuurlijke toestand van het menselijke ego. Het menselijke ego is leeg: normaal gesproken bouwt het menselijke ego op iets buiten God. Het ego doet pijn, doet zeer. Het ego trekt voortdurend de aandacht. Het zorgt er voortdurend voor dat we nadenken over ons uiterlijk en de manier waarop we behandeld worden. Het ego is druk met vooral de volgende twee dingen: vergelijken en opscheppen. En als laatste is het ego ook breekbaar. Breekbaar in de vorm van een meerderwaardigheids- of minderwaardigheidscomplex.

Keller stelt ons in hoofdstuk 2 als het ware Paulus ten voorbeeld. Paulus ontleent zijn identiteit niet aan de Korintiërs of een menselijke instelling. “Maar hij ontleent die ook niet aan zichzelf.” “Als hij iets slechts of iets goeds doet, verbindt hij dat niet meer met zichzelf.” “Zijn ego is niet opgeblazen, het is opgevuld.” Volgens Keller gaat het hier om Bijbelse nederigheid: “niet aan mezelf hoeven te denken. Geen dingen met mezelf hoeven te verbinden.” Bijbelse nederig is niet hoger of later van mezelf denken, maar minder aan mezelf denken. “Het is de vrijheid om niet meer aan jezelf te denken.”

Maar hoe komen we hierin zover als Paulus? Het antwoord op die vraag is uitgewerkt in hoofdstuk 3. Alle mensen zoeken de uitspraak of ze belangrijk en waardevol zijn. Wij staan als het ware met onze identiteit elke dag voor de rechter. “Zo werkt de identiteit van iedereen.” Wat heeft Paulus nu ontdekt? Dat de rechtzaak voor hem voorbij is, omdat de ultieme uitspraak al gedaan is. “Jezus is de rechtszaal binnengegaan. Hij heeft voor de rechter gestaan. Wie in Christus Jezus zijn, worden niet meer veroordeeld. En: “’Jij bent mijn geliefde kind, in jou vind ik vreugde.’ Leef daaruit.”