Leven of overleven (5)

In zijn boek ‘Leven of overleven’ schrijft Hans Groeneboer ook over ‘loyaliteit’. “Loyaliteit is als een natuurkracht in de ouder-kind-relaties aanwezig.” “Loyaliteit is ook een kracht die enorm veel problemen kan brengen in het leven van mensen en hun families.” Loyaliteit heeft met voorrangsregels te maken. Zo zal een kind op een gegeven moment het ouderlijk huis verlaten en een keuze maken voor een partner. Die keuze voor een partner betekent niet dat het kind deloyaal wordt aan de ouders. De partner krijgt voorrang boven de ouders.

Maar vaak is er ook loyaliteitsstrijd. Zo komt er vaak gespleten loyaliteit voor in gezinnen waarin de ouders scheiden; “Kinderen zitten klem tussen strijdende ouders en worden vaak gedwongen om keuzes te maken tussen de één of de ander.” “Deze gespleten loyaliteit brengt een enorme destructieve kracht in het leven van het kind, (…). Deze destructieve kracht komt later in andere relaties tot uiting.”

Een ander probleem in de loyaliteit binnen families kan het samengestelde gezin vormen. “Gescheiden ouders of weduwen en weduwnaars trouwen opnieuw.” “Uit loyaliteit zullen kinderen vaak meewerken in deze nieuwe situatie.” Hierbij is belangrijk dat we ons realiseren dat de nieuwe partners geen nieuwe vaders of moeders worden. “Als nieuwe partners het kind helpen om in het nieuwe gezin loyaal te blijven aan de niet-aanwezige biologische ouder, kan het heel goed gaan.”

Ook bij adoptie speelt loyaliteit een rol. Er zijn biologische ouders en adoptieouders. Er kan sprake zijn van een gespleten loyaliteit bij het kind als gevolg van twee ouderparen. “Wat rechtvaardig als deze twee ouderparen niet hoeven te strijden om de belangrijkste plaats in het leven van het kind, maar elkaar de ruimte mogen geven in het belang van elkaar, het kind en het nageslacht.”

Een veel voorkomende oorzaak van echtscheidingen ligt volgens Hans Groeneboer in het aanwezig zijn van loyaliteitsproblemen. Twee bijbelse principes lijken met elkaar in strijd te zijn. “Enerzijds leert de bijbel ons onze ouders te eren (AG: verticale loyaliteit) en anderzijds leert de bijbel ons dat een man zijn ouders verlaat en zijn vrouw aanhangt (AG: horizontale loyaliteit).” Toch kunnen deze beide regels heel goed samengaan. “Het onrecht dat partners meebrengen vanuit hun gezinnen van herkomst kan sterke nadelige gevolgen hebben voor hun nieuwe relaties.” Hans noemt als voorbeeld een vader die ongepast gezorgd heeft in zijn gezin van herkomst. Uit loyaliteit naar zijn ouders ziet hij deze ongepaste zorg niet onder ogen. De vader is nog steeds voor zijn eigen ouders aan het zorgen door niet boos op ze te zijn.