Bijbellezen is een zaak van het hart
Ik heb mij de laatste tijd vooral beziggehouden met prof.
Dr. Arnold Huijgen. Ik kwam hem op het spoor via een recensie over zijn boek Lezen
en laten lezen – Gelovig omgaan met de Bijbel. Vervolgens heb ik zijn boek
gekocht, gelezen en bestudeerd. Huijgen is ook actief op het internet: ik heb
inmiddels diverse blogs van hem gelezen. Recent (25 november jl.) zag ik een
interview tussen Adries Knevel en Arnold Huijgen op de tv.
Niet ratio of emotie maar het hart
De recensie viel mij op, omdat iemand mij had voorgehouden:
je kunt het Woord van God (de Bijbel dus) alleen kennen door of via de ratio. Ratio
werd daarbij gezet tegenover (tegenstelling) emotie en gevoel. Huijgen pleit in
zijn boek voor een andere zienswijze: “’Afstemming’ gaat niet om een
gevoelsmatige lezing tegenover een verstandelijke lezing, maar juist om de
dieper liggende eenheid van het leven, die voorafgaat aan het onderscheid
tussen verstand, wil en gevoel. Die diepste eenheid van het leven ligt volgens
de Bijbel in het hart (p.14).” Met ‘afstemming’ bedoelt Huijgen “dat je overeenstemming vindt
met wat er klinkt in de tekst (p.13).” Het gaat hem “om de dieptedimensie van
de tekst, waarin de levende God ons aanspreekt (p.13).”
Rationalisme
Huijgen waarschuwt in zijn boek voor een (vooral)
rationalistische benadering van de Bijbel. Één van de redenen waarom Huijgen
het boek schreef is het gevaar dat hij ziet in “een diepgeworteld rationalisme
in de benadering van de Schrift (p.17).” “Met rationalisme bedoel ik (AG:
Huijgen) de poging om de waarheid van de Schrift te zekeren op een manier die
algemeen inzichtelijk te maken is voor het verstand en die als techniek werkt
(p.17).”
Afstemming en instemming
Hij schrijft verderop in zijn boek: “De grondhouding (of
dispositie) die nodig is voor een gelovige omgang met de Schrift, kun je ook
een ‘stemming’ noemen (p.137).” “’Stemming’ helpt ook om de tegenstelling
tussen intellect en affect (verstand en gevoel) te boven te komen (p.138).”
Waarheid draait om afstemming en vraagt instemming. Natuurlijk zit er volgens
Huijgen aan de waarheid ook een intellectuele kant, maar “zonder hart wordt dat
al snel farizeïsme. Het gaat allereerste om waarheid in het binnenste. Waar de
snaar van het hart wordt geraakt, vult de waarheid het gemoed. De waarheid
draagt het karakter van ervaring, van bevinding (p.139).”
Reacties
Een reactie posten