tag:blogger.com,1999:blog-26373991624568543062024-03-19T09:47:13.978+01:00Arjan's blogArjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.comBlogger499125tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-27126416339746939992024-03-05T12:46:00.001+01:002024-03-05T12:46:29.891+01:00Een open hart<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In mijn <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/worden-als-een-kind.html" target="_blank">vorige blog</a> n.a.v. <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/minder-moeten-meer-flow.html" target="_blank"><i>Minder moeten, meer</i>
FLOW</a> van Jan Bommerez schreef ik dat het er om gaat ons hart weer te openen.
Wat wordt daarmee bedoeld? Wat is een open hart? Ik schreef al eerder over ons
‘<a href="https://agelderblom.blogspot.com/2019/12/hart-en-ziel.html" target="_blank">hart</a>’, maar wat bedoelt Bommerez als hij schrijft over ons ‘hart’? Ik laat je
hieronder meelezen met wat Bommerez hierover schrijft in <i>Minder moeten, meer
</i>FLOW.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Ons ‘hart’<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Als we het over ons ‘hart’ hebben, bedoelen we in deze
context niet de hartspier, maar onze kern, onze essentie, ons niet-fysieke
wezen. Ons wezen, ons hart is openheid.” “Open hart is hetzelfde als ons
essentiële zelf.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Van persoonlijkheid naar essentie<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Onze taak is de persoonlijke materie om te zetten in
vloeiende levensenergie, onze <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/onze-persoonlijkheid.html" target="_blank">persoonlijkheid</a> te ontdooien. Alleen de warmte
van het hart kan dat. We hebben in eerste instantie behoefte aan liefde voor
onszelf, aan mededogen met onze menselijke conditie.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Hoe kom je voorbij de automatische hersenen? Via het
hart. We kunnen enkel en alleen boven de persoonlijkheid uitstijgen door ons
hart te openen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Hoe komen we in ons hart?<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Zolang we beheerst worden door angst en
verdedigingsmechanismen, komen we niet in ons hart. Tot die tijd kunnen we niet
meer zijn dan ons geconditioneerde kleine zelf, een stel patronen geregeerd
door de limbische hersenen. We worden geleefd.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Open hart<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Een open hart is een staat van verbondenheid die het
persoonlijke ik overstijgt. Het is een transpersoonlijke staat.” De
transpersoonlijke psychologie heeft ons inzicht gegeven in de transpersoonlijke
dimensie van het hart. Deze psychologie zegt ‘dat wij mensen geen objecten
zijn, maar relaties, individuele verbindingen met de Bron’. “Het leven, het
bewustzijn kan zichzelf alleen maar kennen in relatie. Als alle relaties
ophouden, houden ook wij op.” “Relatie is het niveau boven het objectniveau
(…).” “Ons lichaam met zijn automatische denken bestaat op het persoonlijke,
het objectniveau. Ons essentiële zelf bestaat op het relatieniveau.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Iemand met een open hart kent innerlijke vrede die niet
afhangt van de vraag of anderen zich gedragen volgens een bepaald
normensysteem. Dat betekent niet dat hij onprettig gedrag goedkeurt. Hij lijdt
er alleen niet langer onder en kan daarom veel effectiever handelen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Hoe bereik je zo’n open hart? Dat bereik je niet via het
rusteloze denken. Onze gevoelens zijn betere gidsen op weg naar het open hart.
Hoe beter we ons voelen, hoe dichter we zijn bij wie we echt zijn.” “Je
gevoelens liegen niet.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Het openen van ons hart begint ermee dat we
onuitvoerbare regels over onszelf loslaten. Ik moet, ik zou moeten … ik had
moeten … Wie zegt dat? De regelkringen. Hoelang laten we ons nog kwispelen door
de staart?”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Om ons hart open te houden wanneer iets onprettigs op
ons pad komt, hebben we er baat bij voortdurend alert te zijn op onze
innerlijke gevoelsstaten.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Je hart sluiten<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Hoe meer we in verzet leven, hoe meer we ons hart
sluiten.” We sluiten ons hart ‘doordat we in onze cultuur meestal niet leren hoe
we met vooral emotionele pijn kunnen omgaan, waar lijden vandaan komt en hoe we
emotioneel lijden kunnen verwerken op een manier die ons sterker maakt in
plaats van kleiner’. “De ironie is dat hoe meer we ons best doen om pijn te
vermijden, hoe meer we ons hart sluiten en hoe meer pijn we kennen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Bevroren hart<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Wanneer we spreken over ‘een bevroren hart’, hebben we
het over een mens met zoveel opgebouwde entropie dat hij moeilijk zijn ware
zelf kan ervaren.” Entropie is verval, ontbinding, de afbraak van FLOW. FLOW
die omgezet is in een emotioneel-materiele blokkade. “Een emotionele blokkade
in het lichaam is levensenergie gecombineerd met informatie die samen werden
bevroren nadat vechten of vluchten onsuccesvol of onmogelijk waren.” </span><span style="font-family: verdana;"> </span><span style="font-family: verdana;">Gelukkig kan je hart ook weer ontdooien. “Dat
gebeurt door heling, door weer heel te worden, door het gestolde verleden in
ons (letterlijke massa in ons systeem) te ontdooien.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Liefde<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Liefde bestaat op een hoger niveau dan het
overlevingsniveau. Daarom begint ons nieuwe leven pas als we bewust ons hart
openhouden wanneer automatische interne prikkels ons aanzetten tot vechten of
vluchten.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Liefde impliceert het vermogen je hart open te houden
ook als je niet je zin krijgt. Dat vergt bewustzijn, aanwezigheid, karakter. En
het vereist boven alles het begrip dat een relatie niet dient om jouw
kinderlijke behoeften te vervullen. Relatie is de ideale omgeving om onze
gekwetste tenen te helen.” </span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-4719037685975348452024-02-23T15:25:00.003+01:002024-02-23T15:26:06.463+01:00Onze persoonlijkheid<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Jan Bommerez schrijft in zijn boek <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/minder-moeten-meer-flow.html" target="_blank"><i>Minder moeten, meer
</i>FLOW</a> uitgebreid over onze <b>persoonlijkheid</b>. Hieronder geef ik (globaal)
weer wat hij daarover zegt.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Wat is onze persoonlijkheid?<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">De persoonlijkheid is ons persoonlijke zelf, geconditioneerde
zelf, ons stimulus-respons-zelf. Zolang wij niet ontwaken uit onze
geconditioneerde staat, vertonen we automatisch gedrag. “Op z’n minst 97
procent van alles wat we doen is het product van een gewoonte of een patroon.”
Wij worden geleefd ‘door de automatismen van je persoonlijke zelf dat bestaat
uit geconditioneerde reacties op prikkels (AG: stimuli).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“(…) je persoonlijke, met het lichaam geïdentificeerde ik
bestaat uit een veelvoud van ikken”. “Die ikken zijn verschillende bundels
reacties, aangeleerd of aangeboren of geërfd van vorige generaties. Dat is onze
persoonlijkheid, ons persoonlijk ik: een myriade van
stimulus-responsmechanismen. Daar is niets verkeerd mee, zolang je maar inziet
dat er nog een ontwikkelingsniveau bestaat dat hoger is dan de persoonlijkheid
die we denken te zijn. Er is een evolutionaire stap nodig <i>voorbij</i> het
stimulus-responsniveau, <i>voorbij</i> de persoonlijkheid.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Stimulus-respons<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Als Bommerez schrijft over stimulus-respons-zelf of
-mechanismen of –niveau, dan noemt hij het boek </span><i style="font-family: verdana;"><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2021/12/de-zeven-eigenschappen-van-stephen-covey.html" target="_blank">De zeven eigenschappen van effectief leiderschap</a></i><span style="font-family: verdana;"> van Stephen Covey. De eerste eigenschap van Covey is:
<a href="https://agelderblom.blogspot.com/2021/12/wees-proactief.html" target="_blank">wees proactief</a>. Bij deze eigenschap bespreekt Covey de stimulus-responstheorie
en het door <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2018/04/de-zin-van-het-bestaan-1.html" target="_blank">Victor Frankl</a> (en door Bommerez aangehaalde) ontdekte principe: één
ding kan de mens niet ontnomen worden: “’de allerlaatste menselijke vrijheid,
de keuze onder alle omstandigheden zijn eigen houding te bepalen, zijn eigen
weg te kiezen.’”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“’Tussen stimulus en respons is een ruimte. In die ruimte
ligt onze vrijheid.’” Onze verantwoordelijkheid is het om deze ruimte niet
dicht te timmeren met oordelen, maar te kiezen voor de vrijheid. Om een stap te
zetten voorbij het stimulus-responsniveau, voorbij de persoonlijkheid.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Vorming persoonlijkheid<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Onze persoonlijkheid wordt gevormd door actie en reactie
vanaf ongeveer onze tweede levensjaar. “De vorming van onze persoonlijkheid is
geen wilsdaad. Ze overkomt ons.” “Tot je voldoende bewustzijn en ervaring hebt
om een vrije wil te ontwikkelen, heeft de natuur je een persoonlijkheid
gegeven.” Die persoonlijkheid helpt ons onszelf te verdedigen wanneer we nog
geen vrije wil en geen onderscheidingsvermogen hebben. In het volwassen leven
hebben wij geen persoonlijkheid meer nodig. “Een onervaren kind heeft een
automatisch verdedigingssysteem nodig.” Een volwassene niet.</span><b><span style="font-family: verdana;"> </span></b></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Persoonlijkheid – essentiële zelf<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Bommerez schrijft dat wij een functie in ons hebben die
streeft naar constantheid en voortbestaan. “Dat is onze persoonlijkheid, ons
emotionele zelf.” “Wij hebben daarnaast en tegelijkertijd ons essentiële zelf,
onze ziel (AG: schrijver noemt hier ook woorden als: kwantumzelf, kern,
zijnskern, essentie, wezen).” De ene functie (persoonlijkheid) vergelijkt hij
met de automatische pilot - overlevingsverstand; de andere functie (essentiële
zelf) met evolutie, groei, creativiteit. De ene functie kan leiden tot
verstarring, de andere tot chaos. “Het gaat erom van moment op moment de juiste
balans te vinden en die balans is zeer dynamisch.” Als je in FLOW</span><span style="font-family: verdana;"> </span><span style="font-family: verdana;">wilt zijn, “kun je beter niet ‘op de
automatische pilot rijden’”. “Je dient totaal aanwezig te zijn in het nu.”</span><b><span style="font-family: verdana;"> </span></b></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Computer – automatische pilot<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Maar er zijn ook moment dat het goed is om op de
automatische pilot over te schakelen. Er is niets mis met de automatische
pilot. “Het gaat fout wanneer we de reactieve modus (AG: automatische pilot of
niveau) de controle geven in gevallen waar bewuste keuzes in het moment nodig
zijn.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Ons lichaam heeft door ervaring een compleet automatisch
besturingsprogramma ontwikkeld, deels door collectieve ervaring (…), deels door
persoonlijke ervaring.” Die ervaringen leiden tot gewoontes of
standaardreacties. “Onze persoonlijkheid is de som van al die gewoontes (…).” <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Onze persoonlijkheid (het emotionele zelf) is
vergelijkbaar met een computer (hardware en software). Het is een binair
systeem. “Het interpreteert gebeurtenissen als goed of slecht in de vorm van
regels (hoe de dingen horen te zijn – ‘moeten’ zijn) die zijn gedefinieerd in
de regelkringen.” “Die regelkringen ontstaan doordat we niet weten hoe we
emoties die opkomen bij een pijnlijke gebeurtenis, kunnen verwerken.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>De vrije wil<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">De stap </span><i style="font-family: verdana;">voorbij</i><span style="font-family: verdana;"> het
stimulus-responsniveau, </span><i style="font-family: verdana;">voorbij</i><span style="font-family: verdana;"> de persoonlijkheid vereist de
tussenkomst van onze vrije wil. “Zolang wij het niet genoeg willen, zal het
niet gebeuren. Vrije wil is in tegenstelling tot wat de meeste mensen geloven
niet een gegeven. Het is een functie die we dienen te ontplooien en te
ontwikkelen, net zoals we een spier sterker maken.” “We dienen ervoor te
kiezen. Bewustzijn groeit niet onbewust en de wil groeit niet ongewild.” Helaas
hebben in deze fase van de evolutie maar heel weinig mensen een vrije wil
(Gurdjieff). </span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-68288417589193916302024-02-21T15:27:00.000+01:002024-02-21T15:27:21.551+01:00Worden als een kind<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In mijn <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/minder-moeten-meer-flow.html" target="_blank">vorige blog</a> gaf ik aan dat de ondertitel van het
boek <i>Minder moeten, meer </i>FLOW van Jan Bommerez mijn aandacht trok: <i>Ontdek
opnieuw de magie uit je kinderjaren</i>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Mijn oudste kleinkind (ze is nu ongeveer 2,5 jaar oud)
deed mij beseffen hoe bijzonder die eerste paar jaar van een mensenleven is.
Kinderen zijn dan nog zo puur, zo primair reagerend, zo levend in het NU, zo
enthousiast en opgetogen, zo onschuldig, zo onbevangen, zo….. Wat raken wij bij
het volwassen worden veel van die mooie eigenschappen kwijt!</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Bommerez appelleert met zijn ondertitel daaraan. Ook stelt hij aan het begin van zijn boek deze vraag: “Als je beseft dat kinderen tot
hun tweede levensjaar meestal in FLOW zijn, is die staat dan niet de manier
waarvoor we van nature bedoeld zijn?” Is dat realistisch?</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Hersenen<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Onze hersenen hebben een directe invloed op wat wij als
realiteit kunnen ervaren.” “Kleine kinderen hebben nog een onvervormde
structuur in hun hersenen, hun zenuwbanen en hun hormonale netwerken.” “Daarom
zijn ze het grootste deel van de tijd in FLOW. Ze zijn creatief. Ze zijn
speels. Ze hebben plezier. Ze gaan helemaal op in wat ze doen. Ook hun
leervermogen is fenomenaal.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Elk leerproces verandert echter onze hersenen, zowel in
goede als in beperkende zin. Naarmate we ouder worden en negatieve ervaringen
opdoen, bouwen onze hersenen allerlei defensieve structuren.” “Ze beperken de
normale vrije FLOW van de creatieve levensenergie.” “Om FLOW weer als de
normale staat te kennen en niet als uitzondering dienen we bewust een nieuwe
structuur te ontwikkelen, (…), in plaats van de persoonlijkheidsstructuur die
onbewust ontstond door reacties op gebeurtenissen.” “De persoonlijkheid is ons
overkomen, karakter kiezen we.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Psychologische geboorte<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Volgens Margaret Mahler heeft een mensenkind eerst een
ongedifferentieerde bewustzijnsstaat. Net zoals het tijdens de zwangerschap een
fysieke eenheid vormde met de moeder, zo vormt het na de geboorte nog een tijd
een energetische eenheid met de moeder.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Ongeveer twee jaar nadat we lichamelijk geboren worden,
volgt onze psychologische geboorte. Tot aan onze psychologische geboorte zien
we onszelf niet als een afgescheiden entiteit.” “We leven als kleine kinderen
nog in een staat van eenheid tussen binnen- en buitenwereld (…). Geleidelijk
wordt dit evenwicht verstoord en wordt de persoonlijkheid gevormd.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“De meeste mensen maken echter nooit de volgende
evolutionaire stap, de sprong van rups naar vlinder, van persoonlijkheid naar
essentie. Dat we niet voorbij de rups komen, heeft vooral te maken met een te
hoge massa in de persoonlijkheid, een te grote onbewuste weerstand tegen de
omgeving.” Weerstand is verzet.</span><span style="font-family: verdana;"> </span><span style="font-family: verdana;">“Hoe meer we in verzet leven, hoe meer we ons hart sluiten.</span><span style="font-family: verdana;">” Het gaat er dus om dat wij ons hart weer openen.</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Tenslotte<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Terug naar de vraag van het
begin van deze blog: is de FLOW-staat de manier waarvoor we van nature bedoeld
zijn? Het antwoord is ‘JA’. Je kunt weer worden als een kind door FLOW als de
normale staat te kennen. </span><i style="font-family: verdana;">Ontdek opnieuw de magie uit je kinderjaren</i><span style="font-family: verdana;">. </span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-61040644573827004962024-02-20T10:20:00.006+01:002024-02-27T12:11:14.661+01:00Minder moeten, meer FLOW<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: verdana;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHAN0jVb1soev2HbloRSnVJ-aTjDIcaXpKwHLSz07cPzfsHn9pRomhasaRCiQ6LsnnS7dLF5EmPDtEmbp4yz7QvLejKlSsqr5FxeuYoVSCARXsaqY24XXomDzXpTAJN3bu1gl_M6sSVzdvKA1x1pg61pqN_9T_PoNUauFI3oChI68y1c_dPfTkqKG0Eh4/s1200/806x1200.jpg" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="806" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHAN0jVb1soev2HbloRSnVJ-aTjDIcaXpKwHLSz07cPzfsHn9pRomhasaRCiQ6LsnnS7dLF5EmPDtEmbp4yz7QvLejKlSsqr5FxeuYoVSCARXsaqY24XXomDzXpTAJN3bu1gl_M6sSVzdvKA1x1pg61pqN_9T_PoNUauFI3oChI68y1c_dPfTkqKG0Eh4/w134-h200/806x1200.jpg" width="134" /></a></span></div><span style="font-family: verdana;"><br />Ik las het boek <i>Minder moeten, meer </i>FLOW van Jan
Bommerez. Hij schrijft in de <i>inleiding</i> dat dit boek een afgeleide versie
is van zijn boek <i>Flow en de kunst van het zakendoen</i>. Een versie dus die niet
gericht is op de zakelijke wereld; bestemd voor mensen in een niet
zakelijke-omgeving.</span><span style="font-family: verdana;"> </span><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het doel van dit boek is ‘je te helpen los te komen van
beperkende overtuigingen en patronen zodat je meer vrijheid en FLOW kent in je
leven’. Het boek is daarbij een wegwijzer en niet de weg.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Bommerez is geen stereotype wetenschapper die in een
ivoren toren zijn boek schreef. Nee, hij is ervaringsdeskundige. Hij beschrijft
zijn ervaringen in hoofdstuk 4. Toen hij 25 jaar was overleed zijn beste vriend en
stortte zijn wereld in. Zijn huwelijk liep op de klippen en hij verloor zijn
bedrijf, zijn geld, zijn bezittingen, zijn reputatie, zijn thuisland 'en voor
langere tijd ook de rest van zijn goede moed'. Bommerez schrijft: “Ik ben niet
kapotgegaan, maar het heeft af en toe niet veel gescheeld.” Gelukkig weet hij de weg weer </span><span style="font-family: verdana;">terug </span><span style="font-family: verdana;">te vinden en zo hersteld hij.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Waar de ‘bijzondere bewustzijnsstaat FLOW’ voor staat,
legt Bommerez uit in zijn boek. Het begrip FLOW leent hij van Mihaly
Csikszentmihalyi (psycholoog) en die levert ook de definitie van de FLOW-staat:
“’Wat ik FLOW noem, is het proces van totale betrokkenheid bij het leven,
waarbij spontaan creativiteit en genot ontstaan. Het is de staat van optimale
ervaring.’” “FLOW is niet echt te beschrijven, maar we kunnen FLOW wel allemaal
ervaren: het is ons eigen energetische zelf, niet gebonden aan tijd en plaats.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Een paar beschrijvingen van FLOW: “In FLOW ervaren we
tijdelijk ons essentiële zelf (…).” “In FLOW is er geen spanning tussen onze
binnenwereld en de buitenwereld.” “In FLOW is ons hart helemaal open.” “FLOW is
het natuurlijke openbloeien van ons leven naar meer verbondenheid en eenheid.”
“FLOW daarentegen is een toestand van openheid, een toestand zonder allerlei
verdedigingslijnen tegen het bestaan. We ervaren FLOW wanneer we geen angst
kennen en ons hart open is.” “In FLOW zijn we niet gedreven.” “FLOW heeft te
maken met balans, met speelsheid en met harmonie. Flow is een staat van
synergie, van verbinding zonder conflict, van frictieloos samengaan van
verschillende klanken, zoals bij een filharmonisch orkest.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">De kern van dit boek is: wanneer alle patronen van de
persoonlijkheid een soort bevriezing zijn, dan kunnen we die patronen oplossen
door traumaheling toe te passen. “Ook al zijn vele van de patronen van de
persoonlijkheid niet traumatisch in de strikte betekenis van het woord, hun
werking is vergelijkbaar.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het boek vormt een mix van wetenschappelijke en
spirituele inzichten. Deze spreken elkaar volgens Bommerez niet per definitie
tegen. “Echte spiritualiteit is alleen mogelijk als je een wetenschappelijke
houding aanneemt: onderzoek zonder vooroordeel.” En hij citeert instemmend
Einstein als hij zegt: “’Wetenschap zonder religie is blind en religie zonder
wetenschap is lam.’” Juist de mix van die twee inzichten vind ik heel
verhelderend. Bommerez ontwikkelde een eigen taal die geïnspireerd is door
zowel spiritualiteit als wetenschap.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">De titel <i>Minder moeten, meer </i>FLOW vat volgens
Bommerez het hele boek samen. “Moeten is de dood van FLOW. We verstikken de
vrije levensstroom als we in ons kleine zelf, in onze defensieve
persoonlijkheid leven, en geloven dat iets <i>moet</i> voordat we gelukkig
kunnen zijn.” “We zitten gevangen in een gesloten systeem, terwijl het leven
zelf het ultieme open systeem is. Ons gesloten systeem met allerlei regels over
hoe de dingen moeten zijn om te kloppen, is niet zo vitaal. Eigenlijk is het
een soort parasiet die de energie van ons essentiële zelf gebruikt.” “Dat het
anders kan, ervaren we in FLOW.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><i>Minder moeten, meer </i>FLOW kreeg als ondertitel mee:
<i>Ontdek opnieuw de magie uit je kinderjaren</i>. Die ondertitel trok mijn
aandacht, maar daar meer over in een <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/worden-als-een-kind.html" target="_blank">volgende blog</a>. </span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-8264855871576743802024-02-12T10:25:00.001+01:002024-02-12T10:25:05.075+01:00Geloof en ongeloof<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">De boeken van Tomá<span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";">š
Halík blijven mij boeien. Zo vind ik het bijzonder hoe hij in <i>De
namiddag van het christendom</i> over geloof en ongeloof schrijft. Fijngevoelig
en genuanceerd.</span></span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";"><span style="font-family: verdana;">“Geloof
en ongeloof bevinden zich in een veel diepere dimensie van de mens dan het
bewuste en rationele domein; ze bevinden zich ook in de onderbewuste en
onbewuste structureren van de menselijke psyche, (…).”<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Geloof
zoals ik het in dit boek opvat, kom je niet alleen tegen in het leven van
mensen die zich identificeren als gelovigen, maar ook in een impliciete,
anonieme vorm, in de spirituele zoektocht van mannen en vrouwen buiten de
zichtbare grenzen van religieuze leerstellingen en instellingen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";"><span style="font-family: verdana;">“Wat
geloof is en wat het niet is, moet noodzakelijkerwijs steeds opnieuw worden
onderzocht door een zorgvuldige studie van verschillende vormen van geloof en
ongeloof. Geloof en ongeloof zijn geen ‘objectieve werkelijkheden’ die
onafhankelijk van de waarnemer bestaan. Het zijn verschillende interpretaties
van de wereld, die zelf ook weer verschillend worden geïnterpreteerd. Deze
interpretaties hangen voornamelijk af van de waarnemer en van zijn
‘voor-verstaan’, die worden bepaald door zijn cultuur, taal, ervaringen,
standpunt en (meestal onbewuste) intenties.”<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"> </span><span style="font-family: verdana;">“Geloof en ongeloof kun je niet duidelijk van
elkaar onderscheiden en afzonderlijk behandelen, vooral niet in de huidige
cultuur van een geglobaliseerde wereld, waarin verschillende spirituele
stromingen en gezindheden elkaar voortdurend beïnvloeden. Immers, in de geest
van veel mensen zijn ze met elkaar verweven. De dialoog tussen geloof en
ongeloof vindt tegenwoordig niet langer plaats </span><i style="font-family: verdana;">tussen </i><span style="font-family: verdana;">twee strikt
gescheiden groepen, maar </span><i style="font-family: verdana;">in </i><span style="font-family: verdana;">hoofden en harten van individuele mensen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";"><span style="font-family: verdana;">“Ik
herhaal: als wij een maatstaf zoeken voor de authenticiteit van het geloof,
laten wij die dan niet zoeken in wat mensen met de mond belijden, maar in de
mate waarin het geloof in hun hart is doorgedrongen en hun bestaan heeft
veranderd. Laten we die maatstaf zoeken in de manier waarop zij zichzelf
verstaan, in hun geleefde relatie met de wereld, met de natuur en de mensen,
met leven en de door.” “Geloof en ongeloof betreffen de hele persoon, en daarom
kan alleen God zelf oordelen over authenticiteit ervan in het leven van
bepaalde mensen.”<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-48709570101865819192024-02-09T06:00:00.001+01:002024-02-09T06:00:00.130+01:00Descartes bij Bommerez, Halík en Tolle<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In mijn <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/halik-en-je-zelf.html" target="_blank">vorige blog</a> zette ik drie boeken op een rijtje en
noemde een onderwerp dat bij alle drie de schrijvers aan bod komt. Ik blijf
even bij het vergelijken van de drie genoemde boeken. Zo viel het mij op, dat een
aantal ‘grootheden’ in alle drie de boeken wordt genoemd. Zo las ik over de
‘oervader van het moderne rationalisme’, René Descartes. De man van de beroemde
uitspraak: Ik denk, dus ik ben (in het Latijn: ego cogito, ergo sum).</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Tolle schrijft in <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-kracht-van-het-nu-eckhart-tolle.html" target="_blank">De kracht van het Nu</a></i> daarover
dit: “De filosoof Descartes geloofde dat hij de meest fundamentele waarheid
gevonden had toen hij zijn beroemde uitspraak ‘ik denk, dus ik besta’ deed. In
werkelijkheid maakte hij de meest elementaire fout die er is: het gelijkstellen
van denken met Zijn en identiteit met denken.” Tolle noemt het verstand ‘een
voortreffelijk instrument’ maar denken ook een ziekte. Hij voert in genoemd
boek een pleidooi om je niet te identificeren met je verstand. Je bent niet de
denker. Je bent je echte ik, je Zelf, één met Zijn.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Bommerez schrijft in <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/van-rups-naar-vlinder.html" target="_blank">Kan een rups leren vliegen?</a> </i>over
‘drie functies (waar wij ons onterecht mee identificeren) en het echte
centrum’. “De drie functies zijn: het fysieke centrum, het denkcentrum en het
emotionele centrum. Als je deze ‘pseudocentra’ goed bekijkt, zal je vaststellen
dat jij deze dingen niet <i>bent </i>(AG: identiteit – identificeren) en dat je
ze zelfs niet eens <i>doet</i>.” Hij licht dit als volgt toe voor de
denkfunctie: “die <i>doe</i> je ook niet. Je kan wel beslissen om ‘over iets te
denken (…), maar je weet niet wélke gedachten er zullen komen. Probeer maar.
Sommigen van ons zouden wel willen dat ze de aan- en uitknop van het denken
konden bedienen.” “Maar je bent niet de denker; wat je daar ook over wenst te
geloven (sorry, Monsieur Descartes).” Bij Bommerez dus een oproep om je niet te
identificeren met je ‘pseudocentra’ (o.a. je denkfunctie). Je bent niet de
denker. “Het vierde en échte centrum is het bewustzijn. Dat is de thuishaven
van onze echte identiteit.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ook bij Halík komt Descartes niet zomaar weg met zijn beroemde
uitspraak. Halík schrijft in <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/de-namiddag-van-het-christendom.html" target="_blank">De namiddag van het christendom</a></i>: “Het <i>ego
cogito</i> (AG: ik denk) is niet zo’n soevereine meester in het menselijke
levenshuis als Descartes en de verlichtingsdenkers dachten.” Er is meer dan <i>Ik
denk</i>. De psyche van de mens bestaat niet alleen uit ‘die smalle, ondiepe
laag van het bewuste en rationele deel’. Er is ook een ‘veel diepere en
belangrijkere deel dat we het onbewuste noemen’. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Halík schrijft: “In de mate waarin we het
zwaartepunt van ons leven naar dat innerlijke centrum verleggen, ontmoeten we
God op een nieuwe en volmaaktere manier: (…).” Hij wijst ons op ‘de
existentiële transformatie van ons zelf, van ons ik’ in en door de ontmoeting
met God. </span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-31108046461683594322024-02-07T06:00:00.004+01:002024-02-07T09:19:50.878+01:00Halík en je Zelf<p> <span style="font-family: verdana;">Ik las de afgelopen weken de volgende drie boeken:</span></p><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"></p><ul style="text-align: left;"><li><i style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;">De kracht van het Nu</i><span style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;"> van Eckhart Tolle;</span></li><li><i style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;">Kun je een rups leren vliegen?</i><span style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;"> van Jan
Bommerez;</span></li><li><span style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;">en: </span><i style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;">De namiddag van het christendom</i><span style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;"> van
Tomá</span><span style="font-family: verdana; text-indent: -18pt;">š Halík.</span></li></ul><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Drie
heel verschillende boeken. <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-kracht-van-het-nu-eckhart-tolle.html" target="_blank">De kracht van het Nu</a> </i>is een spiritueel boek. <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/van-rups-naar-vlinder.html" target="_blank">Kun je een rups leren vliegen?</a></i></span><span style="font-family: verdana;"> is een boek over transformationeel
leiderschap. </span><span style="font-family: verdana;">En </span><span style="font-family: verdana;">Halík staat
in <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/02/de-namiddag-van-het-christendom.html" target="_blank">de namiddag van het christendom</a></i></span><span style="font-family: verdana;"> stil bij de toekomst van de
kerk en het christendom.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Verschillende boeken waarin toch ook deels dezelfde
onderwerpen aan de orde komen. Daarover schreef ik al eerder de blog <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/bommerez-ontmoet-tolle.html" target="_blank">Bommerez ontmoet Tolle</a>. Er zijn ook onderwerpen die in alle drie de boeken aan bod
komen. Zo’n onderwerp is ‘je zelf’: je echte ik in tegenstelling tot je
onechte, valse, illusionaire, denkbeeldige ik (ook wel ego genoemd). Hoe Tolle
en Bommerez daar tegenaan kijken, komt in mijn hiervoor geschreven blogs al naar voren. In deze blog meer over wat <span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";">Halík
daarover schrijft.</span></span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="mso-bidi-font-family: "DIN Pro Light";"><span style="font-family: verdana;">“De <i>namiddag
van het leven</i> – de volwassenheid en de ouderdom – heeft echter een andere
en belangrijkere taak dan de <i>ochtend van het leven</i>: een geestelijke
reis, een afdaling in de diepte.” “Dit laatste (AG: het overwinnen van je
egocentrisme) is de belangrijkste hinderpaal op de weg van het Ego, het centrum
van ons bewuste leven, naar een dieper centrum, het innerlijke ik (das <i>Selbst</i>).
Door deze wending van het ‘kleine ik’ naar het meest fundamentele en wezenlijke
(we kunnen dit God of ‘Christus in ons’ noemen), vervult de mens de zin van het
leven en bereikt hij de volwassenheid en de volheid.” Volheid in de zin van
heelheid.</span></span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“De evangelieverkondiging, de centrale taak van de Kerk,
zal nooit ‘nieuw’ en effectief genoeg zijn als ze niet doordringt tot de
dieptedimensie van het menselijke leven en de menselijke cultuur, de habitat
van de spiritualiteit. Als de evangelieverkondiging bestaat uit het zaad van
het evangelie in goede aarde te zaaien, dan moet die aarde iets dieper zijn dan
de rationele en emotionele componenten van de menselijke persoonlijkheid. Het moet
gaan om dat innerlijke gebied dat Augustinus <i>memoria</i> noemde, Pascal het
‘hart’ en Jung <i>das Selbst</i>. Daar bevindt zich die moederschoot waaruit de
mens – in de geest van Jezus’ woorden tot Nicodemus – ‘opnieuw geboren’ moet
worden (vgl. Joh. 3:3-6).”</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“(…): onze opvattingen, zelfs onze religieuze
opvattingen, draaien voortdurend om ons ego, ze bewegen zich in die smalle,
ondiepe laag van het bewuste en rationele deel van onze psyche. Maar de
genadegaven, dat wil zeggen, liefde, geloof en hoop, (…), komen voort uit dat
diepere centrum, uit ons zelf (<i>das Selbst</i>), uit die goddelijke vonk die,
(…), daar woont.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Wat moet er bij ons rijpen en waarmee moet die namiddag
gevuld zijn?” “(…): het gaat om een overgang van egocentrisme, van de
zelfgerichtheid van het ‘kleine ik’, naar een nieuwe identiteit, naar een
dieper en tegelijk ruimer ‘nieuw zelf’. Deze transformatie, (…), wordt vaak in
ruimtelijke metaforen uitgedrukt: “een weg de diepte in’, ‘een reis naar ons
innerlijk’.” “In de mate waarin we het zwaartepunt van ons leven naar dat
innerlijke centrum verleggen, ontmoeten we God op een nieuwe en volmaaktere
manier; dat geldt eveneens voor ons contact met andere mensen en met alle
stemmen die in de schepping klinken. God als de diepte van de werkelijkheid is
‘God in alle dingen’.”</span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-73947451733990634582024-02-06T08:22:00.002+01:002024-02-06T08:26:35.350+01:00De namiddag van het christendom<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="font-family: verdana; text-align: left;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEBPRE5tf2Z5holUKzR0tQQMNYa2aOJkCq22Cq_XBcwTdsW5pd9E4aTcK-bQEaeAaqLbZ0TpIQszPgcGvoGLdDTYfqEBNyeDwgXOf2WkoPZg0r2Q5F-G6Sqa_Ea76FYG_4ZkiPRiWDrrJix2lAYfBVUp9ZHztH-6s-EDd6whLM9K6SXdYAd_cU4SZVRkU/s2560/De-namiddag-van-het-Christendom.webp" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="2560" data-original-width="1656" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEBPRE5tf2Z5holUKzR0tQQMNYa2aOJkCq22Cq_XBcwTdsW5pd9E4aTcK-bQEaeAaqLbZ0TpIQszPgcGvoGLdDTYfqEBNyeDwgXOf2WkoPZg0r2Q5F-G6Sqa_Ea76FYG_4ZkiPRiWDrrJix2lAYfBVUp9ZHztH-6s-EDd6whLM9K6SXdYAd_cU4SZVRkU/w129-h200/De-namiddag-van-het-Christendom.webp" width="129" /></a></div><br />Tomáš Halík schreef het boek <i>De namiddag van het christendom</i> – op weg naar een nieuw tijdperk. Ik laat hem zelf via een aantal citaten vertellen waar zijn boek over gaat.</span><span style="font-family: verdana; text-align: left;"> </span></div><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Dit
boek gaat over de veranderingen van het geloof in mensenlevens en in de geschiedenis.
Hierin stel ik de vraag welke transformaties er in onze tijd plaatsvinden en
welke mogelijke toekomstige vormen van christendom zich in de vele crises al
aankondigen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Dit
is een boek over geloof als <i>een zoektocht naar God</i> te midden van een
veranderende wereld, over geleefd geloof en over de geloofsdaad. Dit wil zeggen
dat het veel meer gaat over hoe we geloven (…) dan over wat we geloven, wat het
‘object’ van ons geloof is (…).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het
gebruik van <i>namiddag</i> in de titel van het boek werd Halík ingegeven door
een metafoor van C.G. Jung. Met die metafoor beschrijft Jung ‘de dynamiek van
een individueel mensenleven’. Halík past deze metafoor toe op de geschiedenis
van het christendom. Het gebruikt deze metafoor ‘om de paradigmaverschuivingen
in de geschiedenis van het christendom’ duidelijk te maken. Halík is er van
overtuigd dat wij vandaag op de drempel van de namiddag van het christendom
staan en presenteert in zijn boek een visie op die namiddag.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Dit
boek gaat over de transformatie van het christelijk geloof, maar het gaat ook
over de transformatie van religie en de veranderende relatie tussen geloof en
religie.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Halík
noemt als een van de belangrijkste ideeën van zijn boek: “de identiteit van het
christelijk geloof vloeit voort uit het steeds opnieuw binnentreden in het
paasdrama van dood en opstanding”. “De namiddag van het christendom zal
waarschijnlijk op dezelfde manier komen als Jezus op de paasmorgen: we zullen
Hem herkennen aan de wonden in zijn handen, zijn zij en zijn voeten. Maar de
wonden zullen <i>van gedaante veranderd</i> zijn.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Een
van de belangrijkste boodschappen van dit boek is dat de tijd is gekomen voor
een diepere oecumene, voor een <i>zelftranscendentie van het christendom</i>.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“De
belangrijkste uitdaging voor het kerkelijke christendom van vandaag is de <i>wending
van religie naar spiritualiteit</i>. (…) Laten we een van de belangrijkste
stellingen van dit boek formuleren: de toekomst van de kerken hangt grotendeels
af van de vraag of, wanneer en in welke mate ze het belang van deze wending
inzien en hoe ze op dit teken van de tijd weten te reageren.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Maar
voor mij (AG: Halík) is de paradox van de apostel Paulus de sleutel tot alle
beschouwingen over de Kerk: ‘Maar wij dragen deze schat in aarden potten …. (2
Kor. 4:7). Daarom zoek ik in dit boek, waarin ik met de dwaasheid van de hoop
niet alleen de vele aspecten van de huidige crisis van de Kerk analyseer, ook
naar de verborgen gestalte waartoe de Kerk is geroepen en die volgens ons
geloof aan het einde der tijden tot bloei zal komen – die schat die verborgen
ligt in de breekbare, stoffige en gehavende aarden potten die wij zijn en die
samen de Kerk vormen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Ik
ben ervan overtuigd dat (…) vooral de centra van spiritualiteit en geestelijke
begeleiding de belangrijkste brandpunten van het christendom zullen zijn in de
namiddag van zijn bestaan.” “Het is mijn vaste overtuiging dat <i>de dienst van
persoonlijke geestelijke begeleiding</i> de cruciale en meest gevraagde
pastorale rol van de Kerk in de komende namiddag van de christelijke
geschiedenis zal zijn.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">“In mijn overwegingen in
dit boek heb ik nagedacht over een <i>nieuwe reformatie</i>, die steeds
duidelijker naar voren komt als een noodzakelijk antwoord op de huidige
toestand van de Kerk.” Daarbij staat Halík ook stil bij de vraag ‘hoe we kunnen
voorkomen dat een nieuwe reformatie op een pijnlijk schisma uitloopt en vooral
dat ze halverwege blijft steken en de gewekte hoop teleurstelt’. </span></span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-73370656513246197082024-01-30T16:47:00.001+01:002024-02-02T10:01:29.348+01:00Staat van bewustzijn<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Als je het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-kracht-van-het-nu-eckhart-tolle.html" target="_blank">De kracht van het Nu</a></i> van Eckhart
Tolle openslaat dan kom je veelvuldig het woord ‘<b>bewustzijn’</b> (en
afgeleide vormen als <b>(on)bewustheid </b>of <b>‘(on)bewust’</b>) tegen. Dat
begint al in het <i>voorwoord</i>. Daar schrijft Tolle dat het boek een bijdrage
levert ‘aan de zo noodzakelijke transformatie van <b>bewustzijn</b>’. Hij
schrijft daar over “hoe noodzakelijk en urgent een radicale verandering in <b>bewustzijn</b>
is” en dat bij veel mensen “het oude <b>bewustzijn</b> nog zeer sterk aanwezig”
is.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In de <i>inleiding</i> vertelt Tolle hoe het boek is
ontstaan. Hij worstelde met onophoudelijke angsten, afgewisseld met perioden
van suïcidale depressiviteit. Hij wilde op een gegeven moment een einde aan
zijn leven maken. “’Ik kan niet meer leven met mezelf.’ Die gedachte bleef zich
maar in mijn geest herhalen. En opeens werd ik me <b>bewust</b> hoe eigenaardig
die gedachte was. Ben ik een of twee? Als ik niet met mezelf kan leven, moeten
er twee ikken zijn: het ‘ik’ en het ‘zelf’ waar ‘ik’ niet mee kan leven. Ik
dacht, misschien is maar een van die twee echt.” Hij maakte vervolgens een
verbijsterende ervaring mee en werd de volgende morgen als een ander mens
wakker. Jaren later realiseerde hij zich wat hij had meegemaakt. “Ik begreep
dat de intense druk van het lijden in die nacht mijn <b>bewustzijn</b> moet
hebben gedwongen de identificatie met het lijdende en angstige zelf, (…), op te
geven.” “Wat overbleef was mijn ware natuur als het altijd aanwezige ik ben: <b>bewustzijn</b>
in zijn zuivere toestand, (…).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <i>hoofdstuk 1</i> vergelijkt Tolle ‘denken’ met
‘bewustzijn’. “Denken is niet synoniem aan <b>bewustzijn</b>. Denken is maar
een klein aspect van het <b>bewustzijn</b>. Het denken kan zonder <b>bewustzijn</b>
niet bestaan, maar <b>bewustzijn</b> kan het goed stellen zonder denken.”
“Niet-verstand is <b>bewustzijn</b> zonder denken.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><i>Hoofdstuk 2</i> heeft als titel meegekregen ‘<b>Bewustzijn</b>:
bevrijding van pijn’. Tolle schrijft daar over het (emotionele) pijnlichaam.
Elke emotionele pijn die je ervaart laat doorgaans een residu van pijn achter
dat in je voorleeft. Daarbij komt ook de pijn uit het verleden, die zich
genesteld heeft in je geest en je lichaam. “Deze opgehoopte pijn is een veld
van negatieve energie dat je lichaam en geest bezet. Als je het (AG:
pijnlichaam) ziet als een onzichtbare, zelfstandige entiteit, zit je er niet
ver naast.” “Het pijnlichaam, (…), is eigenlijk bang voor het licht van je <b>bewustzijn</b>.
Het is bang doorzien te worden.” “Op het moment dat je het waarneemt, zijn
energieveld in je lichaam voelt en er met je aandacht naartoe gaat, is de
identificatie doorbroken.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <i>hoofdstuk 3</i>
lees ik opnieuw over bewustzijn. “De kern van wat ik hier zeg (AG: over
verleden, Nu, toekomst), kun je met het verstand niet begrijpen. Op het moment
dat je het snapt, treedt er in je <b>bewustzijn</b> een verschuiving op van
verstand naar Zijn, van tijd naar aanwezigheid in het Nu.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Tolle schrijft in dit hoofdstuk over een “reactie met een
sterke emotionele lading”. “In zulke gevallen ben je geneigd ‘<b>onbewust</b>’
te worden. De reactie of emotie neemt de leiding van je over; je ‘wordt’ die
reactie of emotie. Je leeft die uit. (…). Alleen ben jij dat niet, het is het
reactiepatroon, het verstand in zijn gebruikelijke overlevingsmodus.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Tolle stelt de vraag wat nu de kwaliteit van je <b>bewustzijn</b>
bepaalt? En geeft als antwoord: “Dat is je mate van aanwezigheid.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <i>hoofdstuk 4</i> maakt Tolle onderscheid tussen
verschillende niveaus van onbewustheid. “Wat ik <u>gewone</u> <b>onbewustheid</b>
noem betekent dat je je identificeert met je denkprocessen, emoties, je
reacties, verlangens en antipathieën. Voor de meeste mensen is dit de gewone
toestand. In die toestand word je geleefd door het op het ego gerichte verstand
en ben je je niet <b>bewust</b> van Zijn.” Tolle vergelijkt deze toestand met
‘een soort achtergrondruis’. “Het onbestemde gevoel van de <u>gewone</u><b>
onbewustheid</b> verandert in pijn van <u>diepe</u><b> onbewustheid</b> – (…) –
als ‘het verkeerd gaat’, als het ego bedreigd wordt of bij een grote uitdaging,
bedreiging, bij al dan niet reëel verlies in je levenssituatie of een conflict
in een relatie. Het is een versterkte versie van de <u>gewone</u><b>
onbewustheid</b>, die niet zozeer anders van aard is als wel anders in
intensiteit.” “<u>Diepe</u><b> onbewustheid</b> betekent meestal dat het
pijnlichaam geactiveerd is en dat je je daarmee identificeert.” “Al het
onbewuste lost op als je het licht van het <b>bewustzijn</b> erover laat
schijnen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“<u>Diepe</u><b> onbewustheid</b>, (…), moet je meestal
omzetten door een combinatie van aanvaarding en het licht van je aanwezigheid,
je ononderbroken aandacht. Veel patronen in de <u>gewone</u><b> onbewustheid</b>
daarentegen kun je makkelijk loslaten als je weet dat je ze niet meer wilt en
niet meer nodig hebt, zodra je weet dat je kunt kiezen, dat je niet een bundel
geconditioneerde reflexen bent.” Tolle geeft vervolgens vanaf pagina 90
allerlei voorbeelden van <u>gewone</u> <b>onbewustheid</b>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <i>hoofdstuk 5</i> lees ik o.a. dit: “Al het
bestaande heeft Zijn, herbergt de God-essentie, bezit een zekere mate van <b>bewustzijn</b>.”
“Alles leeft. De zon, de aarde, planten, dieren, mensen – ze zijn allemaal
uitdrukking van <b>bewustzijn</b> op verschillende niveaus, <b>bewustzijn</b>
dat zich manifesteert in vorm. De wereld ontstaat als het <b>bewustzijn</b>
gestalten en vormen aanneemt, gedachtevormen en materiële vormen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Bij de moderne mensen heeft het <b>bewustzijn</b> zich
compleet geïdentificeerd met zijn vermommingen. Het kent zichzelf alleen als
vorm en leeft daarom in de voortdurende angst voor de vernietiging van zijn
lichamelijke of psychische verschijning.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Steeds als je het verstand waarneemt, onttrek je <b>bewustzijn</b>
aan de vormen van je verstand, en dat wordt dan wat we de getuige of
toeschouwer noemen. De toeschouwer – zuiver <b>bewustzijn</b> zonder vorm –
wordt vervolgens sterker en de mentale vormen zwakker.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><i>Hoofdstuk 6</i>: “Om je <b>bewust</b> te worden van
Zijn moet je <b>bewustzijn</b> heroveren op je verstand. Dat is een van de
belangrijkste taken op je spirituele reis. Daarmee bevrijd je enorme
hoeveelheden <b>bewustzijn</b> die daarvoor vastzaten in nutteloos en
dwangmatig denken. Een effectieve methode om dat te doen is door je aandacht af
te leiden van je denken en op je lichaam te richten, (…).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Tolle onderscheidt naast het fysieke lichaam ook een
‘onzichtbaar innerlijk lichaam’: ‘de poort tot Zijn, tot het Ongemanifesteerde
Leven’. “Door het innerlijke lichaam ben
je voor altijd één met God.” “De kunst van het <b>bewustzijn</b> van het
innerlijke lichaam ontwikkelt zich tot een volkomen nieuwe manier van leven,
een toestand van permanente verbondenheid met Zijn, en voegt een diepte aan je
leven toe die je nooit eerder gekend hebt.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Aanwezigheid is zuiver <b>bewustzijn</b>, <b>bewustzijn</b>
dat op het verstand, de wereld van de vormen heroverd is.” “Je <b>bewust</b>
zijn van je innerlijke lichaam betekent dat het <b>bewustzijn</b> zich zijn
oorsprong herinnert en terugkeert naar de Bron.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Tolle schrijft dat <b>bewustzijn</b> van je innerlijke
lichaam ook als voordeel heeft ‘een opvallende vertraging van het
verouderingsproces van het lichaam’. En: “Hoe meer <b>bewustzijn</b> je in je
lichaam brengt, des te sterker het immuunsysteem.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><i>Hoofdstuk 8</i> gaat over <i>verlichte relaties</i>.
“Tenzij en totdat je toegang krijgt tot de <b>bewustzijn</b>sfrequentie die
inherent is aan de toestand van aanwezigheid, zijn al je relaties en in het
bijzonder je intieme relaties in diepe zin onvolkomen en uiteindelijk
verstorend.” Daarbij is volgens Tolle de positieve kant van die verstoring niet
los verkrijgbaar van de negatieve kant. “Beide kanten zijn in feite
verschillende aspecten van dezelfde verstoring.” Hoe hier mee om te gaan werkt
Tolle verder uit in dit hoofdstuk. Hij schrijft daar o.a. over dat ware liefde
pas kan stromen ‘wanneer je je voorgoed bevrijd hebt van je identificatie met
je verstand, en je aanwezigheid zo intens is dat je het pijnlichaam kunt
oplossen of in elk geval aanwezig kunt blijven als toeschouwer’. “Een echte
relatie wordt pas mogelijk als je je <b>bewust</b> bent van Zijn.”<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In </span><i style="font-family: verdana;">hoofdstuk 9</i><span style="font-family: verdana;"> schrijft Tolle over (on)bewustheid
en drama’s in je leven. “De meeste zogenaamd slechte dingen die mensen
overkomen zijn het gevolg van </span><b style="font-family: verdana;">onbewustheid</b><span style="font-family: verdana;">. De mensen, of liever hun
ego’s, maken ze zelf. Soms noem ik zulke dingen ‘drama’. Als je volledig </span><b style="font-family: verdana;">bewust</b><span style="font-family: verdana;">
bent komt er geen drama meer in je leven.” Het ego veroorzaakt drama’s.
“Wanneer je leeft vanuit een volkomen aanvaarding van wat </span><i style="font-family: verdana;">is</i><span style="font-family: verdana;">, is dat het
einde van het drama in je leven. Niemand kan nog een woordenwisseling met je
hebben, (…).” “Als je volledig </span><b style="font-family: verdana;">bewust</b><span style="font-family: verdana;"> bent, heb je ook geen conflicten
meer.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">‘Alle kwaden zijn het gevolg van <b>onbewustheid</b>. Je
kunt de gevolgen van <b>onbewustheid</b> verzachten maar niet uitbannen, tenzij
je hun oorzaak uitbant. Werkelijke veranderingen vindt plaats in je
binnenwereld, niet in de buitenwereld.” “Onthoud dat je tegen <b>onbewustheid</b>
net zomin kunt vechten als tegen donker. Als je het toch probeert, worden de
polaire tegenstellingen versterkt en raken dieper verankerd. Je raakt
geïdentificeerd met een van de polen, je schept een ‘vijand’, en zo word je
zelf in de <b>onbewustheid</b> getrokken. Wek <b>bewustheid</b> door informatie
te verspreiden of in het uiterste geval door passief verzet te plegen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <i>hoofdstuk 10</i> schrijft Tolle over <i>de
betekenis van overgave</i>. Overgave betekent ‘dat je het huidige moment
onvoorwaardelijk en zonder voorbehoud accepteert’. “Je aanvaardt de ‘isheid’
van de situatie. Dan kom je in actie en doe je alles wat je kunt om uit de
modder te komen. Dat is wat ik positieve actie noem.” “Werkelijk positieve
actie kan niet voortkomen uit een <b>bewustzijn</b>stoestand zonder overgave.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">Over de relatie tussen <i>keuze</i> en <i>bewustzijn</i> schrijft </span><span style="font-family: verdana;">Tolle ook in dit hoofdstuk</span><span style="font-family: verdana;">. Daarover meer in deze <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-keuze-bij-eckhart-tolle.html" target="_blank">blog</a>. </span></span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-29234106726752034612024-01-23T14:54:00.005+01:002024-01-23T14:56:22.271+01:00Bommerez ontmoet Tolle<p><span style="font-family: verdana;">Naast een hartelijke aanbeveling van het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-kracht-van-het-nu-eckhart-tolle.html" target="_blank">De kracht van Nu</a></i> (Eckhart Tolle) vind je in het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/van-rups-naar-vlinder.html" target="_blank">Kun je een rups leren vliegen?</a></i> van Jan Bommerez allerlei onderwerpen terug die ook beschreven
zijn in <i>De kracht van Nu</i>. Ik noem er hieronder een aantal.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Aanwezigheid en Nu<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">De nadruk op </span><i style="font-family: verdana;">aanwezigheid</i><span style="font-family: verdana;"> en het </span><i style="font-family: verdana;">Nu</i><span style="font-family: verdana;">. De
meester (meesterschap) kijkt, neemt waar op basis van ‘totaal aanwezig zijn in
het nu zonder patronen of modellen’. </span><span style="font-family: verdana;"> </span><span style="font-family: verdana;">“Een
meester is vrij van conditioneringen en dus van oordelen en vooroordelen.” “In
essentie komt meesterschap voort uit het totaal aanwezig zijn in het hier en
nu.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Je ‘echte zelf’<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Tot welke grootsheid inspireren mensen zoals Gandhi,
King, Jezus, Boeddha e.a. ons? “Onze eigen grootsheid, de vlinder in elk van
ons: ons ‘echte zelf.” Ons echte zelf ‘is onze ware grootsheid, ons echt
potentieel, onze essentie, onze transpersoonlijke dimensie’.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Vormen<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Hoog energetische, meer dan puur zintuigelijke
waarneming daarentegen (AG: in vergelijk met laag energetische waarneming) is
holistisch (niet fragmentarisch), en in het moment.” “Je neemt dan waar voorbij
de vorm.” “En in dat proces van niet-oordelend waarnemen word je zelf
getransformeerd (voorbij de vorm gebracht) én word je een transformerende
kracht voor anderen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">En wat is er voorbij de vorm? Grenzeloze mogelijkheden,
verbondenheid van alles met alles, organische eenheid tussen mensen en van
mensen met de rest van de natuur.” Hoog energetische waarneming kan volgens
Bommerez ontwikkeld worden. “Wij zijn namelijk van nature meer waarnemer dan
denker. Onze cultuur heeft ons echter geconditioneerd om eerder te denken dan
waar te nemen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Ik ben<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“’Ik ben niet een iets. Ik ben een niet-iets. Ik ben. Ik
ben puur tijdloos zijn, uitgedrukt in vorm, zodat ervaring in tijd en ruimte
mogelijk wordt.’” Onze natuurlijke puurheid wordt in de volwassene verborgen
onder iets anders. “Hoe gebeurt dat? Omdat we ons steeds meer identificeren met
gedachten over onszelf in plaats van met onze essentie.” “Hoe kom je dus bij je
essentie, bij je wezen, bij wat je echt bent en niet kan worden? Door </span><i style="font-family: verdana;">alle</i><span style="font-family: verdana;">
gedachten over jezelf en anderen los te laten.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Wat is – wat zou moeten zijn<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Transformationele leiders </span><i style="font-family: verdana;">werken</i><span style="font-family: verdana;"> met ‘wat is’.”
In plaats van “</span><i style="font-family: verdana;">vechten</i><span style="font-family: verdana;"> met ‘wat is’ en ijveren voor ‘wat volgens hen zou
moete niet zijn’”. ”Je kunt gewoon niet vechten met ‘wat is’ én winnen; want
‘wat is’, is nu eenmaal ‘wat is’. ‘Wat is’ is een andere manier om te zeggen
‘de feiten’ en de feiten bestaan altijd uit verleden. Met het verleden vechten,
is echt irrationeel. Je kan alleen </span><i style="font-family: verdana;">accepteren</i><span style="font-family: verdana;"> wat ís en je kan pas dán
ruimte geven aan ‘wat kán zijn’.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Ego<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Voor ons mensen bestaat het transformatieproces in het
transcenderen (AG: overstijgen) van wat we klassiek het ‘ego’ noemen.” “Zowat
de hele wereld leeft in de ego-staat, de rupsstaat, en dat is letterlijk de
ontkenning van onze (gedeelde en ondeelbare) essentie.” “Mensen tot hun
essentie (AG: Zijn) brengen, is hetzelfde als mensen tot echte relaties
brengen. Met echte relatie bedoelen we een relatie die niet wordt aangegaan
door twee ego’s die iets van de ander willen krijgen.”</span></p><p class="MsoNoSpacing"><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-80328153983329027392024-01-18T14:30:00.000+01:002024-01-18T14:30:27.924+01:00Van rups naar vlinder<p><span style="font-family: verdana;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: verdana;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgvyzFql95LBoLiVNqmz9SeVjsyT1yeSK3K1_-FptZ2lcUSmjsWgYI5h8olGZrW9S4lzCEh3V7g9r8UuciaRQ-DN-_zqmP3idwQCps1odd5DoZgF6cwb74eg6u7Szy2L1R9-auJBXUkO3bZzJhLn7gfpvgvZ8PdNg9fysYrCPjyeLuabZyqEzE85DGACbM/s281/rups1.jpeg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="281" data-original-width="180" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgvyzFql95LBoLiVNqmz9SeVjsyT1yeSK3K1_-FptZ2lcUSmjsWgYI5h8olGZrW9S4lzCEh3V7g9r8UuciaRQ-DN-_zqmP3idwQCps1odd5DoZgF6cwb74eg6u7Szy2L1R9-auJBXUkO3bZzJhLn7gfpvgvZ8PdNg9fysYrCPjyeLuabZyqEzE85DGACbM/w128-h200/rups1.jpeg" width="128" /></a></span></div><span style="font-family: verdana;"><br />Jan Bommerez schreef het boek <i>Kun je een rups leren
vliegen?</i>. Het boek heeft als ondertitel <i>Over de noodzakelijke
kwantumsprong van veranderingsmanagement naar transformationeel leiderschap</i>
meegekregen. Het boek gaat dus over transformationeel leiderschap. Een
fascinerend boek! Bijzonder hoe hij in 160 pagina’s zoveel boeiende zaken weet
te beschrijven.</span><span style="font-family: verdana;"> </span><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Om ‘transformatie’ goed en duidelijk te kunnen uitleggen,
gebruikt Bommerez de metafoor ‘van rups naar vlinder’. “De essentie van het
transformatieproces is dat het gaat om het bevrijden van potentieel, zoals de
potentieel aanwezige vlinder in de rups (…).” Hij kiest voor transformatie op
basis van een ‘nieuw paradigma’: “we zijn toe aan iets veel radicalers dan
verandering”. “Menselijke transformatie, zowel individueel als organisatorisch,
gebeurt alleen als er een fundamentele paradigmawisseling plaatsvindt.” Veranderingsmanagement
is ontoereikend.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Een transformationele leider <i>is </i>zijn principes.”
“’Principes (…) hebben het statuut van de natuurwet.’” Het zijn ‘universele
waarheden’: “principekracht is geworteld in de oneindige intelligentie van de
natuur of het leven zelf’. Het is geworteld in ons ‘transpersoonlijke deel’.
“Transformationeel leiderschap gaat over meer ‘jezelf worden’.” “Onze eigen
grootsheid, de vlinder in elk van ons: ons échte zelf.” ‘Onze essentie’. Echte
leiderschapsontwikkling ‘gaat om bewustzijnsontwikkeling en niet om technieken
en vaardigheden’. “De bewustzijnstaat die nodig is om toegang te krijgen tot
transformationeel leiderschap is, (…), een staat van meesterschap.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Bommerez schrijft dat een doorbraak of transformatie
gestoeld is op natuurwetten en principes. “Door ons stroomt van nature een
soort energie van zeer fijne kwaliteit, die Liefde heet.” “Als onze essentie
ontkend wordt, is angst het waarschuwingssignaal van het lichaam dat het de
verkeerde kant opgaat.” We dienen alleen maar de natuurwetten en principes-en
dus ons echte zelf- te kennen en te leven om vreugde en overvloed te kennen.
“Om in onze kern (ons echte potentieel, ons echte zelf, onze echte mogelijkheden)
te komen, dienen we te leren om volgens principes te leven en te handelen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Om transformatie als proces te begrijpen, dienen we
essentieel het principe van energie zelf te begrijpen. En meer in het bijzonder
dienen we de universele energie te begrijpen die mensen moeiteloos kan
transformeren van ‘rups tot vlinder’, met name de hoogfrequente, verbindende
energie die alle schepping mogelijk maakt. We noemen deze energie ook de
Liefde, (…).” Met Liefde bedoelt Bommerez ‘het universele principe dat alle
delen van de schepping bij elkaar houdt en dat dus de schepping mogelijk maakt’.
Hij schrijft over de Liefde als ‘de meest krachtige energie in het universum’.
Over de Liefde ‘als de kracht van de delen om te streven naar samenhang, zodat
de gemanifesteerde wereld mogelijk wordt’. Alleen Liefde kan voor transformatie
zorgen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hieronder geef ik (nog) een aantal citaten door over
transformatie of het transformatieproces uit genoemd boek:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="margin-left: 18.0pt;"></p><ul style="text-align: left;"><li><span style="font-family: verdana;">“Diepgaande transformatie (ook
voor jezelf als mens) is onmogelijk zonder <i>rescripting</i>.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie gaat in eerste
instantie over het scheppen van voedende relaties: het is dus een zaak van
Emotionele Intelligentie (EQ).”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie daarentegen is
een meerdimensionaal, organisch proces dat op geen enkele manier in
rechtlijnige oorzaak-gevolgformules te vatten is. Het gaat bij transformatie
over veel factoren die buiten het bereik van het rationele verstand liggen. Transformatie
heeft altijd iets wonderbaarlijks en mysterieus: hoe een rups een vlinder
wordt, gaat ons verstand te boven.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie gaat over
‘zijn’. Je kan het dus per definitie niet ‘doen’.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie vergt dat je
zélf verandert, zodát de relatie kan worden tot de juiste voedingsbodem, zodat
vervólgens transformatie van de deelnemers aan de relatie mogelijk wordt.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Transformatie gaat over: “over
het ontdekken van onze ware identiteit, ons echte potentieel”.</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie is een
verschuiving van de perceptie van <i>tegenstellingen</i> en scheiding naar de
perceptie van <i>tegenpolen</i> en verbondenheid.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Voor ons mensen bestaat het
transformatieproces in het transcenderen van wat we klassiek het ‘ego’ noemen.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“De meest vitale transformatie
van een mens is daarom die van een nemer in een gever.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“De essentie van het hele
transformatieproces bestaat inderdaad uit loslaten (AG: loslaten van je
identificatie met de drie functies: fysiek, mentaal, emotioneel). De rups houdt
vast, de vlinder laat los.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie is de
kwantumsprong van een persoonlijke naar een transpersoonlijke identiteit.” “Het
ontkennen van deze onveranderlijke en transpersoonlijke dimensie van jezelf is
een soort geestelijke zelfmoord (…).”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie is altijd een
onomkeerbaar proces en het is altijd een bevrijding van een groter potentieel.”</span></li><li><span style="font-family: verdana;">“Transformatie is een proces
dat zowel zingeving als cocreatie inhoudt. Het is dus in essentie een
bewustwordingsproces.”</span></li></ul><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Bommerez voert in zijn boek
regelmatig ‘de grote transformationele leiders uit de menselijke geschiedenis’
ten tonele: Gandhi, Martin Luther King, Jezus van Nazareth, Boeddha, Lao Tze.
“Al deze mensen beschikten echter over ‘de Kracht’. Of nog preciezer: deze
mensen waren de belichaming van ‘de Kracht’ geworden.” Met ‘de Kracht’ wordt de
Liefde bedoeld. Hij houdt deze leiders ons voor: “Kun je zien dat het charisma
van deze transformationele leiders ook in jou aanwezig is, als de energie van
je zijnskern?” Een mooie vraag om deze blog mee af te sluiten.</span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-63906366127627213202024-01-12T14:29:00.007+01:002024-01-12T14:31:00.225+01:00Kloktijd en psychologische tijd<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Eckhart Tolle onderscheidt in zijn boek <i>De kracht van
het Nu</i> ‘kloktijd’ en ‘psychologische tijd’. Kloktijd is de tijd die hoort
bij de praktische kanten van het leven. Psychologische tijd komt neer op “identificatie
met het verleden en voortdurend dwangmatige projectie op de toekomst”.
Psychologische tijd is altijd verbonden met een onwaar identiteitsgevoel. In
een met het verstand geïdentificeerde bewustzijnstoestand wordt het Nu
“volkomen verduisterd door de psychologische tijd”.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“De oude patronen van denken, emoties, gedrag, reacties
en verlangens manifesteren zich in eindeloze herhaling als script in je hoofd
waar aan je een soort van identiteit kunt ontlenen, maar dat de werkelijkheid
van het Nu volkomen verbergt. Het verstand schept dan een obsessie voor de
toekomst als ontsnappingsmogelijkheid uit het onbevredigende heden.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Alle negativiteit wordt veroorzaakt door een ophoping
van psychologische tijd en ontkenning van het heden. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Onrust, vrees, spanning, stress, zorgen – (…) – worden
veroorzaakt door een overmaat aan <b><u>toekomst</u></b> en een tekort aan <b><u>aanwezigheid</u></b>.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Schuldgevoelens, spijt, wrok, grieven, leed, bitterheid
en elke vorm van niet kunnen vergeven worden veroorzaakt door een overmaat aan <b><u>verleden</u></b>
en een tekort aan <b><u>aanwezigheid</u></b>.” (onderstreping/vet door AG)</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Als er geen psychologische tijd is, ontleen je je
zelfgevoel aan Zijn en niet aan je persoonlijke verleden. Daarom is ook de
psychische behoefte om anders te worden dan je bent er niet meer.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Als je het heden laat overschaduwen door verleden of
toekomst, schep je tijd, psychologische tijd – waar drama’s van gemaakt
worden.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">En hoe zit het dan met het nastreven van doelen? “Bevrijd
van de psychologische tijd streef je je doelen niet meer met grimmige
vastberadenheid na, opgejaagd door angst, ontevredenheid of de behoefte iemand
te worden. Evenmin blijf je passief uit vrees voor mislukking, wat voor het ego
verlies van het zelf betekent.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Volgens Tolle is er een eenvoudig criterium toe te passen
om erachter te komen of je jezelf hebt laten overnemen door psychologische
tijd. “Stel jezelf de volgende vraag: is er vreugde, ongedwongenheid en
lichtheid bij wat ik doe? Als dat niet zo is, dan ligt de tijd (AG:
psychologische tijd) over het huidige moment heen en ervaar je het leven als
een last of als een worsteling.”</span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-6456942621852989492024-01-11T12:00:00.001+01:002024-01-11T12:00:14.429+01:00Het ego<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/01/je-ego.html" target="_blank">Revolutie binnen de relatie</a></i> maakte ik
kennis met een uitgebreide omschrijving van het<b><i> ‘ego’</i></b>.
Boswijk-Hummel schrijft daar dat het misgaat op het moment dat je je (bij je
groei naar volwassenheid) gaat identificeren met je ego. Je ego wordt dan je
onechte ik.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Onechte, denkbeeldige, valse ik<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Tolle schrijft in </span><i style="font-family: verdana;"><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2024/01/de-kracht-van-het-nu-eckhart-tolle.html" target="_blank">De kracht van het Nu</a></i><span style="font-family: verdana;"> ook
uitgebreid over het ego. Tolle omschrijft eerst de term ‘ego’: “(…) als ik het
in deze context gebruik, staat het voor een onecht ik, ontstaan door de
onbewuste identificatie met het verstand”. Je ‘onecht zelf’ – “als vervanging
voor je ware zelf”. “Bij het opgroeien vorm je een mentaal beeld van wie je
bent op basis van je persoonlijke en culturele conditionering. We kunnen dit
denkbeeldige ik het ego noemen.” Tolle noemt ego ook wel “het valse, door het
verstand gemaakte zelf’.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Gevaar - angst<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Zoals gezegd word je bovendien door je ego geleefd
zolang je je met je verstand identificeert. Het ego voelt zich vanwege zijn
schimmige natuur erg kwetsbaar en onveilig. Ondanks allerlei doorwrochte
verdedigingsmechanismen heeft het steeds het gevoel bedreigd te worden.” Het
ego geeft steeds maar weer aan het lichaam door: gevaar. En de emotie die
daarbij hoort is angst.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Niet thuis voelen bij jezelf<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“Zolang het op het ego gerichte verstand de touwtjes van
je leven in handen heeft, kun je je niet echt thuis voelen bij jezelf.” “Omdat
het ego een afgeleid zelfgevoel is, moet het zich identificeren met uiterlijke
dingen. Het moet voortdurend zowel verdedigend als gevoed worden.” Maar je bent
niet die uiterlijke dingen. Die zijn niet je echte ik of je ware zelf.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Pijn en je ego<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">“In wezen zijn alle emoties afgeleiden van een
ongedifferentieerde oer-emotie die ontstaat door verlies van de notie wie je
behalve je naam en vormt bent.” Die oer-emotie geeft Tolle de naam ‘pijn’. “Een
van de belangrijkste taken van het verstand is deze emotionele pijn te
bestrijden of te verdrijven, (…).” “Maar het enige wat het kan doen is de pijn
tijdelijk versluieren. In feite wordt de pijn groter naarmate het verstand
harder vecht om van de pijn af te komen.” “Je kunt niet van de pijn af totdat
je ophoudt je gevoel van identiteit te ontlenen aan de identificatie met je
verstand, dat willen zeggen met het ego.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Ware liefde<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Boswijk-Hummel schrijft in bovengenoemd boek over
‘communicatie en liefde op wezenlijk niveau’. Ook bij Tolle vind ik dit terug.
“Als je in een relatie zowel ‘liefde’ als het tegendeel van liefde – agressie,
emotioneel geweld, enzovoort – ervaart, verwar je gehechtheid aan het ego en
een verslavend je vastklampen waarschijnlijk met liefde.” “Ware liefde heeft
geen schaduwkant. Als jouw ‘liefde’ er wel een heeft, dan is het geen liefde
maar een sterke behoefte van het ego aan een completer en dieper zelfgevoel,
een behoefte waarin de ander tijdelijk voorziet. Het is het surrogaat van het
ego voor de verlossing, en korte tijd voelt het ook bijna als verlossing.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Massieve stellingname<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Ook echte of <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2022/06/geweldloze-communicatie.html" target="_blank">geweldloze communicatie</a> krijgt bij Tolle
aandacht. “Als je je met een bepaalde mentale stellingname identificeert en je
krijgt ongelijk, word je op het verstand gebaseerde zelfgevoel met uitroeiing
bedreigd. Je kunt het je als ego dus niet veroorloven ongelijk te hebben.
Ongelijk hebben staat gelijk met doodgaan. Daar zijn oorlogen over gevoerd en
ontelbare relaties op stukgelopen. Zodra je de identificatie met je verstand
(AG: je ego) hebt losgelaten maakt gelijk of ongelijk krijgen niets meer uit
voor je zelfgevoel.” “Als de identificatie met mentale standpunten uit de weg
is, kan de echte communicatie beginnen.”</span></p><p class="MsoNoSpacing"><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-58390508075667750182024-01-09T10:42:00.005+01:002024-01-09T10:42:59.360+01:00De keuze bij Eckhart Tolle<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik schreef al eerder over kiezen en het hebben van een <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/search?q=Edith+Eger" target="_blank">keuze</a></i>.
Het is een onderwerp dat mij blijft boeien. Het raakt ook een onderwerp als <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/search?q=autonomie" target="_blank">autonomie</a></i>.
Eckhart Tolle schrijft in <i>De kracht van het Nu</i> over kiezen, het hebben
van een keuze.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hij schrijft: “Het <i>lijkt</i> altijd alsof mensen
kunnen kiezen, maar dat is een illusie. Wat valt er feitelijk te kiezen zolang
je verstand met zijn geconditioneerde patronen het voor het zeggen heeft in je
leven, zolang je je verstand <i>bent</i>? Niets, natuurlijk. Je bent er niet
eens.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Keuze veronderstelt bewustzijn; een hoge mate van
bewustzijn. Zonder bewustzijn heb je geen keus. Kiezen begint op het moment dat
je je losmaakt van de identificatie met je verstand en zijn geconditioneerde
patronen, op het moment dat je aanwezig wordt. Tot je dat punt bereikt, ben je
geestelijk gesproken onbewust. Dat betekent dat je gedwongen wordt om te
denken, voelen en doen zoals je geconditioneerde verstand je ingeeft.” Het
verstand is geconditioneerd door het verleden en “probeert altijd te herscheppen
wat het kent en als vertrouwd ervaart”. “Het verstand houdt het altijd bij het
bekende.” “Daarom verfoeit het verstand het huidige moment en negeert het dat.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Maar wat nu? Hoe nu verder? Iemand vertellen dat hij <i>gekozen</i>
heeft voor zijn omstandigheden of toestand? Dat is niet wat Tolle voorstaat. Je
versterkt iemand in zijn identificatie met het verstand als je dat zo aanpakt.
Maar, hoe dan wel? Door de betekenis van aanwezigheid duidelijk te maken. Zodra
je toegang kan krijgen tot de kracht van het Nu, en daardoor uit je
geconditioneerde verleden kan breken, heb je <i>wel</i> iets te kiezen. Dus <i>aanwezigheid</i>
is de ‘sleutel’. De <i>kracht van het Nu</i> is de sleutel.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hoe word je <i>aanwezig</i>? “Je hoeft er alleen maar te
zijn als waarnemer van het verstand.” “Het begin van vrijheid is het besef dat
je niet die entiteit bent – de denker. Als je dat weet, kun je de denker
waarnemen.” ‘De denker waarnemen’ is een andere manier om te zeggen: “luister
naar de stem in je hoofd, wees daar als de toeziende aanwezigheid”. “Als je
naar die stem luistert, wees dan onpartijdig. Dat wil zeggen dat je niet
oordeelt.” “Al snel ga je beseffen: <i>daar</i> is de stem en <i>hier</i> ben
ik, die ernaar luistert, ernaar kijkt. Dat besef van <i>ik ben</i>, dat besef
van je eigen aanwezigheid, is geen gedachte. Het komt voort uit iets dat het
verstand te boven gaat.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">Wat is die <i>kracht van
het Nu</i>? “Niets anders dan de macht van je aanwezigheid, je van
gedachtevormen bevrijde bewustzijn. Pak het verleden dus aan op het niveau van
het heden.” “Essentieel is je bewuste aanwezigheid. Die lost het verleden op.
Die bewerkstelligt de verandering in je.” “(…) het Nu is alles wat je ooit zult
hebben. Er komt nooit een tijd waarin je leven niet ‘dit moment’ is.” Anders
gezegd: “Het leven is een aaneenschakeling van momenten in het Nu.” </span></span><span style="font-family: "DIN Pro Light",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"> </span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-18157715051634132612024-01-05T11:09:00.009+01:002024-01-08T17:55:43.899+01:00De kracht van het Nu - Eckhart Tolle<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik las <i>De kracht van het Nu</i> van Eckhart Tolle. Het
boek kreeg de wat ongelukkig vertaalde ondertitel mee: <i>Gids voor een bewust
en gelukkig leven</i> (A Guide to Spiritual Enlightenment). Eckhart Tolle is
volgens het boek “een van de meest inspirerende en visionaire spirituele
leraren van dit moment”. En <i>de kracht van het Nu</i> is ‘hét spirituele boek
van de afgelopen decennia’. Een spiritueel boek dus, geschreven door een
spirituele leraar.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik voelde mij wat beduusd bij het lezen van dit boek. Er
ontvouwde zich voor mij een hele nieuwe wereld die mij tot nu toe onbekend was, terwijl
ik toch al Abraham heb gezien. Niet dat ik helemaal onbekend ben met
spiritualiteit. Ik had er wel eens iets over gelezen en gehoord. Zo las ik
eerder <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2020/07/spiritualiteit-van-beneden.html" target="_blank">Spiritualiteit van beneden</a></i> van Grün en Dufner. Ik vermoed dat wat
daarin ‘spiritualiteit van beneden’ wordt genoemd, in het boek van Tolle verder
uitgewerkt is. <i>De kracht van het Nu</i> gaat m.i. (vooral) over de
menselijke kant van spiritualiteit.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het boek spreekt mij aan: ik ben een denker. Hoofdstuk 1
start direct met het bespreken van “het grootste obstakel op de weg naar
verlichting”: je bent niet je denken. Tolle schrijft dat Descartes met zijn
uitspraak ‘ik denk, dus ik besta’ “de meest elementaire fout” maakt die er is:
“het gelijkstellen van denken met Zijn en identiteit met denken”.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het verstand omvat bij Tolle niet alleen het denken. "De emoties, maar ook alle onbewuste mentaal-emotionele reactiepatronen, behoren ertoe." “Let wel: het verstand is een voortreffelijk instrument
als je het goed gebruikt. Maar bij verkeerd gebruik wordt het erg destructief.
Nauwkeurig gezegd, het punt is niet zozeer dat je het verstand verkeerd
gebruikt; meestal gebruik je het helemaal niet. Het gebruikt <i>jou</i>. Dat is
de stoornis. Je gelooft dat <i>jij</i> je verstand bent. Dat is de misvatting.
Het instrument heeft je overgenomen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">Ik weet niet of ik het in
alle opzichten helemaal eens ben met wat Tolle schrijft. Anders gezegd: ik ervaar soms wel wat spanning tussen de spiritualiteit van beneden (Tolle) en die van boven. Ook heb ik niet de
indruk dat ik nu alles begrijp van wat ik las. Andere zaken herken ik - o.a.
dat wat hij schrijft over communicatie, relaties en het maken van keuzes. Het
boek biedt genoeg stof om nog eens goed over na te denken. Wordt vervolgd zal
ik maar zeggen. </span></span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-85184265646096272302023-12-21T14:55:00.001+01:002023-12-21T14:56:04.343+01:00Verslaafd aan ons eigen gelijk<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Lammert Kamphuis schreef het boek <i>Verslaafd aan ons
eigen gelijk</i> – <i>pleidooi voor perspectivistische lenigheid</i>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In het begin van het boek (hoofdstuk 2) haalt hij
onderzoek aan waaruit blijkt dat in onze maatschappij er “inhoudelijk over de
hele linie geen sprake is van polarisatie”, maar affectief of gevoelsmatig
gezien wel. En als we gevoelsmatig verder bij elkaar vandaan raken, is er ook
al sprake van polarisatie. “We lijden aan een ernstige vorm van
‘allodoxafobie’: de angst voor mensen met andere opvattingen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Kamphuis stelt in hoofdstuk 3 de vraag: “<i>Waar komt dit
nieuwe dogmatisme vandaan?</i> “ “Onzekerheid en verlies van controle doen een
mens snakken naar vastigheid. Krampachtig vasthouden aan je eigen gelijk is een
<i>copingmechanisme</i> in vloeibare tijden.” We kunnen kennelijk niet zonder
vastigheid. Het vasthouden aan ons eigen gelijk gaat ons verrassend makkelijk
af. “Hoe komt dat eigenlijk?”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het antwoord op die vraag geeft de schrijver in hoofdstuk
4. Volgens hem is de menselijke geest vaak lui en kiest deze “voor de
makkelijkste weg, die van het eigen gelijk, maar dat is niet altijd de beste.
En zeker niet de lenigste.” “Onze beweeglijkheid moeten we bewust trainen. Dit
geldt net zo goed voor ons lichaam als voor onze geest.” Vervolgens beschrijft
Kamphuis een aantal kenmerken van “het luie systeem in onze geest”. Dat doet
hij door het beschrijven van confirmation bias, gemotiveerd redeneren, cognitieve-dissonantiereductie,
self-serving bias, het Dunning-Kruger-effect en frequentie-illusie. Ook komt
Kamphuis met diverse verklaringen waarom onze geest van nature lui is. “Maar
deze luie modus beperkt ons ook.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Filosofie voert hij vervolgens (hoofdstuk 5) op als
aanmoediging om in beweging te blijven. “Al filosoferend neem je geen genoegen
met één manier van kijken (AG: één perspectief), maar ben je nieuwsgierig en
kun je niet wachten om steeds nieuwe gezichtspunten te ontdekken.” Vanuit de
filosofie worden wij opgeroepen om bewust te zijn van onze onwetendheid. “Het
besef van onwetendheid is geen zwaktebod, het is je kracht.” Kamphuis neemt ons
mee langs “enkele modellen van filosofen waarin uitgelegd wordt hoe
bescheidenheid bijdraagt aan het ontwikkelen van betere ideeën.” “Er is een ruimte
tussen jouw kennis over de werkelijkheid en de werkelijkheid zelf.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In hoofdstuk 6 zijn concrete oefeningen opgenomen om je
geest leniger te maken. Om je geest perspectivistisch leniger te maken. “Perspectivistische
lenigheid is de vaardigheid die ons in staat stelt ons te verplaatsen in andere
perspectieven dan de onze.” Om perspectivistische starheid te voorkomen volgt
daarna een intermezzo met daarin “vijf redenen <i>tegen</i> perspectivistische
lenigheid”.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hoofdstuk 7: dit boek is volgens de schrijver “geen
pleidooi voor nihilisme of een aanmoediging om al je principes overboord te gooien”.
Perspectivistische lenigheid vormt het perfecte midden tussen
hyperflexibiliteit (AG: “meewaaien met alle winden”) en stramheid. Kamphuis
geeft in dit hoofdstuk “een aantal tips om perspectivistisch lenig te discussiëren”.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">De titel van het boek, verslaafd aan ons eigen gelijk, leidt
bij ons meestal niet tot de uitroep: “Dit is een perfect boek voor mij!”. Die
titel die slaat op mij! Het is een boek bedoelt voor anderen, maar niet voor
mij. Ook de schrijver moet in het laatste hoofdstuk 8 concluderen: “Als het
schrijven van dit boek me iets duidelijk heeft gemaakt dan is het wel dat ik
zelf veel meer vastzit in mijn perspectief dan ik vooraf besefte.” Hij daagt
ons uit om mensen op te zoeken en te ontmoeten “van buiten je bubbel”. Om uit
te stijgen boven “het aangeleerde wij-zij-denken”.</span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-75545670709902188782023-12-15T12:47:00.005+01:002023-12-15T12:51:51.602+01:00De reikwijdte van het heil<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik las in het ND van 11 november 2023 een interview met
Samuel Wells. Het <a href="https://www.nd.nl/geloof/geloof/1199843/deze-londense-dominee-wil-iets-tegenover-het-seculiere-verhaa" target="_blank">interview</a> kreeg de titel <i>Deze Londense dominee wil iets
tegenover het seculiere verhaal zetten. ‘All you need is love is onzin’</i> mee<i>.
</i>In dit interview komen drie kritiekpunten langs "die vaak tegen het
christelijk geloof worden ingebracht”. Het interview vond plaats naar
aanleiding van het door Wells recent uitgebrachte boek <i>Kleiner geloof,
grotere God</i>. Hierin bespreekt Wells een top tien van bezwaren tegen het
christelijk geloof.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Drie van de tien bezwaren komen terug in het interview.
Één van die drie is “de christelijke waarheidsclaim”. Ik lees daarover o.a.
dit: “Of hindoes naar de hemel gaan, is een domme vraag; daar gaan wij niet
over. (…) En dat Hij ook buiten de kerk kan werken, ook in een land waar
vrijwel alleen hindoes wonen en in het leven van een hindoe? Natuurlijk kan Hij
dat. Je zou tekortdoen aan Gods soevereiniteit als je op die vraag nee zou
zeggen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Dit interview deed mij denken aan wat Stefan Paas
hierover schrijft in <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/12/ik-las-het-boek-vrede-op-aarde-van.html" target="_blank">Vrede op aarde</a></i>. Daar komt datzelfde onderwerp aan
de orde. In hoofdstuk 7 – <i>Hij is onze vrede</i> komt de vraag naar de
reikwijdte van het heil voorbij. “Als heil en redding betrekking hebben op het
leven in Gods toekomstige <i>shalom</i>, zal iedereen daar dan deel aan hebben,
ongeacht hoe men leeft of wat men gelooft? Of zullen er mensen afvallen? En wat
betekent het om ‘af te vallen’?” Paas geeft aan dat over dit onderwerp
gemakkelijk een apart boek te schrijven is en dat hij zich dus in dit boek
beperkt tot de grote lijnen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“De gedachte dat we na onze dood geoordeeld worden en dan
de eeuwigheid zullen doorbrengen in de hemel of de hel was tot voor kort de
meerderheidsopvatting in de christelijke theologie.” Maar “twijfels zijn er ook
altijd geweest aan deze leer.” Paas noemt o.a. Augustinus als voorbeeld van
zo’n ‘twijfelaar’. “Ook later, in de middeleeuwen, vinden we twijfels aan het
leerstuk van de eeuwige straf.” Paas schrijft ook over “andere bezwaren die
altijd geklonken hebben, maar die tegenwoordig steeds luider klinken” en noemt
er een aantal:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="margin-left: 36pt; mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18pt;"></p><ul style="text-align: left;"><li><span style="font-family: verdana;"><span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span><!--[endif]-->de barmhartigheid van God;</span></li><li><span style="font-family: verdana;"><span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span><!--[endif]-->de aanbiddenswaardigheid van God;</span></li><li><span style="font-family: verdana;"><span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span><!--[endif]-->Gods glorie en heerlijkheid;</span></li><li><span style="font-family: verdana;"><span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span><!--[endif]-->Gods rechtvaardigheid;</span></li><li><span style="font-family: verdana;"><span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span><!--[endif]-->persoonlijk voortbestaan.</span></li></ul><!--[if !supportLists]--><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Paas rondt vervolgens af:
“Dit is niet de plek om deze kwestie te beslechten. Christenen zullen het er
hoe dan ook niet snel over eens worden. Hier is het voldoende om te zeggen dat
er tussen de opties van ‘alverzoening’ (iedereen wordt zonder omhaal gered,
ongeacht opvattingen of levensstijl) en een ‘eeuwige hel’ (sommigen, of zelfs
velen, zullen eeuwig gemarteld worden) nog een scala aan andere opties is, die
proberen recht te doen aan de ‘oordeelskant’ en aan de ‘universele kant’ van de
Bijbel.” </span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-37346311510951939952023-12-02T07:00:00.003+01:002023-12-15T12:51:36.157+01:00Er is niets nieuws onder de zon<p><span style="font-family: verdana;">Ik schreef al <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/12/verstand-en-gevoel.html" target="_blank">eerder</a> dat twee onderwerpen uit het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/12/ik-las-het-boek-vrede-op-aarde-van.html" target="_blank">Vrede op aarde</a></i> van Stefan Paas bij mij in het bijzonder bleven haken. Zoals
gezegd vonden ze een haakje dat gevormd is vanuit mijn belevenissen en
ervaringen van de aflopen jaren. In deze blog het tweede onderwerp. Het
onderwerp lichtte bij mij op na het lezen van hoofdstuk 4: <i>Uit de diepte:
Heil en de zoektocht naar recht</i>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In dit hoofdstuk beschrijft Paas een “historische
casestudy” namelijk die van een “’slavensamenleving’: het Amerikaanse Zuiden in
de periode tussen de Revolutie (1776) en de Burgeroorlog (1861-1865).” Paas
stelt daarbij de vraag: “Hoe konden vrome christenen andere, minstens even
vrome christenen in slavernij houden, hen vernederen, wreed mishandelen, hun
gezinnen uit elkaar rukken – en oprecht menen daarmee het werk van God te
doen?”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Naast verdedigers van de slavernij en abolitionisten (die
pleiten voor afschaffing van de slavernij) waren er “ook veel piëtisten die
slavernij in de praktijk afwezen, vanwege de wreedheden ervan, terwijl zij deze
in theorie accepteerden. Het stond nu eenmaal in de Bijbel.” “Het sterkste argument
van zuidelijke verdedigers van de slavernij, (…), was hun claim op
‘bijbelgetrouwheid’. Wie slavernij wil verdedigen, hoeft immers zijn Bijbel
maar open te doen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Een ferm theologisch abolitionisme zal eerder een beroep
doen op de grote Bijbelse lijnen, een bepaalde kernboodschap van de Bijbel (…)
of een centrale ethische richtlijn als de Gulden regel van Jezus (…). Maar
juist dit beroep op hermeneutische principes en grote lijnen maakte
abolitionisten kwetsbaar voor beschuldigingen van vrijzinnigheid.”
“Abolitionistische theologen beargumenteerden (…) vaak dat het bij Bijbelse
slavernij ging om situaties die onvergelijkbaar waren met de slavernij in hun
dagen.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Waar doe deze ‘strijd’ tussen voor- en tegenstander aan
denken? Mij deed ze denken aan kerkelijke discussies (‘strijd’) als vrouwen in
het ambt. Later las ik de volgende voetnoot: “In dat opzicht is dit debat niet
zonder overeenkomsten met moderne kerkelijke debatten over vrouwen in het ambt
of de positie van homoseksuele kerkleden. Ook hier gaat het vaak over een beroep
op afzonderlijke bijbelteksten (die soms klip-en-klaar lijken in hun afwijzing)
en een beroep op grote lijnen, Bijbelse principes, of wat men verstaat als de
Bijbelse kernboodschap (zoals ‘God is liefde’).” Paas heeft deze link dus zelf
ook gelegd tussen de kerkelijke strijd over slavernij en die rond de vrouw in
het ambt.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ook in genoemde moderne kerkelijke debatten is voor
verdedigers (tegenstanders van vrouw in het ambt) het 'sterkste' argument hun
claim op ‘bijbelgetrouwheid’. Voorstanders hebben naar hun mening die
bijbelgetrouwheid verkwanseld. Dit geldt als een ‘rode kaart’ en is voldoende
reden om het kerkgenootschap te verlaten en (mogelijk) familiebanden anders te
waarderen. Daarbij moet vaak de zgn. ‘<a href="https://www.nd.nl/opinie/opinie/1118972/gebruik-geen-vage-begrippen-als-de-nieuwe-hermeneutiek-" target="_blank">nieuwe hermeneutiek</a>’ (<a href="https://agelderblom.blogspot.com/2019/12/recensie-gereformeerde-hermeneutiek.html" target="_blank">hermeneutische principes</a> - voorstanders) het ontgelden.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">Er lijkt niets nieuws onder
de zon. Kerkelijke debatten van nu werden (weliswaar over andere onderwerpen)
vroeger ook al gevoerd. </span></span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-17765649020644370602023-12-01T10:40:00.002+01:002023-12-15T12:51:05.296+01:00Verstand en gevoel<p><span style="font-family: verdana;">Ik schreef hiervoor <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/12/ik-las-het-boek-vrede-op-aarde-van.html" target="_blank">een blog</a> over het boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/12/ik-las-het-boek-vrede-op-aarde-van.html" target="_blank">Vrede op aarde</a></i> van Stefan Paas. Twee onderwerpen uit het boek bleven bij mij haken.
Ze vonden een haakje dat gevormd is vanuit mijn belevenissen en ervaringen van
de aflopen jaren. In deze blog schrijf ik over één van die twee onderwerpen.
Het onderwerp kwam ik op het spoor in hoofdstuk 3: <i>De buik en het hoofd:
Heil en ons lichaam</i>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In genoemd hoofdstuk schrijft Paas over “hoe ons denken
en spreken over heil opkomt uit een lichaam waarin veel meer omgaat dan denken
en spreken alleen”. Hij schrijft over een “koude oorlog tussen verstand en
gevoel”. Deze “heeft in het protestantisme geleid tot een nogal tweeslachtige
omgang met gevoelens: gevoelens zijn onmisbaar, maar tegelijk zijn ze ook
gevaarlijk”. “De tweeslachtigheid van deze traditie zit hem hierin dat
gevoelens wel degelijk nodig zijn, ondanks hun onbetrouwbaarheid.” “Geloven is immers
relationeel, zagen we in hoofdstuk 1; het is de ervaring van een liefdevolle
band met God.” “Geloof <i>bestaat</i> dus grotendeels uit gevoelens, maar
tegelijk kan het niet <i>rusten</i> op gevoelens.” Paas stelt vervolgens de
vraag: “(..), is dan het onderscheid tussen denken en voelen wel zo eenvoudig
te maken?”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Vervolgens trekt Paas een parallel tussen theologie en
andere wetenschappen: “Deze theologische verschuiving naar lichamelijkheid en
gevoelens staat niet los van gelijksoortige verschuivingen in andere
wetenschappen. Heel onze westerse denktraditie is momenteel aan het kantelen.”
Als voorbeeld van deze verschuiving voert Paas vervolgens Daniel Kahneman op
met zijn theorie over ‘systeem 1’ en ‘systeem 2’. “Het is niet zo moeilijk om
in Kahnemans onderscheid een echo te zien van de aloude tweespalt tussen denken
(AG: systeem 2) en voelen (AG: systeem 1).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Paas laat dan zien dat de wetenschap bij Kahneman niet
stil is blijven staan. “Onze geest (denken en zelfbewustzijn) wordt gevormd uit
de constante interactie tussen ons brein en de rest van ons lichaam.” “Ook bij
Damasio zien we dat denken niet tegenover voelen staat. Voelen maakt het denken
juist mogelijk.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Gevoelens, (…), zijn onmisbaar voor onze oriëntatie in
de wereld.” “Emoties zijn namelijk niet zomaar fysieke prikkels; ze bevatten
informatie.” “Emoties moeten herkend worden, gecategoriseerd, in contact
gebracht met onze herinneringen, morele opvattingen en dergelijke.” “Zulke
processen zijn onmogelijk uit te leggen binnen een model waarin denken scherp
wordt onderscheiden van voelen. Zonder gevoelens hebben wij geen gedachten,
maar zonder denken zijn er geen herkenbare gevoelens (…). Wij voelen denkend en
denken voelend.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Wij voelen denkend en denken voelend. Dat doet mij denken
aan wat Riekje Boswijk-Hummel schrijft in haar boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2018/08/word-je-bewust-van-boosheid-2.html" target="_blank">Boosheid</a></i>. “Denken en
voelen verklaren en bevestigen elkaar over en weer.” “Denken en voelen vinden
altijd tegelijkertijd plaats. Om aan te geven dat denken en voelen eigenlijk
één activiteit zijn, trek ik ze graag samen tot het woord: <i>denkvoelen</i>.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Terug naar Paas: “Emotieloze gedachten bestaan dus niet.
Ook niet in geloof en theologie. Het is moeilijk voorstelbaar hoe geloofsleven
überhaupt mogelijk is zonder fundamentele emoties als ‘ontzag’ en
‘verwondering’.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ook hier zie je dat de <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/05/de-werkelijkheid-is-meerdimensionaal.html" target="_blank">werkelijkheid meerdimensionaal</a> is. En
dat <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/08/systeemmodel-systeemdenken.html" target="_blank">systeemdenken</a> een scheiding tussen verstand (denken) en gevoel uitsluit. Denken
en voelen zijn wel te onderscheiden, maar zeker niet te scheiden. Ze zijn
verweven met elkaar, werken op elkaar in, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Zo onlosmakelijk dat Boswijk-Hummel er zelfs één woord van maakt.</span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-24647410675308298282023-12-01T10:20:00.006+01:002023-12-01T10:21:50.293+01:00Het boek Vrede op aarde<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: verdana;"><span style="text-align: left;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4twZhWlkykEw2WM7QwO5G0VbPtojF2A5Ireg5GHttouUDYM2c2TvuuE1u7jS7HyxWGdOPTYWx9Afao9zuHi0cosTbRIURqHniUUPEUa20VcpqO37QeB6-leRJBWNcF9CLFhj_y-Akp721wqxHKSWwmN2Jxij_yPMkmzRJw-vVYaqdJP60uon0HQsyxEc/s225/Vrede%20op%20aarde.jpeg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="225" data-original-width="145" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4twZhWlkykEw2WM7QwO5G0VbPtojF2A5Ireg5GHttouUDYM2c2TvuuE1u7jS7HyxWGdOPTYWx9Afao9zuHi0cosTbRIURqHniUUPEUa20VcpqO37QeB6-leRJBWNcF9CLFhj_y-Akp721wqxHKSWwmN2Jxij_yPMkmzRJw-vVYaqdJP60uon0HQsyxEc/s1600/Vrede%20op%20aarde.jpeg" width="145" /></a></div></span></span></div><p></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik las het boek <i>Vrede op aarde</i> van Stefan Paas. Het
boek kreeg de ondertitel <i>Over heil en redding in deze tijd </i>mee.
Hieronder vind je een globale samenvatting van dit boek. Ik gebruik voor deze
samenvatting vooral ‘bouwstenen’ die Paas zelf aanreikt in zijn boek.</span></p><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Woord vooraf<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">In het woord vooraf geeft Paas aan dat het boek gaat over
“‘heil en redding in deze tijd’”. “Het is een kritisch onderzoek van de manier
waarop het westerse christendom heeft gesproken over het goede nieuws van God.
Tegelijk is het een poging om dit goede nieuws opnieuw te verbinden met de
grote vragen van onze samenleving – vragen over rechtvaardigheid, duurzaamheid
en verbinding tussen mensen.” Ook schrijft hij daar dat het boek geschreven is
“’van onderop’, dat wil zeggen: vanuit mijn eigen biografie en vanuit de
bevindelijke geloofstraditie waarin ik ben gevormd”. “Dit is een persoonlijk
boek, niet geschreven vanuit een kant-en-klare-oplossing, maar zoekend naar een
verhaal waarmee ik zelf kan leven.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Thema boek<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">In de inleiding geeft Paas aan, dat het thema van dit
boek is: “het ontmoeten van God als een heilzame, bevrijdende gebeurtenis’. De
inleiding is vervolgens verdeeld in drie onderdelen.</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">(1) Eerst gaat Paas in op zijn afkomst. Daarbij doelt hij
op zijn “piëtistische achtergrond”. Piëtisme staat bij Paas “voor elke vorm van
christendom die de nadruk legt op het affectieve domein als de plaats waar God
het individu het meest ‘aangrijpt’ en ‘beweegt’.”<br /></span><span style="font-family: verdana;">(2) Vervolgens legt hij uit waarom hij in genoemd boek
heeft gekozen voor een aanpak “’van onderop’”. “Heilzame, bevrijdende
gebeurtenissen vinden onvermijdelijk plaats in het domein van onze ervaring.”<br /></span><span style="font-family: verdana;">(3) In dit deel beantwoordt hij de vraag: “hoe kunnen we
als moderne mensen spreken over God in het domein van onze ervaringen?”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Opzet boek<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">In de inleiding</span><b style="font-family: verdana;"><i> </i></b><span style="font-family: verdana;">schrijft Paas ook over de
opzet van zijn boek. “Het </span><b style="font-family: verdana;">eerste deel</b><span style="font-family: verdana;"> (hoofdstuk 1-3) gaat over de kern
van de piëtistische heilsbeleving – de bekeringservaring.”</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In <b>hoofdstuk 1</b> geeft Paas “een schets van het
piëtistische heilsdrama, als basis van de komende hoofdstukken”.<br /></span><span style="font-family: verdana;">In </span><b style="font-family: verdana;">hoofdstuk 2</b><span style="font-family: verdana;"> gaat hij na “hoe universeel het
piëtistische bekeringsdrama is”. “Dat wil zeggen: in hoeverre is het los
verkrijgbaar van de christelijke cultuur waarin het opkwam? En wat zegt dat
voor de kracht van de drama in onze postchristelijke cultuur?”<br /></span><span style="font-family: verdana;">In <b>hoofdstuk 3</b> verdedigt Paas “een ‘bevindelijker’
positie”. Hij doet dat door zich “te concentreren op onze lichamelijkheid”.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het <b>tweede deel</b> van het boek heeft betrekking op
de hoofdstukken 4-6. “In de hoofdstukken 4-6 laat ik zien dat het piëtistische
bekeringsdrama de neiging versterkt om ons tegenover anderen op te stellen, om
hun onrecht aan te doen, en om vervreemd te zijn van de schepping.” Hij
bespreekt daar “drie contexten waarin het spreken over persoonlijke verandering
van Godswege weer een plaats kan krijgen, nu de christelijke beschaving geen
inspirerend project meer is”. “Het gaat hier in feite om drie zoektochten naar
vrede (…).” </span></p><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“<b>Hoofdstuk 4</b> gaat in op de ervaring van heil in de zoektocht
naar rechtvaardigheid.” Het gaat hier over “recht en verzoening in situaties
van grote machtsverschillen”.<br /></span><span style="font-family: verdana;">“</span><b style="font-family: verdana;">Hoofdstuk 5</b><span style="font-family: verdana;"> gaat over ervaring van heil in de
verbinding met de medemensen.” Hier schrijft Paas over “vrede en wederzijdse
relaties met medemensen”.<br /></span><span style="font-family: verdana;">“</span><b style="font-family: verdana;">Hoofdstuk 6</b><span style="font-family: verdana;"> bespreekt de schepping.” De “harmonie
met de schepping”.</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“In al deze zoektochten gaat het bovendien om lichamelijk
bestaan, het thema van het vorige hoofdstuk (AG: hoofdstuk 3).”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Hoofdstuk 7</b> is een afsluitend hoofdstuk.
“Hoofdstuk 7 trekt lijnen tussen de verschillende hoofdstukken, en presenteert
een heilstheologie die opkomt uit en aansluit bij de heilservaringen die in dit
boek zijn besproken.” </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNoSpacing"><br /></p><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">PS: Lees ook eens <a href="https://www.levenindekerk.nl/2023/11/30/vrede-op-aarde-een-nieuw-evangelie/" target="_blank">de blog</a> van Jos Douma over het boek.</span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-81491358188316943552023-11-13T20:17:00.000+01:002023-11-13T20:17:01.194+01:00Maak een verschil niet groter dan het is<p> <span style="font-family: verdana;">Waarom benadrukken mensen <i>verschillen</i>? Of blazen <i>verschillen</i>
zelfs op en maken deze groter dan ze zijn? Er zijn toch ook <i>overeenkomsten</i>
en niet alleen maar <i>verschillen</i>? Allerlei antwoorden op deze vragen zijn
mogelijk. Els van Steijn reikt in haar boek <i>De Fontein</i> één van de antwoorden
aan.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Els geeft in genoemd boek een systemisch perspectief op
de werkelijkheid. ‘Systemisch wil zeggen: oog hebben voor het enorme web
waarmee en waardoor alle personen en gebeurtenissen binnen een (familie)systeem
met elkaar verbonden zijn en hun effect hebben in het verleden, heden en
toekomst.’ ‘In elk systeem zitten wetmatigheden of systemische principes, (…).’
Ze gebruikt in haar boek de metafoor van ‘de fontein’ om de systemische
principes begrijpelijk<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>en inzichtelijk
te maken. ‘Het uitgangspunt in de metafoor van de fontein is dat je op jouw
plek in je kracht komt.’</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In hoofdstuk 6 van genoemd boek schrijft Els over
‘(ver)oordelen en uit verbinding gaan’. Hier stelt ze de vraag: ‘Wat is iemand
zien?’ Wat betekent het dat je iemand al dan niet zichtbaar maakt? Dat iemand
zich gezien voelt? Haar antwoord is: ‘Wat ik onder zien versta, is dat je
iemand in zijn totaliteit ziet. Dat je iemand erkent met alle mogelijkheden en
tekortkomingen, en in zijn of haar waarde laat.’ ‘Daarbij hoort ook dat je
iemand pas echt ziet als je alles aanneemt wat hij meebrengt. Anders wijs je (een
gedeelte van) de persoon af.’</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Els schetst vervolgens wat er kan gebeuren als je je niet
gezien (of gehoord) voelt. De kans bestaat dat je defensief gaat reageren. Je
gaat slecht of selectief luisteren. Je gaat de tegenstellingen benadrukken
tussen jullie verschillen en overeenkomsten. Je empathie verdwijnt stapje voor
stapje. ‘Je gaat steeds meer zwart-wit denken. Je persoonlijk geweten gaat
steeds meer oordelen in termen van goed en slecht.’ Wellicht maak je je muren,
die je eigen stukje land afgrenzen, (nog) hoger. ‘Je staat vermoedelijk bol van
de stress en bent niet meer in staat om je te ontspannen in de omgeving van
deze persoon.’ ‘Een mens wil zich van nature verbonden voelen (zeker met mensen
die belangrijk voor je zijn). In dit escalatieproces is de verbinding totaal
zoek geraakt.’</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Juist in het benadrukken van de tegenstelling tussen verschillen
en overeenkomsten bestaat de kans dat verschillen worden opgeblazen. Groter
worden gemaakt dan ze eigenlijk zijn. Het benadrukken of opblazen van
verschillen kan aangeven dat iemand niet op zijn plek in de fontein staat. Anders
gezegd een symptoom is van een relationele disbalans. </span><o:p></o:p></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-87916823281875049602023-08-04T12:44:00.001+02:002023-08-04T14:00:24.821+02:00Systeemmodel - systeemdenken<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Gabor Maté laat mij in zijn boek <i><a href="https://agelderblom.blogspot.com/2022/02/wanneer-je-lichaam-nee-zegt.html" target="_blank">Wanneer je lichaam nee zegt</a></i> kennis maken met het <b>systeemmodel</b>.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">“Bij een <i>systeemmodel</i> gaat men ervan uit dat
meerdere processen en factoren van invloed zijn op het ontstaan van de ziekte
of op het genezingsproces.” Maté zet dit model tegenover het
oorzaak-gevolgmodel van ziekten. “Aan de hand van dit model kan niet in beeld
worden gebracht hoe gezondheid overgaat in ziekte of hoe we ervoor kunnen
zorgen dat ziekte overgaat in gezondheid.” “Geen enkele ziekte heeft slechts
één oorzaak.” Er is geen lineair verband tussen oorzaak en gevolg. </span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In zijn boek schrijft hij over een <i>biopsychosociaal</i>
geneeskundige model of zienswijze. In deze zienswijze herken je het
systeemmodel. “Volgens de biopsychosociale zienswijze weerspiegelen iemands
biologische aspecten het gehele verleden van zijn of haar organisme, inclusief
alle interacties met de omgeving. Hierbij is sprake van een voortdurende
uitwisseling van energie waarbij psychologische en sociale factoren net zo
belangrijk zijn als fysieke factoren”. En: "Vanuit zo'n biopsychosociaal perspectief werken onze afzonderlijke biologische processen, ons psychosociaal functioneren en onze interpersoonlijke en sociale relaties samen en beïnvloeden ze elkaar."<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Friedman staat in zijn boek </span><i style="font-family: verdana;">Van geslacht op
geslacht</i><span style="font-family: verdana;"> uitgebreid stil bij </span><b style="font-family: verdana;">systeemdenken</b><span style="font-family: verdana;">.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Friedman laat zien dat het systeemdenken een lineair
denken over oorzaak en gevolg uitsluit. Er bestaat geen lineair verband tussen
oorzaak en gevolg. “Ook het denken in meervoudige oorzakelijkheid (…), is
lineair” en past dus niet bij het systeemdenken.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het is de structuur, het grotere geheel of systeem dat
als eenheid tot onderwerp van studie wordt. “Elk deel van het systeem, (…), is
verbonden met, of kan zijn eigen effect hebben op elk ander deel (AG: van het
systeem).” “Elke component functioneert dus als deel van een groter geheel. En
niet allereerst als een op zichzelf staande identiteit. De componenten
functioneren niet naar hun ‘aard’, maar naar hun positie in het netwerk.” De
hele notie van ‘gevolg’ is relatief volgens Friedman. “’Gevolg’ is eenvoudigweg
dat deel van de structuur of het systeem waarop men besloten heeft zich te
concentreren.” <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het genoemde boek van Friedman
gaat over het gezinsmodel of gezins(systeem)therapie. Hij laat in zijn boek
zien hoe dit model, deze therapie beïnvloed is door het systeemdenken. Hij
noemt daarbij o.a.: “concentratie op het emotionele proces in plaats van op de
inhoud van de symptomen” en “gevolgen als integrale onderdelen van structureren
beschouwen in plaats van als eindpunten van lineair oorzakelijke ketens”. </span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-20373483607032781062023-07-22T17:30:00.001+02:002023-07-22T17:30:44.625+02:00Wie kies je om te zijn<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik las het boek <i>Wie kies je om te zijn</i> met de
ondertitel <i>Gesprekken en gedachten over een nieuwe tijd</i> van Roek Lips.
In de inleiding schrijft Lips dat hij ‘besloot op zoek te gaan naar anderen om
over deze grote vragen van gedachten te wisselen’. Het boek bevat een selectie
uit de meer dan honderd gefilmde ontmoetingen en moeten we volgens Lips zien
als een poging om hemzelf en anderen uit te dagen tot een dialoog over deze
grote vragen. </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Grote vragen als: ‘Waar gaat het in het leven om? Wat
betekent het om mens te zijn? Wie ben ik? Waar gaat het heen? Staan we aan de
vooravond van een nieuw tijdperk? Wat zien we veranderen? Mensen willen aan het
einde van hun leven kunnen zeggen dat het de moeite waard is geweest, maar wat
betekent dat in een tijd dat niets meer vanzelfsprekend is? Wat moeten we
vrezen, wat mogen we hopen en wat kunnen we verwachten? Hoe kunnen we werk en
leven weer in balans krijgen? Wat is leidend voor de toekomst en wie bepaalt
welke kant het op gaat? Welke nieuwe of oude inzichten kunnen ons helpen? En
vooral: wie kiezen we om te zijn? Lips ging op zoek naar ‘nieuwe leiders’ die
hem een ander perspectief konden bieden. </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">De selectie uit genoemde ontmoetingen zijn in het boek beschreven
en opgedeeld in vijf delen: </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Deel I – beschavingen zijn vergankelijk en
kwetsbaar<br />Deel II – Wonderen komen voort uit eenvoudige regels<br />Deel III – We creëren onze eigen werkelijkheid<br />Deel IV – Kleine initiatieven leiden tot grote
doorbraken<br />Deel V – Jezelf zijn is een proces dat je regelmatig
moet bijstellen</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Elk deel kent een door Lips geschreven inleiding gevolgd
door een aantal hoofdstukken die geschreven zijn door ‘anderen’: wetenschappers,
kunstenaars, bestuurders, etc.</span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Het boek sluit af met een epiloog waarin de schrijver negen
inzichten en vragen met ons deelt die hij uit de gesprekken heeft opgetekend en
waarvan hij heeft gemerkt ‘dat ze écht kunnen helpen om vooruit te komen en je
bewuster te maken’:</span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="margin-left: 18.0pt;"></p><ol style="text-align: left;"><li><span style="font-family: verdana;">Observeren en accepteren</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Leren en reflecteren</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Alles is relatie</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Geloven in een (hoger) doel</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Mensbeeld dat uitgaat van
vertrouwen</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Zelfkennis en volledig present</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Eerlijk zijn</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Nieuwe mogelijkheden creëren</span></li><li><span style="font-family: verdana;">Vrijheid is ook
verantwoordelijkheid</span></li></ol>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-37970303782969353312023-06-27T09:51:00.005+02:002023-07-22T17:31:20.122+02:00Geloof overleefde de kerk<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik heb een boek in mijn kast staan waarvan ik de titel
nog altijd intrigerend, spannend vind. Het gaat om een boek van Philip Yancey
met de titel <i>Hoe mijn geloof de kerk overleefde</i>. Wat een bijzondere
titel! Of is het een rare titel? Geloof en kerk hebben toch alles met elkaar te
maken? Geloof is kerk en kerk is toch geloof? Hoe kan geloof dan de kerk
overleven? Alsof het twee losstaande grootheden zijn.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">In het eerste hoofdstuk – <i>Herstel van kerkmisbruik</i>
legt Yancey uit hoe hij tot deze titel is gekomen. Maar zeker na het lezen van
zijn <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2023/05/de-memoires-van-philip-yancey.html" target="_blank">memoires</a> wordt duidelijk dat het bijzonder te noemen is dat Philip zijn
geloof heeft behouden, beter gezegd heeft teruggevonden, ondanks alles wat hij
meemaakte in de kerk van zijn jeugd, op een bijbelinstituut en elders.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Yancey groeide op in een ‘fundamentalistische kerk’. Daarnaast
had Yancey een =-teken staan tussen geloof in God en de kerk. Geloof en kerk
vielen bij hem dus samen. Het laten samenvallen van geloof en kerk zal veelal
als consequentie hebben, dat als de kerk tegenvalt je geloof in God ook tegenvalt,
onderuitgaat.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Yancey schrijft dat hij ‘een levenslang proces om kerk en
God van elkaar te scheiden’ doormaakte. Niet meer kerk = God. Het zijn geen
gelijkwaardige ‘grootheden’. God is God en in de kerk tref je heel veel
mensenwerk aan.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik ken mensen die de kerk achter zich hebben gelaten,
terwijl ze christen zijn gebleven. In hun leven overleefde het geloof de kerk.
De kerk is in hun leven overleden, ter ziele gedragen. De reden is veelal dat
mensen in de kerk, andere christenen, hun teleurgesteld en gekwetst hadden. Ik
kan daar begrip voor opbrengen, heel goed in meevoelen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ja, de kerk is soms tenhemelschreiend mensenwerk. Wat is
er soms een hemelsbreed verschil tussen de christelijke boodschap die in de
kerk verteld wordt, en het gedrag van mensen uit diezelfde kerk. Daarnaast kan
die christelijke boodschap in de kerk eenzijdig en vervormd doorgegeven worden,
zoals dat gebeurde in Philip’s ‘fundamentalistische kerk’.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<span style="line-height: 107%;"><span style="font-family: verdana;">Bij mij heeft het geloof in
God en de kerk nog steeds een plaats in mijn leven. Zowel geloof als kerk
hebben het overleefd. Daarbij is voor mij heel behulpzaam geweest de kerk te
zien vanuit twee verschillende dimensies of perspectieven. De <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2019/01/paradoxen-en-de-kerk.html" target="_blank">kerk is mensenwerk én Gods werk</a>. Kerk en geloof zijn bij mij gescheiden. Die vaak heel
menselijke kerk heeft een plekje gekregen in het plan van God met deze wereld.
Daarom heeft de kerk een plaats in mijn christelijk geloof. Alleen niet meer de
plaats die het ooit had: God = kerk; <a href="https://agelderblom.blogspot.com/2010/08/kerk-en-namaakgoden.html" target="_blank">de kerk als namaakgod</a>.</span></span>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2637399162456854306.post-84779187744205206332023-05-18T13:01:00.005+02:002023-05-18T13:01:53.238+02:00De werkelijkheid is meerdimensionaal<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Ik schreef al <a href="http://agelderblom.blogspot.com/2023/02/verhouding-geloof-en-wetenschap.html" target="_blank">eerder</a> dat McGrath in zijn boek <i>Het
raadsel van God – mijn ontdekkingsreis langs wetenschap, geloof & twijfel</i>
aandacht vraagt voor de complexiteit van onze wereld. Het is volgens hem
“beslist belangrijk dat er een manier gevonden zou worden om de veelsoortige
aspecten van complexe werkelijkheden af te bakenen en te behouden”. Dit om
reducerende en daardoor vervormde weergave van de werkelijkheid te voorkomen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hij brengt ons vervolgens op het spoor van ‘veelsoortige
perspectieven’ (Coulson) en ‘gedifferentieerde kaarten’ (Midgley). “(…)
verschillende kaarten voorzagen in verschillende informatie over dezelfde werkelijkheid.”
“Als we een totaaloverzicht van dit complexe gebied willen zien, moeten we een
manier vinden om al deze gedifferentieerde kaarten op elkaar te leggen, zodat
alle informatie getoond en geïntegreerd wordt.” Het in kaart brengen van de
complexe werkelijkheid door er vanuit verschillende perspectieven of dimensies
naar te kijken en die perspectieven in hun samenhang te beschouwen.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Deze ‘aanpak’ vind ik terug bij diverse auteurs. Ik noem
er hieronder een aantal.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>McGrath - geloof en wetenschap<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Deze manier van kijken wordt toegepast door McGrath zelf
als hij schrijft over de verhouding tussen geloof en wetenschap. Geloof is een
andere ‘kaart’ (of perspectief) als wetenschap. De wetenschap brengt in kaart
hoe onze wereld werkt. “Geloof brengt in kaart wat de wereld betekent. Deze
twee kaarten completeren elkaar. Ze verschaffen een vollediger begrip van de
wereld die ze uitbeelden.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Nagy - contextuele gedachtegoed<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Deze aanpak vind je terug in het contextueel denken. De
relationele werkelijkheid wordt in dit gedachtegoed bepaald door vier
dimensies: 1. de feiten; 2. persoonlijke psychologie; 3. interactie; 4. relationele
ethiek (of intergenerationele familiedynamiek). Het is de verdienste van Nagy
dat hij deze vierde dimensie (of ‘perspectief’/‘kaart’) heeft ontdekt en ontwikkeld
waardoor er een completer beeld is ontstaan van de complexe relationele
werkelijkheid.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Daarbij wordt niet alleen een vierde dimensies toegevoegd
aan de drie andere dimensies. De eerste drie komen door de vierde ook beter uit
de verf en worden therapeutisch bruikbaarder voor herstel en heling (Gerrie
Reijersen van Buuren in het boek <i>Verbinden met je cliënt</i>).</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Philip Troost - energie<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Philip Troost pleit in zijn boek </span><i style="font-family: verdana;"><a href="http://agelderblom.blogspot.com/2019/04/inleiding-op-energie-van-de-geest.html" target="_blank">Energie van de Geest</a></i><span style="font-family: verdana;">
voor het niet splitsen van het geestelijk leven en het dagelijks leven
(ervaring), maar deze juist in samenhang te beschouwen. Hij onderscheidt in
zijn boek vier levensdomeinen: het lichamelijke, het psychische, het sociale en
het geestelijke terrein.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Hij doel van zijn boek is: “De verschillende
levensterreinen verwijzen naar elkaar op een manier die iets laat zien van de
samenhang van het leven als geheel, zonder dat de eigenheid van elk terrein
verloren gaat.” “Het bestuderen van deze onderlinge samenhang levert iets
extra’s op. Namelijk een aanvullende blik bij wat we kunnen zien wanneer we een
bepaald domein alleen van binnenuit willen begrijpen.” En in die samenhang
speelt <i>energie</i> volgens Troost een sleutelrol.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Elk levensdomein heeft iets eigens, iets unieks en het
bekijken van de vier domeinen in hun samenhang levert iets extra’s op. 1 + 1 +
1 +1 = niet 4 maar 5. Een completer beeld van de werkelijkheid.</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Gabor Maté – lichaam en geest | biopsychosociaal model<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Maté schrijft in zijn boeken </span><i style="font-family: verdana;"><a href="http://agelderblom.blogspot.com/2022/02/wanneer-je-lichaam-nee-zegt.html" target="_blank">Wanneer je lichaam nee zegt</a></i><span style="font-family: verdana;"> en </span><i style="font-family: verdana;">De mythe van normaal </i><span style="font-family: verdana;">dat het lichaam en de geest niet los
van elkaar kunnen worden gezien. Het zijn wel twee te onderscheiden dimensies,
maar voor een juist en volledig beeld horen deze twee dimensies onlosmakelijk
bij elkaar. Moeten ze in hun samenhang bekeken worden om zo recht te doen aan
de werkelijkheid. “Er is geen lichaam dat niet geest is, geen geest die niet
het lichaam is.”</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Maté laat ons in zijn boeken kennismaken met een
biopsychosociaal geneeskundig model. “Volgens de biopsychosociale zienswijze
weerspiegelen iemands biologische aspecten het gehele verleden van zijn of haar
organisme, inclusief alle interacties met de omgeving. Hierbij is sprake van
een voortdurende uitwisseling van energie waarbij psychologische en sociale
factoren net zo belangrijk zijn als fysieke factoren."</span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;">Gezondheid en ziekte wordt bepaald door de samenhang van
biologische, psychologische en sociale factoren. Ook hier weer een oproep om de
complexe werkelijkheid van de mens (ziekte – gezondheid) niet één dimensionaal,
maar meerdimensionaal te beschouwen, waarbij het totaal (van de
factoren/dimensies) meer is dan de som van de afzonderlijke factoren of
dimensies. </span><span style="font-family: verdana;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: verdana;"><b>Conclusie<br /></b></span><span style="font-family: verdana;">Het is nuttig en nodig om de
te onderscheiden deelgebieden te bestuderen. Wil je de complexiteit van de
werkelijkheid echter recht doen, dan zal je die werkelijkheid meerdimensionaal
moeten bekijken. Het beschouwen van die dimensies in hun samenhang levert daarnaast
ook een synergie-effect op: het geheel is meer dan de som der delen.</span></p>Arjan Gelderblomhttp://www.blogger.com/profile/01176143777028459178noreply@blogger.com0