Denken in systemen (3)
Zoals gezegd las ik het boek Denken in systemen – een handleiding van Donella Meadows. Het boek riep bij mij de vraag op: hoe verhoudt het denken in systemen zich ten opzichte van de lineaire of, zoals Meadows het noemt, de reductionistische manier van denken?
Gelukkig beantwoordt de schrijfster die vraag in haar boek: “Ik denk niet dat systeemdenken beter is dan de reductionistische manier van denken. Ik denk dat beide vormen van denken elkaar aanvullen en samen meer blootleggen. Sommige dingen kun je zien met het blote oog, andere dingen enkel door de microscoop, weer andere dingen door de telescoop, en dan zijn er ook nog dingen die zich het beste door de bril van systeemtheorie laten bekijken. Al die dingen, door welk hulpmiddel, welke bril of lens je ze ook ziet, zijn allemaal echt. En met elke manier van kijken wordt onze kennis van de wonderlijke wereld waarin we leven iets completer.” “Hoe meer manier van kijken, hoe beter.”
En ze zegt ook dit: “je kunt de werking van een compleet
systeem niet begrijpen door alleen de verschillende onderdelen ervan te
onderzoeken.” Anders gezegd: om de werking van een (compleet) systeem te
doorzien, is het kijken naar dat systeem door de bril van systeemtheorie of
-denken onmisbaar. Of: met een reductionistische bril kijken naar de
verschillende onderdelen (van het systeem) leidt tot onvoldoende zicht op de
werking van het (complete) systeem.
Reacties
Een reactie posten