Arjan's blog

In mijn blog ‘ Schapen zonder herder ’ had ik het over de situatie in onze kerkelijke gemeente. Als ik daar nog eens over nadenkt, roept dat bij mij de vraag op wat nu het grootste probleem is van de kerk en onze gemeente? Dat is een vraag waar ook Tim Keller bij stilstond in zijn toespraak tijdens The Global Leadership Summit 2009. Wat is nu het grootste probleem van de kerk? Wat zouden mensen, ambtsdragers antwoorden als je ze die vraag zou voorleggen? Wat is het grootste probleem van onze gemeente? Er zijn mensen in de gemeente die ‘evangelische invloeden’ (wat zouden ze hier mee bedoelen?) als hét probleem van onze gemeente zien. Maar is dat werkelijk het grootste probleem? Keller zegt er dit over: “Geestelijke lauwheid, gebrek aan vitaliteit is nog steeds het grootste probleem.” Maar wat verstaat Keller onder geestelijke lauwheid? Keller geeft in zijn toespraak een diagnose waar die geestelijke lauwheid uit bestaat. Die diagnose vind ik best verrassend. Hij gebruikt voor zijn ...

Ik wil naar aanleiding van mijn vorige blogs nog wat nadenken over de vraag: Wat is nu het grote, meest kenmerkende verschil tussen religie en relatie (evangelie)? Religie staat voor “redding door morele inspanning”. Volgens Keller werkt religie vanuit het principe “Ik gehoorzaam, daarom word ik door God geaccepteerd”. God accepteert je vanwege menselijke prestaties. De oudste zoon beschouwde zichzelf als een ‘rechtvaardige’: “nooit ben ik u ongehoorzaam geweest (…).” Relatie of evangelie staat voor “redding door genade”. Evangelie werkt volgens het principe “Ik word door God geaccepteerd door wat Christus heeft gedaan, daarom gehoorzaam ik”. God accepteert je om wat Jezus heeft gedaan. De jongste zoon zag zichzelf als een ‘zondaar’: “Vader (…) ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u (…).” Er is een wereld van verschil tussen religie en relatie. De jongste zoon vraagt om genade, de oudste niet. Maar een christen zal toch niet beweren, dat genade niet nodig is? Nee, christenen wete...

Sommigen zeggen, dat de groep van ‘oudste zonen’ in de kerk (heel) groot is. Een grote groep van christenen die een religie-geloof hebben. Maar klopt die bewering wel? Keller zegt daarover, dat ‘religie’ de standaardtoestand van het menselijk hart is. “Je computer werkt in de standaardmodus, default mode, zolang je niet welbewust iets anders aangeeft.” Hij schrijft, dat zelfs nadat je door het evangelie bent bekeerd, je hart toch weer andere principes zal gaan volgens, als je het niet welbewust en herhaaldelijk in de evangeliemodus zet. Anders gezegd: “Gewoontegetrouw en instinctief zoeken we onze rechtvaardiging, hoop, zin en zekerheid niet bij God en zijn genade, maar elders. We geloven het evangelie op een bepaald niveau, maar op diepere niveaus niet. Goedkeuring door mensen, succes in je werk, macht en invloed, familie en groepsidentiteit – ze wekken in ons hart een ‘functioneel vertrouwen’ en komen zo in de plaats van wat Christus heeft gedaan.” Ja, de groep van christenen met e...

Wat doe je als er bij mensen sprake is van huwelijksproblemen? Moet je ze het zevende gebod voorhouden? Bij het lezen van ‘ De vrijgevige God ’ van Keller viel mij op, dat hij een andere insteek kiest. Hij schrijft o.a. dit: “De oplossing voor een slecht huwelijk is heroriëntatie op de radicale liefdestrouw van Christus in het evangelie. ‘Gij zult niet echtbreken’ krijgt betekenis in de context van deze liefde van Christus, vooral aan het kruis, waar hij u volledige trouw bewees. Alleen wanneer je de trouwe liefde van Christus kent, zul je werkelijk stand houden tegen wellust. Zijn liefde geeft vervulling – hetgeen voorkomt dat u van seksualiteit dingen verwacht die alleen Jezus kan geven.” [1] Hij gaat dan zo verder: “Waar gaat het dus om? Een trouw (…) mens word je niet van een verdubbelde inspanning om morele regels te volgen. Alle verandering komt veeleer door een dieper verstaan van de redding door Christus, en door een leven vanuit de veranderingen die dit verstaan in uw hart bew...

Keller schrijft in zijn boek ‘De vrijgevige God’ ook over veranderen . Maar waarom zouden we moeten veranderen? “Gewoontegetrouw en instinctief zoeken we onze rechtvaardiging, hoop, zin en zekerheid niet bij God en zijn genade, maar elders. We geloven het evangelie op een bepaald niveau, maar op diepere niveaus niet. Goedkeuring door mensen, succes in je werk, macht en invloed, familie en groepsidentiteit – ze wekken in ons hart een ‘functioneel vertrouwen’ en komen zo in de plaats van wat Christus heeft gedaan. Zulke dingen verander je niet door pure wilskracht, door Bijbelse principes te leren en te proberen die in praktijk te brengen.” Maar hoe dan wel? “ Blijvend veranderen kunnen we alleen als we het evangelie dieper in ons verstand en in ons hart laten zinken. We moeten ons voeden met het evangelie door het via een soort geestelijke spijsvertering deel van onszelf te laten worden. Dat is de manier waarop we groeien. ” Keller noemt twee voorbeeld uit Paulus brief aan de Korintiërs...

Keller maakt ons opmerkzaam op het feit, dat de vader voor elk van beide zonen naar buiten komt en zijn liefde aan hen betuigt, om hen zo binnen te halen. De jongste zoon wordt niet overladen met verwijten, het tegendeel is het geval. Hij mag delen in een overvloed aan vaderlijke affectie. “Ook voor de boze, rancuneuze oudste zoon gaat de vader naar buiten en hij vraagt hem dringend ook naar het feest te komen. Het laat zien dat zelfs de meest gelovige en fatsoenlijke mensen deze openingszet van Gods genade nodig hebben (…). We zullen God nooit vinden tenzij hij eerst ons zoekt.” “Jezus laat in dit verhaal geen ware oudste zoon optreden, die er alles voor overheeft om het verlorene te zoeken en te redden. Het is hartverscheurend. De jongste zoon krijgt als broer een Farizeeër. Maar wij niet. Jezus laat in dit verhaal een foute broer optreden, en stuurt zo bij ons aan op een voorstelling van, en het verlangen naar, een ware.” Onze ware oudste broer betaalde aan het kruis de schuld in on...

In zijn boek stelt Keller de vraag: “ Waarom zet Jezus het verhaal zo in elkaar dat een van beiden gered wordt, weer in de juiste relatie tot zijn vader komt te staan, en de ander niet (het gebeurt althans niet voor het eind van het verhaal)? ” Grün geeft een mooi en duidelijk antwoord op deze vraag. [1] “Daar waar wij aan het einde van onze mogelijkheden zijn, waar er niets meer voor ons opzit dan ons over te geven, daar kan onze relatie tot Christus groeien, daar krijgen wij een vermoeden hoe wij helemaal op Hem zijn aangewezen. Daar groeit het verlangen naar onze Verlosser en Heiland.” “(…) waar de mens niets heeft, staat hij open voor de gave van de goddelijke genade. Jezus prijst de armen zalig, die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, die treuren, die niet kunnen bouwen op zichzelf en op eigen kracht, maar die helemaal aangewezen zijn op Gods genade.” De jongste zoon zat diep in de ellende en kwam toen tot bezinning en zijn hart ging uit naar zijn vader. De oudste zoon ken...

Dat de jongste zoon fout is, dat behoeft weinig betoog. Maar wat is dan de fout van de oudste? Oudste zonen zijn God niet gehoorzaam om God zelf te krijgen. Zij hebben in hun streven om alle geboden te onderhouden geen oog voor God, maar alleen voor zichzelf. Zij zijn er van overtuigd, dat zij uit eigen kracht Gods geboden kunnen vervullen. Het gaat hun minder om de ontmoeting met God dan om zelf rechtvaardig te zijn en de wet te vervullen. “Ook al willen ze alles voor God doen, toch hebben zij God niet nodig. Het voldoen aan de norm en het zelf gestelde ideaal geeft voor hen de doorslag.” [1] Zo is de oudste zoon (evenals de jongste zoon) zijn eigen Verlosser en Heer en heeft hij Christus niet nodig. Het zijn twee soort van zelfverlossing. Toch zijn beide soort niet even gevaarlijk. De jongste zoon ziet in dat hij een heiloze weg is ingeslagen en keert op zijn schreden terug. “De oudste zoon is meer verblind voor wat er aan de hand is. en daarom is het oudstezoonschap of Farizeeërsch...

Keller schrijft, dat Jezus de twee zonen gebruikt als illustratie van de twee wegen waarlangs mensen geluk en vervulling najagen: de weg van moreel conformisme (oudste zoon) en de weg van zelfontdekking (jongste zoon). “Mensen die de weg van moreel conformisme gaan, zeggen: ‘Ik doe niet wat ik wil maar wat de traditie en de mensen willen dat ik doe.’ Wie de weg der zelfontdekking kiest, zegt: ‘Ik ben de enige die bepalen kan wat goed of slecht voor mij is. Ik leef zoals ik leven wil en vind op die manier mijn ware ik en mijn geluk.’” Ben je of oudste zoon (moreel conformisme) of jongste zoon (zelfontdekking)? Keller geeft aan, dat mensen vanuit hun temperament kunnen neigen tot een leven van moreel conformisme of een leven van zelfontdekking. Er zijn ook mensen die heen en weer pendelen. “Velen hebben de denkvorm van het moreel conformisme beproefd, raakten erdoor vermorzeld, en maakten toen een dramatische stap naar een leven van zelfontdekking. Anderen maken een tegenovergestelde...

Ik heb het boekje ‘De vrijgevige God – Recht naar het hart van het christelijke geloof’ van Tim Keller gelezen. In het boek gebruikt Keller de gelijkenis van de Verloren Zoon ( Lucas 15 : 11 – 32 ) om de “essentie van de christelijke boodschap in beeld te brengen, het evangelie.” Nu is er al veel geschreven en gepreekt over deze gelijkenis, maar toch weet Keller op een verrassende manier de boodschap op papier te zetten. De boodschap van het evangelie op scherp te zetten. Er is altijd veel aandacht gegeven aan de jongste zoon, maar Keller laat zien dat deze gelijkenis gaat over de jongste én de oudste zoon én over de vader. Met de jongste zoon doelt Jezus op de tollenaars en zondaars en met de oudste de Farizeeën en de schriftgeleerden. De vader in de gelijkenis staat voor de hemelse Vader. Jezus’ vertelling van deze gelijkenis is een reactie op de houding van de Farizeeën en schriftgeleerden. De doelgroep van dit verhaal zijn dus niet de jongste maar de oudste zonen. Jezus doet met d...