Arjan's blog

Ik las in de Reformatie een artikel van Prof. C.J. de Ruijter waarin hij een voorval beschrijft zoals hij dat ooit meemaakte. ‘Het was vlak na de invoering van de liedselectie, dat ik ergens voorging. Ik had een lied uit het liedboek opgegeven, maar constateerde dat heel wat mensen niet meezongen. Toen ik dat achteraf besprak met de ouderling van dienst zei hij: “Vind u het gek? Er zijn altijd grote woorden gebruikt over het onschriftuurlijk karakter van het liedboek en nu moeten we opeens meer dan honderd van die liederen gaan zingen. Dat wil er bij mij niet in.” Ik moet zeggen dat ik de klacht wel herkenbaar vond. Er zijn voorheen binnen de vrijgemaakte kerken wel behoorlijk grote woorden gebruikt om bepaalde keuzes te onderbouwen. Maar je kunt dan later moeilijk een andere keuze rechtvaardigen, als die grote woorden niet eerst worden teruggenomen.’ Tot zover De Ruijter. Ik moest hieraan denken bij het schrijven van mijn blogs over ‘onttrekking na herdoop’. Over dit onderwerp z...

In mijn blog ‘ God en logisch denken ’ schreef ik naar aanleiding van het boek ‘Heel je ziel en zaligheid – Worden als Jezus’ van Dallas Willard het e.e.a. over het gezonde verstand. Over logisch denken. In deze blog pas ik dat toe op het onderwerp ‘ Onttrekking na herdoop ’. Het is niet de feitelijke daad of actie die iets moreel verwerpelijk maakt, maar het motief achter de daad. Een leugen is zonde, maar kan door het motief een noodleugen blijken te zijn en is daarmee niet moreel verwerpelijk. Een moord is zonde, maar kan door het motief (en de omstandigheden) in moreel opzicht acceptabel zijn. Allerlei van dit soorten voorbeelden zijn er te noemen ook vanuit de Bijbel, de kerkelijke praktijk en vanuit de wereldse rechtspraak. Dit geldt ook bij ‘goede’ dingen. De offerdienst ten tijde van het Oude Testament was goed, naar de wil van God. Maar als dit niet gedaan werd met het juiste motief of intentie, dan walgde God daarvan. In de kerk of in ons persoonlijk leven kunnen we...

De GKv uit Zeewolde stelde (via de kerkelijke weg) de volgende vraag aan de Generale Synode Harderwijk 2011: is een overdoop (herhaalde doop) een grond voor een feitelijke onttrekking ? Anders gezegd: is het feit van de herhaalde doop een reden, een argument om iemand als ‘onttrokken aan de gemeente’ te beschouwen? De Synode gaf o.a. als antwoord dat als een gemeentelid zich opnieuw laat dopen en deze doop heeft voor het gemeentelid niet de betekenis van onttrekking en overgang naar een andere gemeente (maar bijvoorbeeld die van bevestiging van geloofsvernieuwing), dan blijft het gemeentelid lid van de gemeente. Dus de constatering van een onttrekking kan alleen volgen uit een bewuste overgang naar een andere gemeente. Het feit van de herhaalde doop is geen grond om een onttrekking te constateren. Dat roept bij mij de vraag op: stel dat een kerkelijke gemeente nu (voordat het synodebesluit genomen was) zo’n feitelijke onttrekking heeft toegepast. En deze gemeente ratificeert...

Recentelijk kwam mij het rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) van de GKv onder ogen. In dit rapport beschrijven de deputaten voor de generale synode van 2011 (Harderwijk) de contacten met o.a. de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Nederlands Gereformeerde Kerken. In dit rapport nemen de deputaten als bijlage een notitie op over de leer van de doop, Heilige Geest, kerk en avondmaal. De deputaten schrijven o.a. het volgende: “In prediking en onderwijs moet glashelder uitkomen wat een gereformeerde kerk op dit punt gelooft en leert. Tegelijk blijft het belangrijk om het geloof te zien, het hart te peilen en de motieven te proeven van wie zich laten overdopen en hen niet te drijven in consequenties die ze zelf niet (willen) trekken. ” Het gaat mij nu vooral om “(…) en hen niet te drijven in consequenties die ze zelf niet (willen) trekken.” Ik vraag mij af wat de deputaten nu met deze zin bedoelen. Betekent dit dat de deputaten niet voor het toepassen van een ‘ onttrekking m...

Jos Douma is gestart met een prekenserie en het schrijven van blogs over de doop. In zijn blog ‘ Terugduwen in het doopwater ’ stelt hij de vraag of je in plaats van ‘je bent een zondaar, maar in Christus geheiligd’ niet beter kunt zeggen: ‘in Christus ben ik geen zondaar meer, maar een nieuwe schepping dankzij het vernieuwende werk van de Heilige Geest’. Kort samengevat: ben je een zondaar die geheiligd is of een heilige die zondigt? Jos benadrukt daarbij dat hij daarmee zeker niet wil beweren dat zonden en zondigen een gepasseerd station zijn. Ik schreef daar ook al blogs over en zei daarin o.a. dit: “ Maar hoe zit het met onze identiteit? Is onze identiteit die van een zondaar of wordt onze identiteit ten diepste bepaald door wie wij zijn in Christus? Ben ik een zondaar (identiteit) of een aangenomen kind van God (identiteit) die zondigt (gedrag)? ” Deze vraagstelling is verre van theoretisch. De vraag raakt juist de praktijk. Jos schrijft: “ Zit hier ook niet de pijn van heel...

Als een iemand zich voor de tweede keer laat dopen, stelt de kerk deze broer (of zus) voor de keus: óf berouw óf je plaatst jezelf met de tweede doop buiten de kerk. Dat jezelf met een tweede doop buiten de kerk plaatsen, noemen we ‘onttrekking metterdaad’. Begrijpen we wat hier bedoeld wordt? Ik heb daar sterk mijn twijfels bij. In ieder geval duurde het bij mij wel eventjes voordat ik het werkelijk begreep. Ik verkeer daarmee in goed gezelschap: ds. Roel Sietsma schrijft in de Reformatie [1] dat zijn collega Voorberg nog steeds niet bewezen of duidelijk gemaakt heeft waarom een tweede doop gelijkstaat met een feitelijke onttrekking aan de kerk. Dit nadat Voorberg vier artikelen over ‘Hoe erg is herdoop?’ schreef in diezelfde Reformatie. Maar, hoe zit dat nou met die ‘onttrekking metterdaad’? De redenering is als volgt. De doop is een inlijvingsteken. De doop is vergelijkbaar met, staat voor de adoptiepapieren waarmee bezegeld wordt, dat je als geadopteerd kind bent aangenomen in het...

Ik wil graag nog wat verder doordenken en schrijven over wat ik genoemd heb ‘ de ene overdoper is de andere niet ’. Misschien sprak ik in m’n eerste blog over dit onderwerp ook wel te veel in raadselen. Met de titel heb ik geprobeerd aan te geven, dat de ene overdoper niet gelijk behoeft te zijn aan de andere. Laten we eerst eens wat verschillende dopen op een rijtje zetten: 1. kinderdoop; 2. geloofsdoop (in plaats van kinderdoop); 3. eerst kinderdoop + later geloofsdoop (met diskwalificatie van kinderdoop); 4. eerst kinderdoop + later doop (waarde kinderdoop niet ter discussie). De situatie bij 3 is een andere dan bij 4. Bij situatie 3 zet iemand een streep door z’n kinderdoop en wil de betrokkene deze via een geloofsdoop als het ware overdoen. Bij situatie 4 blijft de betrokkene staan achter de kinderdoop en wil met de tweede doop een (hernieuwde) keuze maken voor de Heer. Ondanks dat beide situaties m.i. heel verschillend zijn worden deze broers en zussen veelal op één hoop ge...

Ik ben de afgelopen periode intensief bezig geweest met ‘de doop’ en dan vooral de ‘overdoop’. Niet omdat ik dat een boeiend onderwerp vind (daarmee zeg ik dus niet, dat het geen belangrijk onderwerp is), maar omdat een broer in de gemeente zich liet overdopen. In verband daarmee las ik o.a. het boek ‘Over dopen’ van Adrian Verbree. Verbree zegt in genoemd boek allerlei wetenswaardige zaken. In hoofdstuk 21 gaat hij specifiek in op het onderwerp ‘De doop op herhaling?’. Hij schrijft daarin o.a. het volgende: “ Het is iets fijns wanneer mensen, wanneer dan ook in hun leven, (weer) een bewuste keus voor Christus willen maken. En de wens dat op een of andere manier symbolisch te laten uitkomen, is ook te respecteren. Er is niets mis met iemand die op dit punt een kind van zijn tijd is en waarde hecht aan symboliek. Het zou daarom fijn zijn wanneer deze kwestie niet verzandt in een ‘ mag wel, mag niet ’ rond een tweede doop. Is het niet mogelijk alternatieve symbolen te ontwikkelen? Dan ...