Arjan's blog

Jos Douma schreef een vijftal blogs over ‘ Hoe word ik vriendelijker? ’. Het is vooral zijn inleiding die mij tot nadenken aanzet. “ Naar een preek luisteren die gaat over vriendelijkheid heeft nog niet direct als effect dat je ook vriendelijker wordt. ” Het horen van een preek over de ´vrucht van de Geest´ betekent niet per definitie dat er vervolgens daadwerkelijk ´een leerproces c.q. veranderingsproces´ op gang komt bij de luisteraars. Dat lijkt een open deur. Je hoeft de Bijbel maar open te slaan om allerlei voorbeelden te vinden. Jezus preekte wat af, maar bij (een deel van) de luisteraars kwam er geen veranderingsproces op gang. Ook de gelijkenis van de zaaier ( Matteüs 13 ) gaat over hoorders (luisteraars) die wel onder het gehoor zitten, maar niet veranderen. Blijkbaar kan een predikant zich het vuur uit zijn sloffen preken terwijl het geen of weinig effect heeft. Er is meer nodig dan alleen een voluit Bijbelse preek. Voor mij is dat al een belangrijke constatering. Temeer ...

Ik verkeerde zaterdag in de gelukkige omstandigheid dat ik de mannendag in Wezep kon meemaken. Patrick Nullens en Jos Douma spraken daar over het thema ‘Ben ik discipel’. Patrick concentreerde zich daarbij vooral op Matteüs 5 : 1 – 16 en Jos op Matteüs 28 : 16 – 20 . Jos gaf tijdens de mannendag de volgende omschrijving van een leerling van leraar Jezus: ‘een leerling van Jezus ben je als je Jezus bewondert om zijn wijsheid en goedheid, (…).’ Ik beperk mij nu even tot dit deel van de omschrijving. [1] Ik moest bij deze omschrijving denken aan hoe Wolter Rose in ‘ Verder met het evangelie van Jezus Christus ’ het woord ‘glorie’ omschrijft. Rose geeft in genoemd document aan dat je minimaal vier woorden nodig hebt om het Evangelie uit te leggen: vrijspraak, adoptie, glorie, en transformatie. Het gaat bij glorie om een eigenschap of bijzonderheid waardoor iemand of iets een unieke uitstraling heeft, of om het feit dat iemand die bijzondere uitstraling heeft’. En dat de glor...

Bij het lezen van het boek ‘Adam – een vriendschap’ van Henri Nouwen dacht ik aan de blog van Jos Douma: ‘ Kerst: kwetsbaar kerk zijn ’. Jos brengt op een heel mooie manier onder woorden wat kwetsbaar kerk zijn is: “ Dat vraagt om een kerk waar niet in algemene (theologische en vrome en ongetwijfeld ook correcte) termen wordt gesproken over zonde en schuld en genade en liefde, maar om geloofsgemeenschappen (groot of klein, oud of nieuw) waar mensen kwetsbaar kunnen zijn, waar gelovigen zich niet hoeven te schamen voor hun worstelingen, voor hun falen, voor hun pijn en frustratie. ” De kerk zou een soort Daybreak-gemeenschap moeten zijn waar kwetsbare mensen liefdevol worden opgevangen. Waar ‘sterke’ mensen (zoals Henri) mogen ontdekken juist door de omgang met gekwetste en kwetsbare mensen (zoals Adam) hoe kwetsbaar ze feitelijk zelf zijn. Ik moest denken aan het ‘ongeplande interactieve moment’ in een morgendienst van onze gemeente waarin iemand hardop de vraag stelde: “ Als wij...

Jos Douma is gestart met een prekenserie en het schrijven van blogs over de doop. In zijn blog ‘ Terugduwen in het doopwater ’ stelt hij de vraag of je in plaats van ‘je bent een zondaar, maar in Christus geheiligd’ niet beter kunt zeggen: ‘in Christus ben ik geen zondaar meer, maar een nieuwe schepping dankzij het vernieuwende werk van de Heilige Geest’. Kort samengevat: ben je een zondaar die geheiligd is of een heilige die zondigt? Jos benadrukt daarbij dat hij daarmee zeker niet wil beweren dat zonden en zondigen een gepasseerd station zijn. Ik schreef daar ook al blogs over en zei daarin o.a. dit: “ Maar hoe zit het met onze identiteit? Is onze identiteit die van een zondaar of wordt onze identiteit ten diepste bepaald door wie wij zijn in Christus? Ben ik een zondaar (identiteit) of een aangenomen kind van God (identiteit) die zondigt (gedrag)? ” Deze vraagstelling is verre van theoretisch. De vraag raakt juist de praktijk. Jos schrijft: “ Zit hier ook niet de pijn van heel...

Jos Douma schrijft in zijn boekje: ‘ De ontmoeting – 12 uren met Jezus ’ ook over een ‘verborgen betekenis’ van het woord ontmoeten. Ontmoeten kun je ook lezen als ont-moeten. Moeten tegenover ont-moeten, zoals haasten staat tegenover ont-haasten. “(…) in een echte ontmoeting met Jezus zullen we ook mogen leren ervaren hoe waardevol ont-moeten is.” Volgens Jos brengt een echte ontmoeting met Jezus deze verandering met zich mee: ont-moeting! In de ontmoeting met Jezus wordt de (wettische) last van je afgenomen. “Als je hem leert kennen, leer je de overvloed van het koninkrijk van God kennen. Die volheid van leven, die overvloedige goedheid van onze Heer valt je ten deel als je Jezus echt ontmoet. En uit deze overvloed gaat door de Geest in jouw leven de gehoorzaamheid stromen die Jezus aan je geeft.” Het moeten wordt via de ontmoeting met God steeds meer een ont-moeten. Het moeten verandert in een willen, een verlangen. Ik heb over die goedheid en overvloed de blog ‘ Je wordt wie je be...

Ik schreef al dat de diepste ontmoeting die we mogen ervaren de ontmoeting met God is. Over deze ontmoeting schreef Jos Douma een mooi boekje: ‘ De ontmoeting – 12 uren met Jezus ’. In het boekje schrijft Jos allerlei mooie woorden over de ontmoeting tussen God en mensen en tussen mensen en God. De kern van dit boek vormen de twaalf overdenkingen (de twaalf uren met Jezus) waarin Jos ons wil helpen te luisteren naar Jezus. “Aan dat luisteren naar zijn stem is een belofte verbonden: dat het door de Geest tot een ontmoeting met de levende Heer komt.” Jos schrijft dat geloven ten diepste is dat je God ontmoet. En dat de Bijbel ook wel het ‘boek van de ontmoetingen’ genoemd. In de Bijbel lezen we over ontmoetingen tussen God en mensen. Ontmoetingen met gewone mensen die bijzondere mensen werden omdat God hen had ontmoet. En “omdat ze uit die ontmoeting als veranderde mensen tevoorschijn waren gekomen. Echte ontmoetingen waren het geweest, waar ze met huid en haar, met hart en ziel in betr...

Op de weblog ‘ Wij kiezen voor vriendschap ’ van Jos Douma las ik hoe hij in het kader van Wij kiezen voor eenheid deel nam aan een retraite. Op de blog schrijft Jos: “ Voor mijzelf was vooral een nieuw moment de ontdekking hoe wezenlijk vriendschap is voor processen waarin kerken en kerkmensen elkaar zoeken. (…) Deze retraite was eigenlijk een lang biddend gesprek van hart tot hart, waarin we elkaar op een dieper, spiritueel niveau leerden kennen. (…) Wel hebben we gezegd en ook geproefd hoe belangrijk onderlinge vriendschap is, een spirituele vriendschap die een afspiegeling is van de liefdevolle vriendschap in de drie-enige God. ” Een gesprek van hart tot hart. Wat is dat mooi als je een gesprek hebt van hart tot hart. Toen ik dit las, vroeg ik mij af: Waarom lukt een gesprek van hart tot hart met de ene geestelijke broer wel en met de ander niet? Nu laat die vraag zich in het korte bestek van een blog niet uitputtend beantwoorden. Er zijn boeken over volgeschreven. [1] Ik denk we...

Bij belemmeringen kunnen we denken aan: onkunde, angst voor God, ongehoorzaamheid aan God, trots, een overmatig kritische houding, gebrek aan vergevingsgezindheid, wrok, jaloezie, zonden waar wij willens en weten aan vasthouden. [1] Jos Douma schrijft ook over belemmeringen, over een sluier, een bedekking. [2] Die sluier kunnen onbeleden zonden zijn. Of wonden : wij zijn gewonde mensen. Pijnlijke herinneringen of bitterheid hebben ons doen ‘kiezen’ voor onkwetsbaarheid, hardheid, ontoegankelijkheid. Of bonden : onbijbelse gedachtepatronen zoals ‘Ik ben het niet waard om gezien te worden’ of ‘Ik ben een looser’. Maar, hoe zorgen wij ervoor, dat die belemmeringen verdwijnen uit ons leven? Ga ermee naar Jezus. Vraag Hem om vergeving. Vraag Hem om je hart aan te raken. Alleen door zijn vergevende, genezende en bevrijdende genade zullen wij stromen van levend water voortbrengen en steeds meer naar het beeld van Jezus verandert worden. [1] L.M. Vreugdenhil – Vriendschap met God – pagina ...

Ik las dit: “ Ik moet denken aan het boek Le petit prince. Schrijver Antoine de Saint-Exupéry betoogt daarin dat als je een schip wilt bouwen, geen mensen bij elkaar moet brengen om hout aan te slepen, werktekeningen te maken en taken te verdelen. Leer ze te verlangen naar de zee, dan komt het schip vanzelf. Dat is onze opdracht als kerk: verlangen oproepen om in de nabijheid van de Here God te zijn. ” [1] Jos Douma schrijft op zijn weblog over ‘ spirituele gemeenteopbouw’ . Het zegt daar o.a. dit: “ Dan wordt duidelijk dat het uiteindelijk niet gaat om visievorming en nieuwe structuren, maar om verandering van mensen. Maar hoe veranderen mensen? Hoe kunnen mensen groeien in Christus? Hoe wordt de gemeente echt een vindplaats van liefde en spiritualiteit? Hoe kan een predikant inhoud geven aan een prediking die transformerende kracht heeft? ” Beide citaten zeggen m.i. hetzelfde: het gaat niet zozeer om nieuwe, veranderde structuren (hout, werktekeningen, taken verdelen), maar om een ve...

Ad de Bruijne schreef over ‘Moeten’ moet in het ND. Hij geeft aan, dat er in de kerk soms sprake is van allergie voor ‘moeten’. ‘Wij moeten niet, wij mogen’. Hij waarschuwt ons voor de dwaling, dat plichten en geboden gelden als iets oudtestamentisch en wettisch. En dat we in het Nieuwe Verbond vrij zouden zijn van de wet en we leven door de Geest. De Bruijne stipt veel zaken aan rond de wet, zonder ze uitvoerig te behandelen. Dat kan ook niet anders in een kort artikel. Maar De Bruijne loopt zo wel het risico met zevenmijlslaarzen aan zijn punt te maken. Hij schrijft over verhullend spreken over plichten. Over allergie voor ‘moeten’ en dat de samenleving ons daarin is voorgegaan. Over eigen versies van de wet van God voor gebruik in de kerkdienst. En over de dwaling zoals genoemd in de eerste alinea van deze blog. Er is in het verleden te veel misgegaan met het gebruik van de wet van God om er nu zo kort over te schrijven. Ook zit het ons in de genen om ons te houden aan regels zonde...

Ik heb in de week voor Pasen nagedacht, gemediteerd over de kruiswoorden van Jezus en daarbij dankbaar gebruik gemaakt van de uitwerking van deze woorden op de weblog van Jos Douma . Mooi om zo toe te werken naar Goede Vrijdag en Pasen. Vooral het kruiswoord ‘Ik heb dorst’ (Johannes 19 : 28) is in mijn gedachten blijven haken. Door de uitwerking die Jos eraan geeft. De dorst van Jezus was zowel een fysieke dorst als een geestelijke dorst. Mooi om die geestelijke dorst in te kleuren vanuit Psalm 63 . Het boek der Psalmen is hét Bijbelboek waar emoties en diepe gevoelens onder woorden wordt gebracht. De uitroep van Jezus ‘Ik heb dorst’ was een uitroep vol emotie en gevoel. Keller zegt over zichzelf: “(…) maar ik veranderde pas toen ik besefte dat ikzelf in Jezus’ verhaal voorkom (en hij in het mijne). Daarbij doelt hij op het verhaal van het kruis. Wij kijken niet van een afstandje naar de gebeurtenissen op Golgotha, maar die geschiedenis is onze geschiedenis. Omdat Jezus dorst had aan h...

Ik lees met een zeker regelmaat artikelen die mij (emotioneel) raken. Zo’n artikel is de toespraak van Jos Douma zoals hij die gehouden heeft op het symposium “Pionieren voor het koninkrijk’. Jos bericht daarover op zijn weblog en in het ND zijn er twee artikelen over geschreven: Eten, praten en samen op de knieën en Een kerk van tuig . De toespraak van Jos kun je nalezen: Pionieren voor het koninkrijk, De koning, de leeuw en het lam . Ik vind het een bijzondere toespraak. Jos vroeg zichzelf af, waarom hij niet een “doorwrochte studie over The sinking church and the emerging church ” zou schrijven, maar in plaats daarvan een meditatief boek over het koninkrijk. Zijn antwoord is: “Hoe meer ik me richt op Jezus en hoe meer ik me verdiep in het koninkrijk hoe helderder het voor mij wordt waar het in de kern om gaat. Wat is die kern? Dat het er om gaat dat mensen op Jezus gaan lijken, dat er spirituele vorming in Christus plaats vindt, (…).” Mensen die op Jezus gaan lijken. Deze zin roep...

Zoals gezegd in mijn vorige blog vat Wolter Rose in De Reformatie (nummer 18, 19 en20) de kern van het Evangelie samen in vier woorden: vrijspraak , adoptie , glorie en transformatie . Ik sta nu nog wat langer stil bij het woord ‘glorie’. Vooral Jos Douma heeft in zijn eerste preek over 2 Korintiërs 3 : 18 mij bewust gemaakt van de glorie, de luister van Jezus Christus. Ook Rose komt nu op dit woord terug. Hij schrijft over mensen die in de tijd van het Oude Testament de glorie van God zien: het is een overweldigende ervaring. “Ze worden geraakt tot in de diepste vezels van hun bestaan.” “Als je kijkt naar en je te goed doet aan de glorie van Christus, dan ga je op Christus lijken.” Transformatie dus. Het vierde woord is een verdere toepassing van het derde woord ‘glorie’. Rose schrijft dat mensen van nature de glorie van God niet meer zien. “Zonde is ten diepste het ‘missen’ van de glorie van God: mensen gaan achteloos aan de glorie van God voorbij.” Hoe dan? Door er een (sterk) ger...

In De Reformatie (nummer 18, 19 en 20) is een lezing opgenomen zoals Wolter Rose (hoofddocent Semitische Talen aan de Theologische Universiteit van Kampen) die ooit hield voor 'ContrariO', de vereniging voor homo's en lesbiennes. Een lezing over hoe we verder kunnen komen, homo's/lesbiennes en de (rest van de) gemeente van Christus. De lezing, 'Verder met het Evangelie van Jezus Christus ', gaat o.a. over zijn zoektocht door de wereld van Gods genade. “En er ging een wereld voor me open. Ik heb hele mooie dingen ontdekt. De ontdekkingsreis gaat nog steeds verder. De grootste ontdekking is wel dat er veel meer in het Evangelie zit dan we vaak denken.”Vervolgens stelt hij de vraag: “Wat is het Evangelie? (…) Je hebt minimaal vier woorden nodig om het Evangelie uit te leggen: vrijspraak, adoptie, glorie en transformatie .” Bij vrijspraak noemt Rose Romeinen 3 : 22 – 24 . God zegt tegen je: ik spreek je vrij van strafvervolging. Een uitspraak van de Hoogste Rechte...

Op mijn weblog van dinsdag noem ik het al: maandag is de predikant Hans Burger gepromoveerd aan de Theologische Universiteit in Kampen op een proefschrift met de titel: Being in Christ, ‘in Christus zijn’. In het artikel in het Reformatorisch dagblad ‘ Om het hart van de christelijke identiteit ’ zegt Burger het volgende: “Voor veel mensen is Jezus Iemand uit het verleden geworden – Die voor onze zonden is gestorven, maar verder?” Dat is een element dat ook Jos Douma noemt op zijn blog van dinsdag 18 november 2008 (Zijn in Christus). Ik citeer: “Tegen die achtergrond is het ook geschreven: de zorg om een geloofsbeleving waarin de persoon van Christus naar de marge is gedrongen. Dat herkent Hans Burger in de praktijk van het gemeentewerk en ook ik merk nog heel vaak hoezeer de geloofsbeleving van christenen als het gaat om het kennen van en leven met Christus is versmald tot alleen maar de vergeving van zonden: Jezus is een figuur uit het verleden die voor mijn zonden aan het kruis is ...

Ton de Ruiter is, op eigen verzoek, geen predikant meer, omdat hij het niet eens is met de gereformeerde rechtvaardigingsleer. Maar waar gaan de wegen nu uit elkaar? Waar gaat deze ‘kwestie’ over? Hier het vervolg op mijn weblog van gisteren. Eenzijdige kijk op Jezus aan het kruis De predikant Jaap Oosterhuis probeert vervolgens in zijn ND-artikel ‘ Eenzijdige kijk op Jezus aan het kruis ’ iets te corrigeren in het denken van De Ruiter. “Het is duidelijk dat er meer van het kruis te zeggen valt dan dat Jezus plaatsvervangend stierf voor onze zonde. Overwinning van de kwade machten, zoals de Ruiter het noemt, is een belangrijk aspect dat misschien wel wat ondergesneeuwd is in de gereformeerde traditie.” Oosterhuis geeft vervolgens een Bijbelse onderbouwing van de betalingsleer, leer van de plaatsvervanging (rechtvaardigingsleer). Hij besluit het artikel met: “Ik hoop dat hij (AG: De Ruiter) terugkomt op zijn eenzijdige visie op het kruis. Wellicht is er dan ook meer ruimte voor hem om ...

In het ND van gisteren reageert Aad Kamsteeg op het vertrek van Ton de Ruiter als predikant: ‘ Grote Ruil is krachtbron voor levensheiliging ’. Dat is interessant, omdat Aad en Ton in de jaren negentig samen het land doortrokken, spreekbeurten hielden en congressen organiseerden over genade, missionair gemeente-zijn, heiliging e.d. Kamsteeg is het niet eens met De Ruiter: voor Kamsteeg is de Grote Ruil (= de Here Jezus kreeg wat ik verdiende en ik krijg wat Hij door zijn volmaakte leven verdiende) de krachtbron voor levensheiliging. Boeiend vind ik het te lezen welke elementen er uitsprongen bij hun (geestelijke) ontdekkingstocht. Kamsteeg spreekt in dit verband bij voorkeur niet over een heiligingsbeweging, maar over een genadebeweging (Grace Invest). • Kennis over God is nog geen kennis van God. • In Christus ontstaat vrijheid en verdwijnt activisme. • Geloof werkt: de Heilige Geest is zo sterk dat een door Hem opnieuw geboren mens God als zijn hoogste geluk en vreugde kan leren ke...

Afgelopen zondag ging de preek over ‘de gemeenschap der heiligen’. Dit naar aanleiding van Zondag 21 van de Heidelbergse catechismus. ‘Gemeenschap der heiligen’ noemen we tegenwoordig ook wel ‘verbondenheid’. Verbondenheid gaat in Zondag 21 zowel over verticale verbondenheid tussen God en mensen als over horizontale verbondenheid tussen mensen onderling. Verticale verbondenheid is m.i. ook weer te geven met het woord ‘spiritualiteit’. Horizontale verbondenheid komt voort uit spiritualiteit. Terecht zei de predikant, dat tekortschieten in (horizontale) verbondenheid de vraag oproept naar de mate en diepgang van spiritualiteit. Spiritualiteit is een voorwaarde, is de bron voor (horizontale) verbondenheid. Het valt mij elke keer weer op, hoe belangrijk spiritualiteit feitelijk is. Daar begint alles, dat is de drijfveer voor je handel en wandel. Je gedrag, je overtuiging hebben alles te maken met spiritualiteit. Een aantal andere schrijvers zeggen hier het volgende over. Luiten zegt het i...

In het ND van 19 november (‘ Predikant uit ambt na moeite met leer ’) las ik, dat Ton de Ruiter op eigen verzoek is ontheven uit zijn ambt van predikant. Eigenlijk las ik eerst de weblog van Jos Douma. Jos maakt op zijn blog melding van het genoemde artikel uit het ND. Het gaat mij hier om de weblog van woensdag 19 november van Jos. Op de blog schrijft hij in verband met het ontheffingsverzoek m.i. belangrijke zaken. Ik stel voor: lees de blog van Jos eens door. Om hier al iets van de blog van Jos te noemen: Jos memoreert de volhardende aandacht die Ton de Ruiter vestigde op de lauwheid in de kerken, de geesteloosheid die vaak heerst, de geest van gearriveerdheid die rondwaart, de gebrekkige uitstraling van plaatselijke kerken van Jezus. “En daarin hoor ik een profetisch geluid waar wij niet aan voorbij mogen gaan. Hoe zit het met onze gehoorzaamheid aan het gebod van Christus dat ons door Paulus wordt aangereikt in Romeinen 12 vers 11 ?”. Mooi, dat Jos zo de avond begonnen is: met mo...

Door de eerste preek van Jos Douma over 2 Korintiërs 3 : 18 kreeg ik aandacht voor de ‘luister van de Heer’. De eer, glorie, majesteit, aanwezigheid, grootheid van de Heer. Zijn heerlijkheid. Ik heb mij dat nooit zo gerealiseerd, maar het is blijkbaar heel belangrijk: het zien van de luister van de Heer. Als ik nu over de verschillende genezingen lees in Matteüs 9 , dan zijn dat niet langer meer dan bekende verhalen, maar dan zie ik daar nu vooral de luister van de Heer. Je gaat met andere ogen naar bekende geschiedenissen uit de bijbel kijken. Waarom zie ik dat nu pas? Ik had het al eerder kunnen weten. Als in Johannes 2 de bruiloft in Kana wordt beschreven, dan staat er aan het eind van die geschiedenis: “Dit heeft Jezus in Kana, in Galilea, gedaan als eerste wonderteken: hij toonde zo zijn grootheid en zijn leerlingen geloofden in hem.” Blijkbaar moet je aandacht door iets of iemand gevestigd worden op zoiets als ‘de luister van de Heer’. Maar dit inzicht is allereerst het werk v...