Arjan's blog

Hoofdstuk 6 van het boek Ontmoetingen met Jezus – Onverwachte antwoorden op grote levensvragen van Tim Keller gaat over het kwaad. De volgende samenvatting of conclusie over het kwaad lees ik in dit hoofdstuk: “De Bijbel zegt dat er meer kanten zitten aan het kwaad, dat het genuanceerder en complexer is dan enkel en alleen uit de natuurwetenschappen valt af te leiden. De Bijbel staat op het standpunt dat er, nog afgezien van onrecht dat inherent is aan bepaalde systemen en van persoonlijke onkunde en van psychologische aandoeningen, in de wereld werkelijk sprake is van kwade geestelijke machten – en dat achter al die machten één bovennatuurlijk meesterbrein zit.” Dat meesterbrein wordt in de Bijbel de Satan of de duivel genoemd. Keller beantwoordt ook de vraag: Wat is het belangrijkste aanvalsfront van Satan? “Mensen die het christelijk geloof afwijzen wil hij vooral geen oog laten krijgen voor wie Jezus werkelijk is.” “Maar diegene onder ons die in principe weten dat we door God ...

In het Nederlands Dagblad van 2 april 2021 las ik een artikel die als kop had meegekregen: Filosoof Jurriën Hamer: ‘De kunst is om een ander het geluk te gunnen’ . De krant plaatste dit artikel, een interview met Hamer, omdat hij schrijver is van het boek Waarom schurken pech hebben en helden geluk . Het boek gaat over de vrije wil. Hamer vindt dat de vrije wil veel te belangrijk gemaakt wordt. Wikipedia omschrijft de vrije wil als volgt: “De vrije wil wordt meestal gedefinieerd als het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over eigen daden en beslissingen.” Wij lezen daar dat er in het ‘debat’ over de vrije wil twee uitgesproken tegengestelde posities te onderkennen zijn: Enerzijds de positie die “betoogt dat de vrije wil (keuzevrijheid) een essentieel onderdeel vormt van het leven van het menselijk individu”; En anderzijds de positie die stelt “dat de individuele vrije wil niet bestaat”. Volgens deze omschrijving veronderstelt de vrije wil rationeel...

Ik las Goede Vrijdag – de dag dat de revolutie begon van Tom Wright. In het boek komt veel aan de orde, maar in deze blog beperk ik mij tot één onderwerp; dat wat Wright schrijft over afgoderij en zonde . Afgoderij Wat is afgoderij? “’Afgoderij’ omvat uiteraard veel meer dan het maken en aanbidden van fysieke beelden. Het doet zich telkens voor wanneer we iets in de geschapen orde boven de Schepper stellen. Wanneer mensen een deel van de schepping of een kracht binnen de schepping vereren, geven ze hun macht weg aan die aspecten van de geschapen orde, die dan over hen gaan regeren.”   Als ik nadenk over afgoderij moet ik denken aan het boek Namaakgoden van Tim Keller. Keller geeft, in dezelfde lijn als Wright, een beschrijving, definitie van afgoden en afgoderij. Keller schrijft heel gedetailleerd over afgoden of namaakgoden. Hij deelt ze in in categorieën en schrijft over een afgoderijsysteem. Afgoderij kent allerlei vormen en daarnaast beïnvloeden de verschillende afgo...

Ik ben inmiddels wel overtuigd van de samenhang tussen het menselijke, psychosociale leven en het geestelijke of geloofsleven. Tussen emotionele problemen en geestelijke problemen (Cloud). Tussen zelfkennis en Godskennis (Benner). Tussen menselijke genezing, bevrijding en vrijheid en geestelijke genezing, bevrijding en vrijheid. Aan de in de vorige blogs behandelde boeken en schrijvers kunnen vanzelfsprekend ook andere schrijvers en boeken toegevoegd worden zoals Henri Nouwen , Dallas Willard , Arie de Rover , Tim Keller , e.a. Die samenhang is ook in te zien door er ‘gewoon’ over na te denken (zonder je te verdiepen in allerlei boeken) en daarbij bijvoorbeeld te denken aan casussen. Ik schreef al eerder over de casus van Judith (Benner). Ook in 4 stappen naar een sterke identiteit van Cloud worden allerlei casussen beschreven.   Los van casussen kan ik begrijpen dat een vrouw die misbruikt is door haar vader daardoor een beschadigd beeld kan hebben van God de Vader. Ik kan...

Een ander boek waarin ik een samenhang terugvind tussen het menselijke, psychosociale leven en het geestelijke of geloofsleven is 4 stappen naar een sterke identiteit van Henry Cloud .  Cloud schrijft: ‘Mijn bedoeling met dit boek is niet om verstrikt te raken in het debat tussen psychologie en theologie. Ik wil laten zien dat er bijbelse (AG: geestelijke?) oplossingen zijn voor je strijd met depressie, angst, paniek, verslaving en schuldgevoel, en dat deze oplossingen liggen in bepaalde ontwikkelingstaken (AG: psychologische ontwikkelingstaken). Dit zijn taken die je hoogstwaarschijnlijk niet hebt afgerond toen je opgroeide. Werken aan deze taken brengt de verandering die geneest. Deze taken houden in dat je volwassen wordt en groeit in het “lijken op” degene die je heeft gemaakt. (…) De bijbel zegt dat we zijn gemaakt als “evenbeeld van God”. We zijn gemaakt “lijkend op” God (p.12).’ ‘Omdat worden als God niet haalbaar lijkt, proberen we onze dagelijkse problemen op te lossen...

Ik schreef dat er tussen waar therapie/coaching voor staat (vrijheid) en wat het christelijke geloof beoogd (vrijheid) een samenhang lijkt te bestaan. Die samenhang zie ik ook terug als ik bij Benner lees over je echte ik of je echte zelf. Benner is (of was) professor psychologie en spiritualiteit. Ik schreef daar al eerder deze blog over. Zelfkennis ( wie ben ik?) is volgens Benner fundamenteel niet te scheiden van Godskennis ( wie is God?). Bij Benner lees ik in Ontdek je ECHTE ik   een mooi voorbeeld (casus). Hij schrijft over Judith (p.43-44). ‘Judith was opgegroeid in een seculier Joods gezin, waarin Joods-zijn als een kwestie van etniciteit werd gezien, niet van religie. Het laatste was voor haar tot voor kort onbelangrijk geweest. Wat ze wel belangrijk vond was zelfkennis. Naast het hoofdvak psychologie was ze een aantal jaren in psychotherapie gegaan en daardoor was ze op een diep niveau in contact met zichzelf gekomen. Ze vertelde me (AG: Benner) hoe ze de moed had...

In mijn vorige blog trok ik (een voorzichtige, eerste) conclusie, dat er een samenhang is tussen het natuurlijke en bovennatuurlijke leven. Tussen waar therapie/coaching voor staat en wat het christelijke geloof beoogd. Ik zal nu eens wat boeken uit mijn boekkast bij langsgaan om wat nader stil te staan bij de vraagstelling uit mijn eerste blog. Om zo de eerste, voorzichtige conclusie wat verder tegen het licht te houden.   Iemand die zich heeft beziggehouden met genoemde samenhang is Philip Troost . Troost is  theoloog en werkend in een opleidingsinstituut en praktijk voor psychotherapie en pastoraat.  Wij kunnen over deze samenhang lezen in zijn boek Energie van de Geest . Hij schrijft daar o.a. het volgende: ‘Als we in de Heilige Geest te maken hebben met de handelende God, hoe verhoudt zich dat dan tot het handelen van ons mensen? (p.20)’ Mag ik dat ook zo zeggen: hoe verhoudt het bovennatuurlijke leven (handelende God) zich ten opzichte van het natuurlijke leven ...

Vraagstelling Ik vraag ik mij af: is er een verband of relatie tussen menselijke, psychosociale groei en geestelijke of geloofsgroei en zo ja, welke? Anders gezegd: tussen menselijke bevrijding/vrijheid en geestelijke, spirituele bevrijding of vrijheid? Tussen het fysieke leven en het geestelijke of spirituele leven? Tussen het natuurlijke (horizontale) leven en het bovennatuurlijke (verticale) leven? Aanleiding De aanleiding om uit te komen bij deze vragen is de volgende. Ik ben christen. Daarnaast verdiep ik mij nu zo’n 6 jaar in het contextuele gedachtegoed van Nagy . Het christelijk geloof geeft mij vooral een geestelijke, spirituele kijk op het leven. Nagy een menselijke, psychosociale kijk. Beide ervaar ik als fundamenteel. In die context is bovengenoemde vraag(stelling) ontstaan. De vraag dus of er samenhang is tussen beide perspectieven en zo ja welke? Doel christelijk geloof Het doel of in ieder geval een belangrijk thema in het christelijke geloof is vrijheid . Ik schreef...

Ik las afgelopen weekend in het Nederlands Dagblad het artikel Er is een revolutie van liefde nodig . Een artikel geschreven door Samuel Lee vanwege zijn afscheid als Theoloog des Vaderlands. ‘In een open brief blikt hij terug op acht thema’s die hem het afgelopen jaar bezighielden.’ De brief is ook gepubliceerd op zijn website . Eén van de thema’s is vrijheid . Hij schrijft: ‘Maar wat is vrijheid eigenlijk en wat doen we ermee? Vrijheid is niet: alles kunnen doen of zeggen wat je maar wilt. Vrijheid begint altijd met afspraken maken met God, met jezelf en je medemens, over hoe je samenleeft met elkaar binnen bepaalde grenzen. Die afspraken houden in dat je elkaar respecteert en hooghoudt. Mens-zijn houdt in: je mag alles, maar er is een grens.’ (…) ‘Zonde is dus het schenden van de vrijheid. Het verbreekt je harmonie met God, met jezelf en je medemens.’ Lee schrijft dus over begrensde vrijheid .   Samuel Lee noemt vervolgens een preek die Jezus hield (Lucas 4 : 16 – 19). ‘Jezus z...

Edith Eva Eger (Edie) schreef het indrukwekkende boek De Keuze met als ondertitel Leven in vrijheid. Ze overleefde de Holocaust, emigreerde na de Tweede Wereldoorlog naar Amerika en werd daar psycholoog. In haar boek ‘vervlecht dr. Eger de verhalen over de transformaties van haar patiënten met haar eigen onvergetelijke verhalen over het overleven van Auschwitz.’ Ze schrijft over de hel en de ellende die zij en andere overlevenden moesten verduren tijdens en na de oorlog. Haar ‘doel is ons te helpen met het ontsnappen aan de gevangenis van onze eigen gedachten. Ieder van ons zit op een bepaalde manier geestelijk gevangen, en het is Eger missie om ons te doen beseffen dat we naast het feit dat we kunnen optreden als onze eigen gevangenisbewaarders, ook onze eigen bevrijders kunnen zijn.’ Haar boek is opgedeeld in vier delen: Deel I – Gevangenis : verhaalt over het leven van de familie Eger (vader, moeder en drie dochters) in de aanloop naar de internering in Auschwitz. Haar vade...

Recentelijk had ik een gesprek over het onderwerp ‘vrijheid’. In dat gesprek kwamen vragen aan de orde zoals: Is vrijheid onbegrensd? Hoeverre gaat vrijheid in relaties? Tim Keller schrijft in zijn boek Bij je volle verstand ook over vrijheid en wel in hoofdstuk 5. In dit hoofdstuk gaat het o.a. om de vraag: ‘ Waarom heb ik niet de vrijheid om te leven zoals het mij goeddunkt, zolang ik anderen maar geen kwaad doe (p.120) ? ’ Vrijheid is volgens Keller een van de vaste gegevens van het menselijk bestaan, dingen waar we niet zonder kunnen (p.261). Inderdaad, individuele vrijheid is belangrijk. Keller geeft aan dat in onze samenleving/ cultuur vrijheid echter niet slechts als belangrijk wordt gezien, maar als ‘het ultiem goede’, het ‘hoogste goed’ (p.123). ‘ Vrijheid is gaan betekenen dat er geen beperkingen of restricties meer voor ons bestaan (p.124).’ Vervolgens gaat hij uitleggen waarom vrijheid op deze manier onwerkbaar, onmogelijk is. Vrijheid is praktisch gezien niet ...

Onze persoonlijkheid, onze persoonlijke identiteit kan vergeleken worden met een ‘ erf ’, een eigen, uniek stukje grond. Aspecten van onszelf, van onze identiteit , van onze persoonlijkheid zijn ons lichaam, onze opvattingen, onze gevoelens, ons gedrag, onze gedachten, onze talenten en vermogens, onze verlangens en onze keuzes. Allemaal aspecten of kenmerken van ons erf. Grenzen - afbakenen Ons eigen stukje grond is niet oneindig of onbeperkt. Nee, het is juist beperkt, afgegrensd of afgebakend. Het stukje grond kent grenzen . Onze grenzen die van anderen  moeten we  accepteren en respecteren. Het is belangrijk dat wij onze eigen beperkingen (begrenzing) kennen van bijvoorbeeld onze talenten en vermogens. Of dat wij onszelf lichamelijk op de juiste manier afbakenen naar anderen toe: tot hier en niet verder. Met grenzen definiëren wij onszelf (identiteit). Zij laten zien wat van ons (persoonlijk) is en wat niet van ons is. Een grens maakt duidelijk waar wij eindigen...

In de zaterdagbijlage van het ND van 30 maart was een portret opgenomen van Tjerk Oosterkamp met de titel ‘ Gelovige met een vrij brein ’. In dit artikel voert Oosterkamp o.a. een pleidooi voor de vrijheid van denken . Volgens hem is die vrijheid noodzakelijk als basis voor goede wetenschap, maar ook voor het geloof in Jezus Christus. “Wat ik wil bewerkstelligen is dat mensen merken dat keuzes waardevol zijn, maar ook dat het slechts keuzes zijn. Niet dat ze er niet toe doen, want de gevolgen van die keuzes maken wel degelijk verschil uit. 1) Maar je bent vrij om je keuze te herzien. Ik wil mensen gevoelig maken voor: ik had deze situatie ook zó kunnen aanvliegen en dan had ik anders gereageerd. Dat zorgt voor begrip.” “Ik ken geen religieuze traditie die dat doet op de manier waarop Jezus dat doet (AG: Jezus spreekt op een heel bijzondere, unieke manier over lijden en troost). Dat Hij zegt: ik stel de vrijheid voorop, ik zal u vrij maken. Dat betekent ook: als je gebukt gaa...