Maté over mededogen en pijn

Ik schreef al eerder in een blog over het boek De mythe van normaal – over trauma, ziekte en heling in een toxische maatschappij van Gabor Maté. Het is een bijzonder boek waar veel over te zeggen valt. Ik stel voor: lees het boek! Ik zal slechts over een enkel aspect uit dit boek een blog schrijven. In deze blog over mededogen en pijn. 

In hoofdstuk 26 schrijft Maté over principes die aan heling ten grondslag liggen. Principes die helende kwaliteiten vertegenwoordigen die voor veel mensen en nuttig leidraad blijken te zijn. Hij schrijft in dit hoofdstuk ook over mededogen of compassie. Maté heeft “vijf niveaus van mededogen ontdekt die op elkaar voortbouwen en elkaar versterken”. “Samen moedigen ze ons aan en wijzen ze ons de weg naar heelheid.” 

Ik heb de neiging om mensen te beschermen tegen het ervaren van pijn. Zeker de mensen waarvan ik hou. Maté schrijft daar dit over en ik onderstreep daarbij het woord mededogen(d): 

“Hoewel dat (AG: je doet iets vriendelijks voor andere mensen als je ze beschermt tegen het ervaren van pijn) natuurlijk wel zo is als het gaat om pijn die onnodig is en voorkomen kan worden, ben je niet mededogend als je mensen probeert af te schermen van de onvermijdelijke pijn, teleurstellingen en tegenslagen die we van kinds af aan allemaal meemaken. Dat is niet alleen zinloos, het werkt ook averechts.” 

“Wat onze intenties ook zijn, we bewijzen niemand een dienst door bang te zijn voor hun pijn of door mee te werken aan het verdringen van hun pijn. Als mensen bezig zijn met het helen van hun trauma’s, ontstaat er onvermijdelijk pijn.” “Wanneer we alle manieren waarop we onszelf hebben verdoofd onder ogen zien, zal de pijn onvermijdelijk naar boven komen. In wezen heeft de pijn er al lang op gewacht om dat te doen.” 

“Het mededogen van de waarheid erkent dat pijn niet de vijand is. In feite is pijn inherent mededogend, want ze probeert ons te waarschuwen voor wat er mis is. In zekere zin is heling het afleren van de opvatting dat we ons tegen onze eigen pijn moeten beschermen. Op deze manier is mededogen een toegangspoort tot een andere essentiële eigenschap: moed.” 

Ik wens iedereen (inclusief mijzelf) veel mededogen en moed toe.