Door de bomen het bos zien

 Ik las het boek Door de bomen het bos zien van Jan Bommerez. Het is het derde boek dat ik las van Bommerez. Ik maakte met Bommerez kennis via het boek Kun je een rups leren vliegen?  Daarna was Minder moeten, meer FLOW aan de beurt om gelezen te worden. 

De schrijver geeft in Door de bomen het bos zien zelf aan waar het boek over gaat. Lees maar mee. 

“Het boek dat je nu vasthoudt, wil managers met drukke agenda’s helpen om versneld oude paradigma’s (1) te leren herkennen en loslaten, en nieuwe paradigma’s uit de natuurkunde te leren toepassen op zakelijk denken.” “Ons doel in het kader van dit boek is vooral om de te beperkte newtoniaanse principes sterk te relativeren en ze waar nodig te vervangen door principes van moderne wetenschappen.” 

“De titel van het boek Door de bomen het bos zien gaat over het herwinnen van het vermogen om de eenheid te zien (AG: het bos) te midden van de verscheidenheid (AG: de bomen) en om de fragmentatie te helen.” Bommerez schreef hiervoor dit over fragmentatie: “Het centrale principe van elk levend ecosysteem (AG: inclusief menselijke organisaties) is wederzijdse afhankelijkheid. Als die ontkend wordt, ontstaat fragmentatie, als ze erkend en gerespecteerd wordt, ontstaat synergie.” “Alleen wanneer er synergie bestaat tussen de componenten van een systeem dat wil zeggen harmonie of ook ‘afwezigheid van frictie’ komt het impliciete zelforganiserende vermogen van een levend systeem helemaal aan zijn trekken.” 

Bommerez schrijft in zijn boek over systemen, systeemdenken, systeemintelligentie, systeemblindheid, systeemleer, e.d. “Een systeem is een geheel van wederzijds afhankelijke delen, verenigd door gemeenschappelijke doelen en inherente principes. Het geheel heeft kwaliteiten die niet in de afzonderlijke delen te vinden zijn; het is groter dan de som van de delen. Een ander woord voor systeem is stelsel, zoals in ‘zonnestelsel’ of ‘zenuwstelsel’. Bij ‘systeemdenken’ maakt hij de kanttekening dat dit meer een perspectief is dan een denkvorm. “Systeemdenken legt meer de nadruk op relaties dan op dingen en meer op gehelen dan op delen.” 

De ondertitel van het boek is Ontdek de eenvoud onder de complexiteit in relaties en organisaties. Daarover zegt Bommerez het volgende: “Een schijnbaar complex systeem wordt eenvoudig als je de basisprincipes ervan begrijpt.” “Elk systeem, hoe complex ook, heeft een handvol kernprincipes. Het meest voor de hand liggende organiserende principe in een systeem is het eerder vermelde principe van de gemeenschappelijke doelen (..).” “Maar ook andere organiserende principes spelen een rol. Neem ‘vertrouwen’ in menselijke relaties en organisaties.” “Alle principes vereisen heelheid. Universele principes zijn de ‘software’ van het grotere geheel.”

(1) “Een paradigma is een stel basisaannames over de realiteit, die als gegeven worden gezien. Het is een context waarbinnen we redeneren. De context zelf stellen we zelden in vraag.”