De reikwijdte van het heil

Ik las in het ND van 11 november 2023 een interview met Samuel Wells. Het interview kreeg de titel Deze Londense dominee wil iets tegenover het seculiere verhaal zetten. ‘All you need is love is onzin’ mee. In dit interview komen drie kritiekpunten langs "die vaak tegen het christelijk geloof worden ingebracht”. Het interview vond plaats naar aanleiding van het door Wells recent uitgebrachte boek Kleiner geloof, grotere God. Hierin bespreekt Wells een top tien van bezwaren tegen het christelijk geloof. 

Drie van de tien bezwaren komen terug in het interview. Één van die drie is “de christelijke waarheidsclaim”. Ik lees daarover o.a. dit: “Of hindoes naar de hemel gaan, is een domme vraag; daar gaan wij niet over. (…) En dat Hij ook buiten de kerk kan werken, ook in een land waar vrijwel alleen hindoes wonen en in het leven van een hindoe? Natuurlijk kan Hij dat. Je zou tekortdoen aan Gods soevereiniteit als je op die vraag nee zou zeggen.” 

Dit interview deed mij denken aan wat Stefan Paas hierover schrijft in Vrede op aarde. Daar komt datzelfde onderwerp aan de orde. In hoofdstuk 7 – Hij is onze vrede komt de vraag naar de reikwijdte van het heil voorbij. “Als heil en redding betrekking hebben op het leven in Gods toekomstige shalom, zal iedereen daar dan deel aan hebben, ongeacht hoe men leeft of wat men gelooft? Of zullen er mensen afvallen? En wat betekent het om ‘af te vallen’?” Paas geeft aan dat over dit onderwerp gemakkelijk een apart boek te schrijven is en dat hij zich dus in dit boek beperkt tot de grote lijnen. 

“De gedachte dat we na onze dood geoordeeld worden en dan de eeuwigheid zullen doorbrengen in de hemel of de hel was tot voor kort de meerderheidsopvatting in de christelijke theologie.” Maar “twijfels zijn er ook altijd geweest aan deze leer.” Paas noemt o.a. Augustinus als voorbeeld van zo’n ‘twijfelaar’. “Ook later, in de middeleeuwen, vinden we twijfels aan het leerstuk van de eeuwige straf.” Paas schrijft ook over “andere bezwaren die altijd geklonken hebben, maar die tegenwoordig steeds luider klinken” en noemt er een aantal:

•    de barmhartigheid van God;
•    de aanbiddenswaardigheid van God;
•    Gods glorie en heerlijkheid;
•    Gods rechtvaardigheid;
•    persoonlijk voortbestaan.

Paas rondt vervolgens af: “Dit is niet de plek om deze kwestie te beslechten. Christenen zullen het er hoe dan ook niet snel over eens worden. Hier is het voldoende om te zeggen dat er tussen de opties van ‘alverzoening’ (iedereen wordt zonder omhaal gered, ongeacht opvattingen of levensstijl) en een ‘eeuwige hel’ (sommigen, of zelfs velen, zullen eeuwig gemarteld worden) nog een scala aan andere opties is, die proberen recht te doen aan de ‘oordeelskant’ en aan de ‘universele kant’ van de Bijbel.”