Uitwerking verschillen tussen religie en relatie

In de m’n vorige blog schreef ik, dat er een wereld van verschil bestaat tussen religie en relatie. Hoe werken deze verschillen uit in het leven van een oudste (religie) en jongste (relatie) zoon? Tim Keller schrijft daar in zijn boek ‘In alle redelijkheid’ het volgende over.

Motivatie: “Waar de moralist (AG: oudste zoon) gedwongen wordt tot gehoorzaamheid, gedreven door angst voor afwijzing, omhelst de christen (AG: jongste zoon) de gehoorzaamheid, gedreven door een verlangen om te behagen en te lijken op degene (AG: Jezus Christus) die zijn leven voor ons gaf. Het voornaamste verschil is het verschil in motivatie.”

Identiteit en kijk op jezelf: “Als je er binnen een religieus raamwerk in slaagt volgens de door jou gekozen religieuze standaards te leven, ga je je superieur voelen ten opzichte van degenen die het ware pad niet volgen. Als het je niet lukt volgens je standaards te leven, raak je vervuld van afschuw over jezelf.” Het evangelie echter biedt middelen om een unieke identiteit op te bouwen. “Het christelijke evangelie is dat ik zo slecht ben dat Jezus voor mij moest sterven (AG: diepe nederigheid), maar dat ik tegelijkertijd zo geliefd en waardevol ben (AG: diep zelfvertrouwen) dat Jezus graag van mij stierf. Ik kan mij niet superieur voelen ten opzichte van anderen en tegelijk hoef ik anderen niets te bewijzen.”

Omgaan met “de ander”: Oudste zonen definiëren zichzelf door te wijzen op degenen (die de overtuiging en praktijken van een bepaalde groep niet delen) die ze niet zijn. “De eigenwaarde van een christen wordt niet gevormd door uitsluiting van anderen, maar door de Heer die voor mij werd buitengesloten. Het evangelie maakt het mogelijk om te ontsnappen aan overgevoeligheid, een verdedigende houding en de behoefte om anderen te bekritiseren. De identiteit van een christen is niet gebaseerd op de behoefte een goed mens gevonden te worden, maar op Gods waardering van jou in Christus.”

Omgaan met problemen en lijden: Religie denkt, dat alles goed gaat als je goed leeft. Als je goed leeft, verdien je ook dat het goed met je gaat. “Als de zaken echter mis beginnen te lopen, worden moralisten woedend.” Woedend op God of woedend op zichzelf. “Het evangelie maakt het echter mogelijk te ontsnappen aan de neerwaartse spiraal van verbittering, zelfbeschuldiging en wanhoop wanneer het misloopt in het leven.”