Van identiteit naar gedrag

Het onderwerp van identiteit naar gedrag is één van de onderwerpen die m.i. een belangrijke rol speelt in zowel Genadeloos goed als in het eerste boek van Arie de Rover: Leven na de genadeklap. Ik schreef in mijn vorige blog dat ik steeds meer op zoek ben naar het probleem-achter-het-probleem. Gedrag is niet het ‘probleem’. Gedrag komt voort (o.a.) vanuit je identiteit. Wil je gedrag duurzaam veranderen, dan moet je starten bij je identiteit.

Dat is niet een soort hype die bij Arie vandaan komt. Wij lezen dit principe ook bij Dallas Willard in zijn boek Gods geheime plan. Ik schreef daar al eerder over: “Juist omdat Jezus inzicht heeft in de structuur van de menselijke ziel, heeft Hij het over de oorzaken van onze fouten en niet over de daden zelf. (…) Hij wist heel goed dat het probleem van het menselijke bestaan niet zit in onze verkeerde daden, ook al wordt dat voortdurend zo gebracht. Onze daden zijn slechts een symptoom, (…).” “Hij (AG: Jezus) wist dat we de wet niet kunnen houden door te proberen die te houden. Om de wet te kunnen houden, moeten we ons richten op iets anders, op meer. We moeten erop gericht zijn het soort mens te worden uit wie de daden van de wet op natuurlijke wijze voortkomen.” “Hier ligt ook de fundamentele fout van de Schriftgeleerde en de farizeeër. Ze richten zich op de handeling die de wet voorschrift (…).” “We moeten erop gericht zijn het natuurlijke leven van onze ziel (AG: onze identiteit) te veranderen, want ons gedrag zal dan op een natuurlijke wijze en gemakkelijk volgen. Andersom werkt het niet.”

Ook Keller schrijft in allerlei boeken over identiteit en over identiteit naar gedrag. Ik wil hier één voorbeeld noemen. Bij je identiteit gaat het over de kern van je persoonlijkheid. In de Bijbel is dat het hart. Het hart “is het centrum van de menselijke persoonlijkheid in de Bijbelse antropologie” volgens Keller. Het schrijft dat in zijn boek Preken – Geloof overbrengen in een sceptische tijd. In dit boek lees ik o.a. dit: “Wat het ook is dat het vertrouwen en de liefde van het hart gewonnen heeft, datgene zal ook de gevoelens en het gedrag bepalen. Wat het hart het liefste wil zal het verstand aanvaardbaar vinden, zullen de emoties waardevol vinden en zal de wil te doen vinden.” “ Wat mensen maakt tot wat ze zijn is de rangordes van hun liefdes – waar ze het meest, iets minder, nauwelijks en het minst van houden. Dat zegt ten diepste meer over wie je bent dan zelfs maar de overtuigingen waarmee je met je verstand instemt.” Wat het hart raakt, wat werkelijkheid wordt op hartsniveau, zal je gevoelens en je gedrag bepalen. Van hart (identiteit) naar gedrag dus.