De zeven eigenschappen van Stephen Covey

Ik las laatst De zeven eigenschappen voor succes in je leven van Stephen Covey. Covey is vooral bekend geworden door zijn boek De zeven eigenschappen van effectief leiderschap.

Covey schrijft in zijn boek over de volgende zeven eigenschappen:

1. Wees proactief
2. Begin met het einde voor ogen
3. Belangrijke zaken eerst
4. Denk win-win
5. Eerst begrijpen … dan begrepen worden
6. Synergie
7. Houd de zaag scherp

Deze eigenschappen zijn in het boek als volgt grafisch weergegeven:

Groeicontinuüm
Covey schrijft o.a. het volgende over deze zeven eigenschappen: “De zeven eigenschappen zijn geen psychologische formule voor een positieve levenshouding. Ze zijn in harmonie met de natuurwetten van groei en dienen als leidraad bij de ontwikkeling van onze persoonlijke en interpersoonlijke effectiviteit. Ze begeleiden onze voortgang op een groeicontinuüm: van afhankelijkheid via onafhankelijkheid naar wederzijds afhankelijkheid.”

Covey verdeelt zijn eigenschappen in volgens de natuurwetten van groei:

1. Van afhankelijkheid via de eigenschappen 1,2 en 3 naar onafhankelijkheid en noemt dit overwinningen op jezelf. Dit werkt hij uit in deel 2 van het boek.
2. “Als de basis voor onafhankelijkheid is gelegd, ben je klaar voor overwinningen met je omgeving” en via de eigenschappen 4, 5 en 6 groei je naar en in wederzijdse afhankelijkheid. In deel 3 van het boek krijgt dit een verdere uitwerking.

De eigenschappen hebben een volgorde. Zo gaan de eigenschappen 1, 2 en 3 (“persoonlijke autonomie”) vooraf aan onafhankelijkheid. En “wederzijds afhankelijkheid is voorbehouden aan mensen die onafhankelijk zijn”.

De werkelijke kracht van de zeven eigenschappen “ligt in hun onderlinge relatie en niet in hun afzonderlijke kwaliteiten”. Synergie (eigenschap 6) “is de kroon op de vijf andere eigenschappen”. Alle eigenschappen zijn afhankelijk van eigenschap 1 (wees proactief). En met de zevende eigenschap kun je de andere zes onderhouden, je kunt blijven groeien. Deze eigenschap wordt in deel 4 van het boek verder uitgewerkt.

Eigenschappen - principes
Deel 1 van het boek gaat over paradigma’s en principes. “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap zijn gebaseerd op principes die inhoud geven aan je bestaan.”. Zo is ‘wees proactief’ (eigenschap 1) gebaseerd op ‘principes van persoonlijk inzicht’. Een principe is volgens Covey niet een bepaalde aanpak of aan een bepaalde situatie gebonden. Een principe heeft universele geldigheid. Zijn “richtlijnen voor menselijke gedrag die hun waarden op lange termijn hebben bewezen”. Covey noemt een principe “een onwrikbaar gegeven, een natuurwet”.  Het noemt daarbij voorbeelden als: redelijkheid, integriteit en eerlijkheid, dienstbaarheid e.a.

Eigenschappen – paradigma’s
Covey geeft aan dat voor het goed begrijpen van de zeven eigenschappen “we moeten weten wat onze ‘paradigma’s’ zijn”. De “term ‘paradigma’ wordt tegenwoordig algemeen gebruikt in de betekenis van model of kader. Ons paradigma is ons referentiekader; (…)”. Hij vergelijkt ons paradigma met de metafoor van landkaarten. “In feite zoeken we onze weg door het leven met allerlei kaarten in ons hoofd.”. “Al onze ervaringen interpreteren we aan de hand van deze kaarten.”

“Paradigma’s hebben een enorme invloed; ze zijn de lens waardoor we naar de wereld kijken.”  Ze “zijn bepalend voor wie je bent”. “Zijn is zien.” “We kunnen onze visie niet fundamenteel veranderen zonder zelf te veranderen en omgekeerd.” “Een paradigmaverschuiving – (…) – is de belangrijkste kracht achter een radicale verandering.” Zo’n verschuiving stelt je in staat om je omgeving anders te zien.

Paradigma’s – principes
Covey voert in zijn boek een pleidooi voor een ander niveau van denken: “een paradigma dat gebaseerd is op principes die nauwkeurig het hele gebied van effectieve menselijke verhoudingen in kaart brengen. De zeven eigenschappen voor succes in je leven gaat over dit nieuwe niveau van denken.” Covey schrijft dat hij “ervan overtuigd is geraakt dat de principes die ten grondslag liggen aan de zeven eigenschappen van effectief leiderschap diep in ons verankerd zijn. Om ze te ontwikkelen moeten we de gangbare paradigma’s achter ons laten en ons een nieuwe manier van denken eigen maken.” We moeten vaststellen of onze bestaande paradigma’s al dan niet gebaseerd zijn op de hiervoor genoemde principes. Zo niet, dan moeten we ze inwisselen, een paradigmaverschuiving toepassen.

Effectiviteit
Het boek gaat over effectieve eigenschappen en over effectief leiderschap, maar wat is effectief? Volgens Covey is effectiviteit afhankelijk van twee factoren: het geproduceerd of de productie (P) en het productieapparaat of -middel (PM). “Effectiviteit is een kwestie van evenwicht; ik noem dat de P/PM-balans.” De ‘P/PM-balans’ noemt Covey een principe. Deze balans is toepasbaar op materiele middelen en financiële middelen, maar gaat ook op voor menselijke middelen (bijvoorbeeld werknemers en afnemers). De waarde van deze balans “komt tot uitdrukking op alle terreinen van het leven”. “De P/PM-balans is de basis van de zeven eigenschappen van effectief leiderschap.”