De keuze bij Eckhart Tolle

Ik schreef al eerder over kiezen en het hebben van een keuze. Het is een onderwerp dat mij blijft boeien. Het raakt ook een onderwerp als autonomie. Eckhart Tolle schrijft in De kracht van het Nu over kiezen, het hebben van een keuze. 

Hij schrijft: “Het lijkt altijd alsof mensen kunnen kiezen, maar dat is een illusie. Wat valt er feitelijk te kiezen zolang je verstand met zijn geconditioneerde patronen het voor het zeggen heeft in je leven, zolang je je verstand bent? Niets, natuurlijk. Je bent er niet eens.” 

“Keuze veronderstelt bewustzijn; een hoge mate van bewustzijn. Zonder bewustzijn heb je geen keus. Kiezen begint op het moment dat je je losmaakt van de identificatie met je verstand en zijn geconditioneerde patronen, op het moment dat je aanwezig wordt. Tot je dat punt bereikt, ben je geestelijk gesproken onbewust. Dat betekent dat je gedwongen wordt om te denken, voelen en doen zoals je geconditioneerde verstand je ingeeft.” Het verstand is geconditioneerd door het verleden en “probeert altijd te herscheppen wat het kent en als vertrouwd ervaart”. “Het verstand houdt het altijd bij het bekende.” “Daarom verfoeit het verstand het huidige moment en negeert het dat.” 

Maar wat nu? Hoe nu verder? Iemand vertellen dat hij gekozen heeft voor zijn omstandigheden of toestand? Dat is niet wat Tolle voorstaat. Je versterkt iemand in zijn identificatie met het verstand als je dat zo aanpakt. Maar, hoe dan wel? Door de betekenis van aanwezigheid duidelijk te maken. Zodra je toegang kan krijgen tot de kracht van het Nu, en daardoor uit je geconditioneerde verleden kan breken, heb je wel iets te kiezen. Dus aanwezigheid is de ‘sleutel’. De kracht van het Nu is de sleutel. 

Hoe word je aanwezig? “Je hoeft er alleen maar te zijn als waarnemer van het verstand.” “Het begin van vrijheid is het besef dat je niet die entiteit bent – de denker. Als je dat weet, kun je de denker waarnemen.” ‘De denker waarnemen’ is een andere manier om te zeggen: “luister naar de stem in je hoofd, wees daar als de toeziende aanwezigheid”. “Als je naar die stem luistert, wees dan onpartijdig. Dat wil zeggen dat je niet oordeelt.” “Al snel ga je beseffen: daar is de stem en hier ben ik, die ernaar luistert, ernaar kijkt. Dat besef van ik ben, dat besef van je eigen aanwezigheid, is geen gedachte. Het komt voort uit iets dat het verstand te boven gaat.” 

Wat is die kracht van het Nu? “Niets anders dan de macht van je aanwezigheid, je van gedachtevormen bevrijde bewustzijn. Pak het verleden dus aan op het niveau van het heden.” “Essentieel is je bewuste aanwezigheid. Die lost het verleden op. Die bewerkstelligt de verandering in je.” “(…) het Nu is alles wat je ooit zult hebben. Er komt nooit een tijd waarin je leven niet ‘dit moment’ is.” Anders gezegd: “Het leven is een aaneenschakeling van momenten in het Nu.”