Revolutie binnen de relatie - Je ego
Ik gaf in deze blog al aan vervolgblogs te zullen schrijven naar aanleiding van het boekje Revolutie binnen de relatie – Liefde opnieuw ontwikkelen van Riekje Boswijk-Hummel. Het onderwerp waar de schrijfster in genoemd boek uitgebreid aandacht aan schenkt, is die van je ego. Je ego doet mij denken aan de ego-toestanden waarmee ik al eerder kennismaakte bij de Transactionele Analyse van Eric Berne.
Wat is je ego?
“Je ego is het hele systeem van waarden en normen, ideeën
en overtuigingen, dat jouw specifieke reacties op de buitenwereld veroorzaakt.
Dat wat feitelijk zichtbaar wordt in je handelen, wordt veroorzaakt door een
onzichtbaar deel in jezelf: je ego. Je ego bepaalt en veroorzaakt je
gedragspatroon.”
Ontwikkeling ego
“In eerste instantie is een ego niets anders dan een
soort kijkglas voor de wereld.“ “Alle impulsen die spontaan vanuit je wezen
komen, moeten worden omgevormd tot gedrag. (…) Door eindeloos veel
leerprocessen waardoor je ervaring opdoet, leer je in de loop van je jeugd je
impulsen te beteugelen, te beheersen of om te vormen tot gedrag.” De
schrijfster geeft aan dat met dit ego (nog) niets aan de hand is.
“De zaak loopt pas in tweede instantie uit de hand, namelijk wanneer je je gaat identificeren met dat ego. Je laat je wezen, (…), voor wat het is en je gelooft dat je de omvormer (AG: ego) bent. Je identificeert je met je normen, waarden, ideeën en de daaruit voortvloeiende projecties.” “Op den duur neemt je ego het initiatief van je wezen helemaal over. Je reageert niet meer van binnenuit, maar je vangt energie op vanuit de buitenwereld en reageert daarop met een bepaald gedrag. Je ego is je wezen telkens voor en handelt op den duur als een autonome instantie.”
“Je wezen kan dus niet van zich laten spreken, omdat het niet door de ego-laag heen kan komen, en niemand van buitenaf krijgt jouw wezen te spreken, omdat ook van buitenaf geen contact te maken valt met je innerlijke kern. In het allerergste geval is de ego-laag totaal ondoordringbaar.” Boswijk-Hummel noemt dit “autisme van het hart”.
Ego – wezen
Wat is dat wezen eigenlijk? “Binnen in de mens zit
een kern, zijn wezen, waar ieder mens een soort benul van heeft. In dat wezen
stroomt energie die naar buiten wil.” Maar door het ego wordt die energie
ternauwernood dóórgelaten.
De schrijfster onderscheidt twee niveaus in de kern van
een mens: het wezen van de mens en hart. Het wezen van de mens is het meest
innerlijke van de kern. Deze “is van een andere dimensie dan de hele rest”.
“Het is verbonden met een speciaal soort energie; goddelijke of kosmische
energie, transparant licht dat met ons normale bewustzijn niet ervaren kan
worden.” “Om dit wezen heen bevindt zich dat deel van de kern dat ik hart noem.
Dit deel is meestal onbewust, maar kan met een gewoon bewustzijn ervaren
worden.” “Wanneer je contact maakt met deze energie, met dit hart, ontstaat de
ervaring van een liefdevol openstaan voor de wereld.”
Communicatie en liefde op wezenlijk niveau
Wat veroorzaakt veelal de uiteindelijke desillusie in een
relatie? De liefde is vaak niet in staat om door de ego-laag heen te dringen,
en kan dus ook geen liefde van buitenaf opvangen. Het gevoel van teleurstelling
en desillusie “wordt veroorzaakt door het feit dat je niet in staat bent om op
een werkelijk, ‘wezenlijk’ niveau met elkaar te communiceren”. “Je bent domweg
niet in staat om je wezenlijke liefde te geven, en je kunt de wezenlijke liefde
van de ander niet ontvangen. Alleen dát veroorzaakt werkelijk verdriet.”
Ego is tegen veranderingen
De schrijfster geeft aan dat je ego bij elke verandering
krachtig protest aantekent. “Je ego weigert om ook maar één centimeter op te
schuiven, om ook maar één greintje te veranderen.”
Die bescherming (beschermings- of verdedigingsmechanismen) was nodig maar de situatie kan nu heel goed veranderd zijn. Het loont de moeite om dan je ego aan te pakken. “Het streven naar vrijheid van je wezen enerzijds en de weigering van je ego anderzijds om de muren af te breken, (…), brengen je in een eindeloos durende status quo-toestand, die mateloos veel energie vreet.”
Verdieping
Riekje Boswijk-Hummel zegt in haar boek nog meer over je
ego. Lees daarom vooral haar boek. Ik sta nu nog kort stil bij de verdieping
die het boek mij gaf.
Zo doet het boek mij denken aan wat ik bij Philip Troost las over zijnslagen. Over de psychosociale laag en de laag van de ziel of je hart. En wat anderen schrijven over je hart of ziel.
Het boek doet mij ook denken aan wat Benner schrijft over je (on)echte ik. Je onechte ik valt m.i. samen met je ego (als identiteit) en je echte ik met je wezen en hart.
Het komt zo allemaal bij elkaar – sluit op elkaar aan: het psychosociale perspectief (Boswijk-Hummel) en het religieuze of spirituele perspectief (Troost, Benner e.a.). Beide perspectieven vullen elkaar aan, maken het beeld completer.
Reacties
Een reactie posten